آیا خرید گوشی هوشمند برای کودکان کار درستی است؟

خرید و اهدای گوشی هوشمند به بچه‌ها یکی از تصمیم گیری‌های مهم والدین محسوب می‌شود. به هر حال بچه‌ها با داشتن گوشی هوشمند می‌توانند با اطرافیان در تماس باشند اما این اقدام با خطراتی هم همراه است از جمله موضوعات مرتبط با امنیت کودکان در فضای آنلاین. برای اینکه به شما در این تصمیم گیری کمک کنیم، این راهنمای جامع را تهیه کردیم که مزایا و معایب این کار را تشریح می‌کند.

ما برای این مطلب کودک/فرزند را هر شخصی با سن کمتر از 10 سال در نظر می‌گیریم و منظور از کودکان سن پیش از نوجوانی، بچه‌های 11 یا 12 ساله است. گرچه تمرکز اصلی این مقاله ارائه توصیه به والدین بچه‌ها است اما برای کودکانی در سن پیش از نوجوانی هم مفید است.

البته هر خانواده‌ای قوانین و اصول خاص خودش را در رابطه با استفاده از فناوری دارد به همین دلیل آنچه که در این مقاله مطرح می‌شود صرفاً در حد پیشنهاد است و به عنوان نقطه‌ای برای شروع تفکر و تجدید نظر درباره این موضوع طراحی و پایه ریزی شده است.

گوشی ساده و گوشی هوشمند

دو گزینه کلی که در اختیار دارید گوشی‌های هوشمند و گوشی‌های ساده (غیر هوشمند) هستند. انتخاب بین این دو گزینه بستگی به دسترسی‌هایی دارد که قرار است برای فرزندتان فراهم کنید همچنین هزینه‌های این کار و قوانین و اصول خانواده شما در رابطه با فناوری. در ادامه ویژگی‌ها و امکانات کلی که از گوشی می‌توان انتظار داشت را بررسی می‌کنیم.

گوشی‌های ساده

وقتی درباره گوشی‌های ساده صحبت می‌کنیم می‌توانید مدل‌هایی را در نظر بگیرید که اوایل دهه 2000 میلادی داشتیم مثل گوشی‌های ریزر، نوکیا و غیره. این گوشی‌ها برای ارسال و دریافت پیامک بسیار مناسب بودند اما عملکرد خاص دیگری نداشتند.

امروزه عملکرد اصلی گوشی‌های ساده به همین صورت است اما چند قابلیت دیگر مثل دوربین، بازی، موزیک یا کار با دستیار هوشمند (مثل الکسا) را هم دارند. بعضی از این گوشی‌ها قابلیت اتصال به جی‌پی‌اس را هم دارند و به شما امکان می‌دهند موقعیت مکانی فرزندتان را دنبال کنید.

عملکرد ساده این گوشی‌ها برای بچه‌های جوان بسیار مناسب است چون هیچ قابلیت و عملکرد پیچیده‌ای ندارند که بچه‌ها را درگیر کند و خیلی از آنها قابلیت اتصال به اینترنت را هم ندارند در نتیجه نیازی نیست که نگران دانلود اپلیکیشن، مشاهده محتوای نامناسب یا خطرات شبکه‌های اجتماعی برای فرزندتان باشید.

گوشی‌های هوشمند

به احتمال بسیار زیاد شما هم با این گوشی‌ها آشنا هستید و تجربه کار با آنها را دارید و همانطور که در جریان هستید این گوشی‌ها قابلیت برقراری تماس، ارسال پیامک، ارتباط با اینترنت را دارند و امروزه تقریباً همه ما از همین گوشی‌ها استفاده می‌کنیم.

این گوشی‌ها امکانات نرم‌افزاری قوی تر، تجهیزات سخت‌افزاری بهتر و قابلیت دسترسی به هر آنچه نیاز دارید را در اختیار شما قرار می‌دهند. می‌توانید از طریق اپ استور گوشی اپلیکیشن‌هایی مثل بازی و سرویس‌های استریمینگ را هم دانلود کنید یا حتی اپلیکیشن‌هایی که برای کار و برقراری ارتباط به شما کمک می‌کنند. این گوشی‌ها مرورگرهایی هم دارند که با آن می‌توانید به هر چیزی که از طریق کامپیوتر یا لپ تاپ به آن دسترسی پیدا می‌کنید، دسترسی داشته باشید و با توجه به قابلیت‌ها و امکاناتی که دارند برای بچه‌های بزرگتر مناسب تر هستند.

