بیت‌کوین چیست؟

بیت‌کوین یک ارز دیجیتال است که در ژانویه 2009 شروع به کار کرد. این ارز دیجیتال بر اساس طراحی و ایده‌هایی که ساتوشی ناکاموتو خالق ناشناس و اسرار آمیز بیت‌کوین در مقاله سفید آن ارائه کرده بود، ساخته شد.

هویت شخص یا اشخاصی که بیت‌کوین را طراحی کرده اند هنوز مشخص نیست. بیت‌کوین وعده کاهش هزینه اجرای تراکنش نسبت به مکانیزم‌های پرداخت سنتی را مطرح کرده و بر خلاف ارزهای تحت پشتیبانی دولت‌ها، این ارز دیجیتال به صورت غیرمتمرکز اداره می‌شود.

بیت‌کوین یک نوع ارز دیجیتال است یعنی فاقد نسخه فیزیکی است و موجودی آن در یک دفتر کل عمومی ثبت شده که همه به آن دسترسی دارند. همه تراکنش‌های بیت‌کوین با استفاده از قدرت پردازشی انبوه بررسی و اعتبارسنجی می‌شوند. بیت‌کوین توسط دولت یا بانک‌ها صادر یا اداره نمی‌شود و ارزش آن مثل سایر کالاها مشخص نمی‌شود. گر چه بیت‌کوین پول قانونی نیست اما محبوبیت زیادی دارد و عاملی برای شکل گیری و عرضه صدها ارز دیجیتال دیگر شد که به آنها آلت‌کوین گفته می‌شود. نماد اختصاری بیت‌کوین BTC است.

نکات کلیدی مطلب

• بیت‌کوین که سال 2009 شروع به کار کرد محبوب ترین ارز دیجیتال جهان از نظر ارزش بازار محسوب می‌شود.
• برخلاف ارزهای فیات (پول‌های دولتی) بیت‌کوین با استفاده از یک سیستم دفتر کل توزیع شده که به آن بلاک‌چین گفته می‌شود ایجاد، توزیع، مبادله و ذخیره می‌شود.
• تاریخچه بیت‌کوین به عنوان ابزار ذخیره ارزش بسیار پرتلاطم بوده و ارزش آن در سال 2017 به 20 هزار دلار رسید و کمتر از یک سال بعد، با نرخی نصف این مبلغ معامله می‌شد.
• بیت‌کوین به عنوان اولین ارز مجازی که توانست به موفقیت و محبوبیت گسترده برسد، منجر به شکل گیری انواع مختلفی ارز دیجیتال شد.

معرفی بیت‌کوین

سیستم بیت‌کوین متشکل از مجموعه‌ای از کامپیوترها است (که به آنها نود یا ماینر گفته می‌شود) که کدهای بیت‌کوین را اجرا کرده و بلاک‌چین آن را ذخیره می‌کنند. بلاک‌چین، مجموعه‌ای از بلاک‌ها است و در هر بلاک مجموعه‌ای از تراکنش‌ها قرار دارد. از آنجایی که همه کامپیوترهای اجرا کننده بلاک‌چین یک فهرست مشترک از بلاک‌ها و تراکنش‌ها را در اختیار دارند و همه می‌توانند به صورت کاملاً شفاف پر شدن بلاک‌های جدید با تراکنش‌های جدید را مشاهده کنند، هیچکس قادر به تقلب و دور زدن این سیستم نیست.

چه نود بیت‌کوین داشته باشید و چه نداشته باشید می‌توانید این تراکنش‌ها را به صورت زنده و لحظه‌ای دنبال کنید. مهاجمان برای انجام چنین کاری و اجرای حمله بر علیه بیت‌کوین باید به اندازه 51 درصد از قدرت پردازش شبکه بیت‌کوین را در اختیار داشته باشند. بیت‌کوین در ژانویه 2021 حدود 12 هزار نود دارد و این عدد همواره رو به افزایش است در نتیجه احتمال حمله علیه این شبکه تقریباً غیرممکن است.

