با توجه به اینکه ما هنوز نمیدانیم فضا تا چه اندازه میتواند بزرگ باشد و حتی هنوز مطمئن نیستیم که فقط یک جهان وجود داشته باشد، پس میتوانیم با دلیل و اطمینان بگوییم که آنچه درباره اقیانوسها فهمیدهایم احتمالا بیشتر از چیزی است که درباره عالم هستی میدانیم.
ولی صبر کنید! این تمام حقیقت نیست! وقتی دانش ما درباره اقیانوسها با آنچه از فضا به دست آوردهایم مقایسه میشود، به طور حیرتانگیزی ناچیز است!
به این مقایسه جالب توجه کنید: از سال 1969 تا امروز ما 12 نفر (یعنی کمی بیشتر از انگشتان دست) را برای مأموریت به ماه فرستادهایم، در حالیکه تا به حال فقط 3 نفر به عمیقترین بخش اقیانوس که به گودال ماریانا مشهور است، رفتهاند. و جالب است بدانید که یکی از این 3 نفر، جیمز کامرون، فیلم ساز مشهور است. میگویند او حدود 10 میلیون دلار از اموال شخصی خویش را هزینه کرده تا بتواند یک زیردریایی برای نفوذ به اعماق آب تهیه کند. و حیرتانگیزتر است وقتی بدانیم اقیانوسها 71 درصد از سطح سیاره ما را پوشاندهاند ولی تا به حال بخش اعظم آن، یعنی حدود 95 درصد از اقیانوس کاملا ناشناخته مانده است.
البته این اعداد کمی گمراه کنندهاند، شاید بدانید که بشر پیش از این توانسته بود کل کف اقیانوس را نقشه برداری کند، البته با مقیاس 5 کیلومتر! و این یعنی ما میتوانیم هر چیزی در کف اقیانوس را، اگر بزرگتر از 5 کیلومتر باشد، شناسایی کنیم _ البته به این معنی نیست که ما تمام کف اقیانوس را به کمک ابزارهایمان کشف کردهایم_ در واقع این نقشهها به کمک رادار و برای اندازهگیری سطح دریا تهیه شدهاند و به ما اطلاعاتی درباره پستیها و بلندیهای کف اقیانوس میدهند که در حد خود واقعا یک شاهکار محسوب میشود. ولی ما هنوز جزئیات را در این نقشهها نداریم. در حالیکه نقشههایی که از سیارههای همسایه به دست آوردهایم جزئیات را نیز به خوبی نشان میدهند. با این اوصاف باید گفت علم بشر توانسته است فقط 0.05 درصد از کل اقیانوس را با استفاده از رادارهای صوتی، با جزئیات کامل نقشه برداری کند.
اینجا شاید یک سوال مطرح شود: چرا کشف و کاوش در فضا سختتر و عظیمتر از کشف اقیانوسها به نظر میرسد؟ بخشی از جواب این سوال، سهل و آسان بودن این اکتشافها است. قطعا طراحی و ساخت یک سفینه یا حتی کاوشگری که بتواند به فضا برود کار بسیار دشواری است. اما از طرف دیگر، فرستادن یک انسان به قعر اقیانوس هم، جایی که فشاری برابر با وزن 50 بوینگ 747 روی شماست، به آسانی یک شنای بعدازظهر در استخر خانه نیست. و به خاطر داشته باشید که ما در فضا میتوانیم ببینیم! این نعمتی است که در اعماق اقیانوس از آن بیبهرهایم. اقیانوس به طور ناامیدکنندهای تیره و تاریک است و فراهم کردن نوری که بتواند تا مسافت مناسبی در دل آبها بتابد و محیط را برای مشاهده دقیق هر آنچه که هست روشن کند واقعا کار آسانی نیست.
بنابراین، این احتمال هست که آنچه ما درباره فضا فهمیدهایم واقعا از دانش ما درباره اقیانوسی که در کنار آن زندگی میکنیم بیشتر باشد. و آنچه در نهایت میتوان گفت این است که بشر هنوز هم این هر دو راز بزرگ خلقت کشف نکرده است!