مزایا و معایب گوشی‌های ساده

حالا که با تعریف گوشی‌های ساده آشنا شده و مختصراً درباره امکانات چنین گوشی‌هایی صحبت کردیم، نگاهی کامل تر به مزایا و معایب آنها خواهیم داشت.

مزایا

مهم ترین ویژگی گوشی‌های ساده، مقرون به صرفه بودن آنهاست. این گوشی‌ها که فاقد جدیدترین و بهترین سخت‌افزار و سایر امکانات تجملی هستند به شما برای برقراری تماس و ارسال و دریافت پیامک کمک می‌کنند. چنین گوشی‌هایی از نظر عملکرد محدودیت دارند اما برای برقراری تماس در مواقع اضطراری بسیار مناسبند. بعلاوه، کار کردن با چنین گوشی‌های ساده‌ای برای بچه‌های کم سن و سال تر هم راحت تر است و به آنها برای یادگیری استقلال کمک می‌کنند.

اکثر این گوشی‌ها فاقد امکان دسترسی به اینترنت و اپ استور هستند. در نتیجه با وجود چنین گوشی امکان ایجاد هزینه‌های اضافه از نظر استفاده از اپلیکیشن‌های پرهزینه، اجرای تراکنش‌های آنلاین، دسترسی به محتوای نامناسب، روبرو شدن با فشار همسالان یا سایر معایب شبکه‌های اجتماعی وجود ندارد. با یک گوشی ساده می‌توانید چنین مخاطراتی را به طور کامل حذف کنید و حس اطمینان خاطر و امنیت بیشتری خواهید داشت چون تنها کاری که می‌توان با این گوشی‌ها انجام داد برقراری و دریافت تماس است.

معایب

همانطور که اشاره شد این گوشی‌ها فوق العاده ساده هستند و عملکرد محدودی دارند. اگر برای فرزندتان چنین گوشی را انتخاب کنید، باید با عواقب منفی آن هم روبرو شوید. ممکن است هم سن و سال‌های فرزندتان به خاطر کار با این گوشی ساده او را اذیت کنند و امکان دسترسی به اینترنت برای برقراری ارتباط با دوستانشان را هم نخواهند داشت (چون به واتساپ، تلگرام و سایر پیام رسان‌های محسوب دسترسی ندارند). گوشی‌های ساده بچه‌های بزرگتر را از کسب تجربیاتی که هم سن و سالانشان دارند، محروم می‌کند.

علاوه بر این یکی از پدیده‌هایی که شاید عجیب و مضحک به نظر برسد این است که بچه‌هایی که گوشی آیفون دارند، نگاه متفاوتی به سایر بچه‌ها دارند و به این پدیده «انحصار iMessage» گفته می‌شود. iMessage اپلیکیشن چت اختصاصی اپل است و در این اپلیکیشن حباب چت کاربران اپل به رنگ آبی نمایش داده می‌شود و حباب سایر کاربران به رنگ سبز. گاهی اوقات ممکن است کاربران غیر آیفون از این پلتفرم اخراج شوند و بهتر است قبل از انتخاب و تصمیم گیری از این نکته هم مطلع باشید.

مزایا و معایب گوشی هوشمند

همه ما در جریان هستیم که گوشی هوشمند چیست و درباره امکانات و دسترسی‌هایی که در اختیار شما قرار می‌دهد صحبت کردیم. حالا نگاهی به مزایا و معایب این گوشی‌ها برای بچه‌ها داریم.

مزایا

گوشی‌های هوشمند دستگاه‌های قدرتمندی هستند و پر از انوع امکانات و اپلیکیشن‌های جذابند. با وجود این گوشی‌ها راحت تر می‌توانید در جریان وضعیت فرزندتان قرار بگیرید. روش‌های مختلفی برای ارتباط با این گوشی‌ها به غیر از ارسال پیامک و تماس وجود دارد و می‌توانند با استفاده از فناوری‌های مختلف موقعیت مکانی دقیق فرزندتان را مشخص کنند. این امکانات برای والدینی که فرزندشان دائماً گم می‌شود یا گوشی را گم می‌کند مفید هستند.