اما در صورتی که حمله‌ای رخ دهد، ماینرهای بیت‌کوین – یعنی اشخاصی که با استفاده از کامپیوترهای خودشان در شبکه بیت‌کوین فعالیت دارند – می‌توانند یک انشعاب جدید از بلاک‌چین ایجاد کنند تا تلاش مهاجم بی اثر شود.

موجودی توکن‌های بیت‌کوین با استفاده از کلیدهای خصوصی و عمومی حفظ می‌شود. این کلیدها رشته‌هایی طولانی متشکل از حروف و اعداد هستند که با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری به هم پیونده خورده اند. یعنی همان الگوریتمی که برای ساختن این بلاک‌ها استفاده می‌شود. کلید عمومی (که به نوعی شبیه به شماره حساب بانکی است) نقش آدرسی را دارد که کل دنیا می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند و برای آن بیت‌کوین ارسال کنند.

کلید خصوصی (که به نوعی شبیه به رمز دسترسی به حساب است) باید فقط در اختیار مالک آن حساب باشد و می‌توان از آن برای اجرای تراکنش استفاده کرد. نباید کلیدهای بیت‌کوین را با والت (کیف پول) بیت‌کوین اشتباه گرفت. والت یک دستگاه دیجیتال یا فیزیکی است که امکان داد و ستد بیت‌کوین را فراهم کرده و به کاربران امکان می‌دهد مالکیت کوین‌ها را دنبال کنند. اصطلاح “والت” کمی گمراه کننده است چون ماهیت بیت‌کوین غیرمتمرکز است در نتیجه بیت‌کوین هیچ وقت به شکل متمرکز در یک کیف پول قرار نمی‌گیرد بلکه به صورت غیرمتمرکز و بر روی بلاک‌چین قرار دارد.

فناوری نظیر به نظیر

بیت‌کوین یکی از اولین ارزهای دیجیتال است که از فناوری نظیر به نظیر برای اجرای تراکنش به صورت فوری استفاده کرد. اشخاص و شرکت‌های مستقل که قدرت پردازشی داشته و در شبکه بیت‌کوین فعالیت می‌کنند – ماینرهای بیت‌کوین – مسئول پردازش تراکنش‌های بلاک‌چین هستند و در قبال انجام این کار پاداش (بیت‌کوین‌هایی که ایجاد می‌شود) و کارمزد تراکنش (بر حسب بیت‌کوین) دریافت می‌کنند.

ماینرها به نوعی مثل یک مرجع غیرمتمرکز هستند که اعتبار شبکه بیت‌کوین را تضمین می‌کنند. بیت‌کوین‌های جدید با یک نرخ ثابت تولید می‌شوند. این نرخ هر چهار سال یک بار کاهش پیدا می‌کند. در حال حاضر یعنی 30 ژانویه 2021 حدود 18614806 بیت‌کوین وجود دارد و 2385193 بیت‌کوین دیگر برای ماین کردن باقی مانده است.

از این نظر بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال با ارز فیات متفاوت هستند. در سیستم‌های بانکداری متمرکز، ارز با یک نرخ ثابت صادر می‌شود که این نرخ متناسب با نرخ رشد قیمت کالاهاست. این سیستم برای حفظ ثبات قیمت طراحی شده است. طراحی سیستم غیرمتمرکزی مثل بیت‌کوین به نحوی است که نرخ تولید آن از قبل و بر اساس طراحی الگوریتم مشخص می‌شود.

ماین کردن (استخراج) بیت‌کوین

ماین کردن (یا ماینینگ) بیت‌کوین فرایندی است که با استفاده از آن بیت‌کوین جدید تولید شده و وارد چرخه گردش می‌شود. عموماً ماینینگ نیاز به حل کردن معماهای محاسباتی سختی دارد تا منجر به شکل گیری یک بلاک جدید شود که به بلاک‌چین یا زنجیره بلاک‌ها اضافه می‌شود.

