شهر های غرق شده معمولا در داستان ها و افسانه ها جای دارند. اما باستان شناسان موفق به کشف یک شهر غرق شده واقعی در اعماق دریاچه وان در ترکیه شده اند.
باستان شناسان دانشگاه وان یوزونسی ییل کشف خارق العاده خود را اعلام کرده اند. یک قلعه سه هزار ساله که در اعماق دریاچه در شرایط بسار خوبی باقی مانده است. محققان با همکاری نزدیک با یک تیم قواصی موفق به این کشف بزرگ شده اند.
شهر ها و قلعه های گمشده زیر آب دست مایه فرهنگ عامه و افسانه های محلی در سراسر دنیا هستند که این مطلب درباره هیولا های ساکن دریاچه های عمیق نیز صادق است. تحسین جیلان، رییس تیم غواصی پروژه، در ابتدا برای پیدا کردن هیولای دریاچه وان به این مکان رفته بود اما در آخر موفق به کشف یک شهر گم شده شد. او در مصاحبه خود با دیلی صباح گفت:«شایعه ای وجود داشت که ممکن است این پایین چیزی وجود داشته باشد. اما بیشتر باستان شناسان و مسئولین موزه به ما گفتند که اینجا چیزی پیدا نخواهیم کرد.»
قلعه در شعاعی به طول یک کیلومتر قرار دارد. دیوار ها سه تا چهار متر ارتفاع دارند و به دلیل خاصیت قلیایی آب دریاچه در شرایط بسیار خوبی باقی مانده اند. محققان باور دارند که قدمت قلعه به عصر آهن و تمدن اورارتو (که پادشاهی وان نیز خوانده میشود) که در طول سده های نهم تا ششم پیش از میلاد در این منطقه وجود داشته است، می رسد.
سطح آب دریاچه در طی هزاره گزشته به شدت نوسان داشته است. محققان باور دارند که سطح آب در دوران اوج جامعه اورارتویی بسیار پایین تر از حد امروزی خود بوده است. با افزایش تدریجی سطح دریاچه، قسمت های زیادی از شهر به زیر آب رفته اند. دیگر قسمت های شهر بسیار مرتفع تر هستند و حتی در قسمت هایی از سطح آب نیز بلندترند. در این قسمت ها مطالعات باستان شناسی در حال انجام است.
جیلان ادامه داد:«تمدن ها و اقوام بسیاری در اطاف دریاچه وان ساکن بوده اند. آن ها دریاچه را، دریاچه بالایی می نامیدند و باور داشتند که در دل آن اسرار بسیاری نهفته است. ما با تکیه بر چنین باوری در حال تلاش برای یافتن اسرار دریاچه هستیم.»
تلاش آن ها در حال به ثمر نشستن است. پارسال تیم آن ها موفق به یافتن چهار کیلومتر مربع استلاگمیت که تیم به آن ها «دودکش های زیر آبی اجنه» می گوید شدند. آن ها همچنین سنگ قبر هایی هزار ساله متعلق به دوران سلجوقیان یافتند. در اوایل امسال نیز یک کشتی روسی، که احتمالا در سال 1948 غرق شده است توسط تیم پیدا شده بود.
تیم هنوز نتوانسته دریابد که دیوار ها دقیقا تا چه عمقی زیر رسوبات کف دریاچه دفن شده اند. همچنین تلاش های میدانی بیشتری در اعماق دریاچه وان نیاز است تا بتوانیم در مورد ساختار بنا ها و مردمی که در آن ها زندگی می کردند، مطالب بیشتری بدانیم.
جیلان همین طور گفت:«کشف این قلعه زیر آب یک مجعزه است. باستان شناسان برای بررسی و تحقیق در مورد تاریخ این قلعه به این مکان خواهند آمد. ما توانسته ایم مکان دقیق قلعه را شناسایی کرده و از آن عکس برداری کنیم. و اکنون باور داریم که دوران جدیدی را کشف کرده ایم که باید توسط مورخان و باستان شناسان مورد مطالعه قرار بگیرد.»