با وجود یک گوشی هوشمند فرزندتان به راحتی می‌تواند با دوستان و هم کلاسی‌های خودش ارتباط برقرار کند. از طریق اپ استور گوشی هم امکان دانلود انواع بازی‌ها و اپلیکیشن‌های جذاب برای سرگرمی و کار وجود دارد. حتی می‌توان ویدیوهای جالب را در سایت‌هایی مثل یوتیوب دید، به جدیدترین موزیک‌ها گوش کرد یا بازی و اپلیکیشن‌های آموزشی پیدا کرد که به بچه‌ها برای انجام تکالیف مدرسه و سایر کارها کمک می‌کنند.

علاوه بر این، گوشی‌های هوشمند ابزار بسیار مفیدی برای پرورش حس مسئولیت در کودکان هستند. چون باید همواره مراقب گوشی باشند و هر روز آن را شارژ کنند. همچنین با استفاده از اپلیکیشن‌های کاربردی مثل تقویم، آلارم، یا چک لیست کارها کودک شما حس استقلال بیشتری پیدا می‌کند. فرزند شما با داشتن گوشی هوشمند احساس انزوا نمی‌کند چون امروزه بیشتر بچه‌ها چنین گوشی‌هایی دارند و بین آنها یک نوع نماد استقلال و جایگاه خاص محسوب می‌شود.

در نهایت، با استفاده از یک گوشی هوشمند در سن نوجوانی، فرزند شما یاد می‌گیرد از فناوری‌هایی استفاده کند که در زندگی مدرن جایگاه مهمی دارند. گوشی هوشمند یک فناوری ضروری و فراگیر است که بالاخره فرزند شما باید نحوه کار کردن با آن را یاد بگیرد و مثل تایپ کردن و استفاده از اینترنت جزء مهارت‌های ضروری و مهم در دنیای امروزی محسوب می‌شود. فرزند شما با یاد گرفتن نحوه کار و برقراری تعامل با اپلیکیشن‌ها و اینترفیس‌های مختلف برای موفقیت در دنیای امروزی که بر پایه فناوری پیش می‌رود، مجهزتر می‌شود.

معایب

یکی از مهم ترین معایب خرید گوشی هوشمند برای بچه‌ها هزینه آن بالای آن است و اینکه به غیر از هزینه خرید باید هزینه‌هایی مثل اینترنت همراه، سیم کارت، هزینه اپلیکیشن‌ها، هزینه‌های گوشی و غیره را بپردازید. در واقع با خرید گوشی هوشمند یک قبض به قبض‌های ماهیانه شما اضافه می‌شود.

مسائل مهم بعدی بحث امنیت و ایمنی هستند چون این دستگاه‌ها به اینترنت متصل می‌شوند. از محتوای نامناسب گرفته تا زورگیری اینترنتی، آزار و اذیت در شبکه‌های اجتماعی، دنبال کردن و هدف گرفتن بچه‌ها با تبلیغات و انواع نگرانی‌ها و دغدغه‌های دیگر این گوشی‌ها می‌توانند برای فرزند شما خطرناک باشند. اگر با فرزندتان درباره نحوه استفاده امن و مسئولیت پذیرانه از گوشی (یا در مجموع از اینترنت) صحبت نکنید و هیچ محدودیت و کنترلی برای او نداشته باشید، فرزند شما در برابر چنین مشکلاتی آسیب پذیر خواهد بود.

گوشی‌های هوشمند می‌توانند ابزاری برای بر هم خوردن تمرکز کودکان هم باشند. قطعاً تمرکز روی درس و مدرسه بین چت کردن با دوستان، اجرای بازی، عکس گرفتن، ضبط ویدیو و کار با اپلیکیشن‌های مختلف دیگر کار سختی است. این احتمال هم وجود دارد که فرزند شما به کار با گوشی اعتیاد پیدا کند بخصوص اگر محدودیتی برای استفاده از دستگاه یا اپلیکیشن‌ها نداشته باشد.