در فرایند ماینینگ رکوردهای تراکنش‌ها به بلاک‌ها اضافه شده و اعتبارسنجی می‌شوند. ماینرها برای اضافه کردن بلاک به بلاک‌چین پاداش دریافت می‌کنند. این پاداش بعد از هر 210 هزار بلاک نصف می‌شود. در سال 2009 پاداش بلاک 50 عدد بود. در یازدهم می‌ 2020 سومین رویداد هالوینگ (نصف شدن پاداش بلاک یا به عبارتی نرخ تولید بیت‌کوین) اتفاق افتاد و باعث شد پاداش بلاک به 6.25 بیت‌کوین کاهش پیدا کند.

برای ماین کردن بیت‌کوین از سخت‌افزارهای مختلفی استفاده می‌شود که بازده بعضی از آنها نسبت به بقیه بیشتر است. یکسری تراشه کامپیوتری خاص به اسم «مدار مجتمع خاص منظوره» (ASIC) و همچنین واحدهای پردازشی پیشرفته تری مثل جی پی یوی (واحد پردازش گرافیکی) کامپیوترها می‌توانند ماینرها را به پاداش بیشتری برسانند.

هر بیت‌کوین تا 8 رقم اعشار قابل تقسیم است (یعنی صد میلیونیوم بیت‌کوین) و به این واحد که کوچکترین واحد بیت‌کوین است، ساتوشی گفته می‌شود. در صورت نیاز و اگر ماینرها قبول کنند، امکان تقسیم بیت‌کوین به واحدهای کوچکتر از این هم وجود دارد.

تاریخچه بیت‌کوین

18 آگوست 2008

دامنه bitcoin.org ثبت شد. در حال حاضر این دامنه در وضعیت WhoisGuard Protected قرار دارد یعنی هویت شخصی که آن را ثبت کرده برای عموم مشخص نیست.

31 اکتبر 2008

شخص یا گروهی با نام ساتوشی ناکاموتو اعلامیه‌ای در یک فهرست ایمیل به آدرس metzdowd.com منتشر کرده و نوشت: “من در حال کار روی یک سیستم پول نقد الکترونیک بودم که کاملاً نظیر به نظیر است و هیچ شخص ثالث مورد اعتمادی در آن دخیل نیست.” این مقاله سفید که حالا مشهور شده با نام “بیت‌کوین: یک سیستم پول نقد الکترونیک نظیر به نظیر” منتشر شد و پایه و اساس بیت‌کوین و طرز کار امروزی آن را تشکیل داد.

سوم ژانویه 2009

اولین بلاک بیت‌کوین یعنی بلاک صفر که به آن جنسیس بلاک (یا بلاک پیدایش) هم گفته می‌شود ماین شد و این متن در عنوان آن ثبت شد: “نیویورک تایمز: سوم ژانویه 2009؛ صدر اعظم دومین لایحه کمک به بانک‌ها را تصویب کرد.” شاید این اقدام روشی برای اثبات ماین شدن این بلاک در آن تاریخ خاص بوده و شاید هم یک پیام سیاسی در خود داشت.

هشتم ژانویه 2009

اولین نسخه از نرم‌افزار بیت‌کوین به فهرست ایمیل Cryptography ارسال شد.

نهم ژانویه 2009

بلاک اول ماین شد و بیت‌کوین شروع به کار کرد.

ساتوشی ناکاموتو کیست؟

هیچکس در جریان نیست که چه شخصی بیت‌کوین را ابداع کرده است. ساتوشی ناکاموتو نامی است که به شخص یا گروهی گفته می‌شود که مقاله سفید بیت‌کوین را در سال 2008 منتشر کرد و روی نرم‌افزار اصلی بیت‌کوین که سال 2009 منتشر شد، کار کرد. بعد از آن افراد زیادی ادعا کردند که ناکاموتو هستند یا او را می‌شناسند اما در حال حاضر هنوز هویت واقعی ناکاموتو به صورت قاطع مشخص نیست.

