هر ساله در برزیل مقادیر زیادی الماس از اعماق زمین بیرون کشیده می‌شود. ولی به‌تازگی الماس‌هایی در آن منطقه کشف شده که ظاهراً مربوط به اعماق بسیار زیاد هستند. ویژگی عجیب این الماس‌ها عمر بسیار زیاد و غیرمعمول آن‌هاست. الماس‌های باستانی در واقع از دوران اولیه زمین به دست ما رسیده‌اند و بخشی از زمین باستان را در خود حفظ کرده‌اند.
سیاره زمین بیش از ۴ میلیارد سال سابقه فعالیت‌های زمین شناسی دارد. تمام ساختار آن تقریباً دستخوش تغییر شده و همه چیز دگرگون شده است. با آگاهی از این موضوع، کسی انتظار ندارد ترکیبات دست نخورده از دوران اولیه زمین هنوز هم وجود داشته باشد. ولی حالا الماس‌های برزیلی همه چیز را تغییر داده‌اند. یادگار دوران اولیه زمین به لطف این الماس‌های برزیلی به دست ما رسیده است. به نظر می‌رسد این کشف غیرمعمول مربوط به ویژگی‌های شیمیایی خاص سنگ‌های منطقه Juína در برزیل است. الماس‌های باستانی کشف شده دارای سطوح بالایی از ایزوتوپ هلیوم باستانی که به آن هلیوم ۳ (helium-3) گفته می‌شود، است.
الماس‌های باستانی در دوران جوانی زمین
تا کنون تصور می‌شد الماس‌هایی که در این منطقه کشف می‌شوند کمتر از ۵۰۰ میلیون سال عمر دارند. حالا با کشف سنگ‌های باستانی مدفون شده در الماس‌ها، مشخص است که زمان تشکیل الماس‌ها به مدت‌ها قبل و حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش باز می‌گردد. این در حالی است که الماس‌ها به‌طور معمول بی ۱ تا ۳.۵ میلیارد سال سن دارند.
الماس‌های باستانی برزیل علاوه بر هلیوم ۳، ترکیب معدنی دیگری به نام breyite هم در خود دارند که در فشارهای بسیار بالا و در فاصله ۴۱۰ تا ۶۰۰ کیلومتری در عمق زمین تشکیل می‌شود. یعنی الماس‌های باستانی در گذشته بیشتر از ۴۱۰ کیلومتر در عمق زمین بوده‌اند! به‌نوعی می‌توان گفت این الماس‌ها، کپسول‌های زمان هستند که توانسته‌اند زمین دوران باستان و تمام ویژگی‌های دوران اولیه زمین را در خود حفظ کنند. (زمین ۴.۵۴ میلیارد سال عمر دارد)
احتمالاً با حرکت سنگ‌های داغ و فوران آتش فشآن‌ها که ۹۳ میلیون سال پیش اتفاق افتاده، الماس‌های باستانی برزیلی به سمت سطح زمین حرکت کرده‌اند. هنوز مشخص نیست ذخیره الماس‌های باستانی ارزشمند برزیل چقدر است. همچنین هنوز مشخص نیست این الماس‌ها چطور به وجود آمده و تمام این مدت سالم باقی ماندند. حدس اولیه آن است که آن‌ها در دوران اولیه زمین و نزدیک به هسته زمین ایجاد شده است. این توضیح چگالی بسیار بالای الماس‌های باستانی و دست نخورده ماندن آن را توجیه می‌کند.
مطمئناً بدون وجود این الماس‌ها، ما هیچ اطلاعاتی از اتفاقاتی که در نزدیکی هسته زمین در حال رخ دادن است نمی‌توانیم داشته باشیم. دانشمندان امیدوارند با بررسی بیشتر الماس‌های باستانی دوران اولیه زمین و روند تغییرات آن را بهتر درک کنند.
منبع: newscientist