اپلیکیشن‌های کنترل والدین

همانطور که اشاره شد گوشی‌های ساده از نظر دسترسی به اپلیکیشن‌ها و اینترنت و امکاناتشان محدودیت دارند اما گوشی‌های هوشمند خیر. این موضوع یکی از دغدغه‌های والدین است. ممکن است والدین درباره میزان ساعات کار کردن کودکشان با اینترنت و اپلیکیشن‌ها و اینکه آیا فرزندشان به روشی امن از آنها استفاده می‌کند یا خیر دچار نگرانی شوند اما به لطف وجود سرویس‌ها و اپلیکیشن‌های کنترل والدین مثل Screen Time و Digital Wellbeing می‌توانید به راحتی استفاده کودکتان از گوشی را تحت نظر گرفته و به او درباره استفاده مسئولانه و درست از این ابزار آموزش دهید.

با اپلیکیشن‌های کنترل والدین (که در دستگاه‌های اپل و اندروید) وجود دارد می‌توانید برای اینترنت فیلتر تعریف کنید، بعضی از اپلیکیشن‌ها را مسدود کنید، درباره استفاده روزانه یا هفتگی کودکتان از اینترنت گزارش بگیرید و غیره. بعضی از این اپلیکیشن‌ها درباره موقعیت مکانی فرزندتان هم به شما اطلاعات می‌دهند و در صورت ورود یا خروج از یک محدوده خاص (مثلاً خانه یا مدرسه) برای شما اعلان ارسال می‌کنند که این قابلیت برای نظارت بر کودکان در مواقعی که سر کار هستید یا برای پیدا کردن گوشی در صورتی که فرزندتان آن را جایی جاگذاشته باشد، بسیار مفید است.

قابلیت Screen Time اپل روی دستگاه‌های iOS کار می‌کند و به شما اطلاع می‌دهد که فرزندتان چقدر در فضای آنلاین و برای استفاده از اپلیکیشن‌ها وقت صرف می‌کند. همچنین این قابلیت به شما امکان می‌دهد که درباره تعداد ساعات استفاده از یک دستگاه (یا یک اپلیکیشن خاص) در روز محدودیت تعریف کنید و چنین قابلیتی برای پیشگیری از اعتیاد به فضای آنلاین مفید است. می‌توانید درباره اینکه چه اپلیکیشن‌هایی همیشه مجاز هستند (مثلاً برقراری تماس یا ارسال پیامک در مواقع اضطراری) محدودیت تعریف کنید.

به طور مشابه Digital Wellbeing اندروید هم قابلیت‌های مختلفی برای نظارت بر کودکان و همچنین امکانات کاربردی مختلفی دارد که به آنها کمک می‌کند نحوه استفاده امن و مسئولیت پذیرانه از دستگاه بدون صرف وقت زیاد با آن را آموزش بیینند.

توجه به هزینه‌ها، خدمات و انتخاب دستگاه مناسب

قطعاً خریدن جدیدترین گوشی آیفون برای یک بچه 9 ساله مناسب نیست چون چنین گوشی قیمت بالایی دارد اما خرید گوشی هوشمند با قیمت مناسب تر و کمی قدیمی تر بد نیست. امروزه می‌توانید با پرداخت هزینه‌ای کمتر گوشی‌هایی پیدا کنید که قابلیت‌ها و امکانات زیادی داشته و برای بچه‌هایی در این سن مناسب تر باشند.

امکان خرید گوشی‌های ساده تر هم وجود دارد که قابلیت‌هایی در حد ارسال پیام و برقراری تماس داشته و قیمت مناسب تری هم داشته باشند. باید علاوه بر هزینه خرید، هزینه‌های سیم کارت و اینترنت را هم در نظر داشته باشید. بیشتر گوشی‌های هوشمند با شبکه‌های همراه و اپراتورهای مهم کار می‌کنند اما شرایط برای گوشی‌های ساده متفاوت است. بعضی از این گوشی‌ها فقط با یکسری باندهای شبکه 4G کار می‌کنند یا فقط قابلیت کار با وای فای را دارند اما خیلی از آنها کاربران را ملزم به کار با اپراتورهای اختصاصی خودشان می‌کنند که نرخ‌های مختلفی دارند.

برای کودکان کم سن و سال تر انتخاب گوشی‌های غیرهوشمند را توصیه می‌کنیم. این گوشی‌ها امکانات و البته ریسک کمتری دارند. با خرید این گوشی فرزند شما برای اجرای بازی‌های موبایل، دسترسی به اپ استورها و اینترنت باید با گوشی یکی از اعضای خانواده کار کند در نتیجه این کار تحت نظارت و با اجازه خود شما انجام می‌شود.

برای بچه‌های بزرگتر هم گوشی هوشمند گزینه مناسب تری است. این گوشی‌ها قیمت بیشتری دارند و امکانات و اپلیکیشن‌های بیشتری را در اختیار فرزند شما قرار می‌دهند اما با این اقدام می‌توانید حس مسئولیت پذیری را در فرزندتان پرورش داده و اعتمادتان را به او نشان دهید.

معرفی چند محصول

در ادامه چند محصول را از بین گوشی‌های هوشمند و ساده توصیه می‌کنیم. در رابطه با گوشی‌های هوشمند، گزینه‌های انتخابی ما مقرون به صرفه بوده و قابلیت‌های خوبی دارند.

یک گوشی تاشوی ساده: GreatCall Lively Flip

GreatCall Lively Flip یک گوشی ساده است که دکمه‌های بزرگی با نورپردازی زمینه دارد و صفحه نمایش آن لمسی نیست. وجود دکمه‌های اختصاصی برای تغییر جهت باعث شده که بتوانید به راحتی در منوهای گوشی جابجا شوید. این منو شامل گزینه‌های ارسال پیامک، مشاهده فهرست مخاطبان و عکس و ویدیو است. GreatCall یک دکمه مخصوص تماس اضطراری و قابلیت کار با الکسا را هم دارد.

ظاهر گوشی‌های هوشمند با عملکرد گوشی‌های ساده: Gabb Z2

Gabb Z2 شبیه به یک گوشی هوشمند با صفحه نمایش 5.45 اینچی، فیش هدفون، اسکنر اثرانگشت، قابلیت پشتیبانی از جی‌پی‌اس و دوربین جلو (5 مگاپیکسلی) و یک دوربین پشت (8 مگاپیکسلی) است. این گوشی در حالت پیش فرض هیچ دسترسی به اینترنت، بازی و هیچ اپلیکیشن شبکه اجتماعی ندارد و امکانات آن فقط شامل قابلیت برقراری تماس، ارسال پیامک، تقویم، دوربین و اپلیکیشن‌هایی برای گوش کردن به موزیک یا تماشای ویدیو است.

برای کاربران اندروید: گوگل پیکسل 4a

گوگل پیکسل 4a با قیمت کمتر از 350 دلار یک گوشی قوی و قابل توجه محسوب می‌شود. این گوشی دارای یک دوربین خیلی خوب، ماندگاری شارژ عالی، حافظه زیاد و سخت‌افزار قوی است. اندازه این گوشی نسبتاً کوچک است اما باز هم یک صفحه نمایش 5.8 اینچی دارد که باعث شده برای کاربرانی با دستان کوچک بسیار مناسب باشد. با خرید این گوشی به انواع ابزارهای کاربردی گوگل مثل جی میل، تقویم، دوربین و غیره به همراه پلی استور و گوگل کروم دسترسی خواهید داشت و همانطور که قبلاً اشاره شد با این گوشی به قابلیت Digital Wellbeing هم دسترسی دارید که امکانات نظارتی را در اختیار والدین قرار می‌دهد.

برای کاربران iOS: آیفون SE

اگر کاربر آیفون هستید، توصیه ما به شما آیفون SE اپل است. این گوشی طراحی جمع و جوری دارد که برای دستان کوچکتر مناسب است و به جای فیس آی‌دی از فناوری تاچ آی‌دی استفاده می‌کند در نتیجه کار کردن با آن برای بچه‌ها راحت تر است. صفحه نمایش این گوشی 5.4 اینچی و لبه به لبه است و دوربین پشت و جلوی آن کیفیت فوق العاده‌ای دارد و قابلیت دسترسی به اپ استور اپل و مرورگر سافاری را در اختیار شما قرار می‌دهد. با خرید این گوشی به قابلیت Screen Time هم دسترسی خواهید داشت که همانطور که قبلاً اشاره شد امکان تنظیم محدودیت برای استفاده از دستگاه و اپلیکیشن‌ها را فراهم می‌کند.