گرچه بعضی رسانه‌ها معتقدند که ساتوشی ناکاموتو یک نابغه منزوی و تنها است که بیت‌کوین را بدون هیچ پایه و اساس قبلی ساخته اما معمولاً چنین ابتکاراتی در خلأ و به تنهایی رخ نمی‌دهند. همه اکتشافات علمی هر چقدر هم که اصیل و بدیع به نظر می‌رسند بر پایه تحقیقات قبلی طراحی شده اند.

ابتکارات و طرح‌های مرتبط با بیت‌کوین که پیش از آن ابداع شدند، عبارتند از: هش کش از آدام بک که سال 1997 ابداع شد و بی‌مانی ساخته وی دای، بیت گلد از نیک سابو و اثبات کار قابل استفاده مجدد از هال فینی. در خود مقاله سفید بیت‌کوین نام هش کش و بی‌مانی مشاهده می‌شود همچنین کارهای مختلف دیگری که در حوزه‌های دیگر انجام شدند. احتمالاً جای تعجب نیست که خیلی از افرادی که در پروژه‌های ذکر شده دخالت داشتند هم جزء افراد دخیل در طراحی بیت‌کوین تلقی می‌شوند.

مخفی ماندن هویت خالق بیت‌کوین دلایل مختلفی دارد. با رشد و افزایش محبوبیت بیت‌کوین – و تبدیل شدن آن به یک پدیده جهانی – توجه زیادی از سمت رسانه‌ها و دولت‌ها به ساتوشی ناکاموتو جذب می‌شد.

یکی دیگر از دلایل این اقدام پتانسیل بیت‌کوین برای ایجاد اختلال عمده در سیستم‌های پولی و بانکداری فعلی بود. اگر بیت‌کوین به پذیرش انبوه برسد، می‌تواند جایگاه ارزهای ملی کشورها را تضعیف کند. این تهدید می‌توانست باعث شود که دولت‌ها به فکر اقدام قانونی بر علیه ناکاموتو باشند.

بحث بعدی امنیت است. تنها در سال 2009 حدود 32489 بلاک ماین شد، به همراه پاداش 50 بیت‌کوین به ازای هر بلاک؛ در نتیجه کل بیت‌کوین‌های تولید شده در این سال 1624500 بیت‌کوین بودند. از آنجایی که در سال 2009 فقط ساتوشی و چند ماینر دیگر به استخراج بیت‌کوین می‌پرداختند می‌توان گفت که اکثر این بیت‌کوین‌ها متعلق به ساتوشی و در اختیار او است.

شخصی که این میزان بیت‌کوین داشته باشد می‌تواند هدفی جذاب برای مجرمان باشد به خصوص با توجه به اینکه برای دسترسی به این بیت‌کوین‌ها کافیست کلید خصوصی آنها را در اختیار داشته باشید. گر چه ممکن است خالق بیت‌کوین تمهیداتی در آن سنجیده باشد تا در صورتی که اخاذی از او صورت بگیرد امکان دنبال کردن رد مجرمان را داشته باشد اما ناشناس ماندن و مخفی شدن هویت روش خوبی بوده تا احتمال خطر برای ساتوشی به حداقل برساند.

ملاحظات ویژه

استفاده بیت‌کوین برای پرداخت هزینه‌ها

می توان بیت‌کوین را برای پرداخت هزینه کالاها یا خدمات استفاده کرد. فروشگاه‌های سنتی و فیزیکی پیام پذیرش بیت‌کوین را پشت ویترینشان نصب می‌کنند؛ تراکنش‌ها با استفاده از آدرس کیف پول دیجیتال یا پایانه‌های سخت‌افزاری و از طریق اپلیکیشن‌های مخصوص و کد QR اجرا می‌شوند. فروشگاه‌های آنلاین هم می‌توانند به راحتی بیت‌کوین را در کنار سایر گزینه‌ها مثل کارت بانکی، پی‌پال و غیره قبول کنند.

فرصت‌های استخدام در حوزه بیت‌کوین

افرادی که کار آزاد می‌کنند می‌توانند در حوزه بیت‌کوین برای خودشان شغل پیدا کنند. روش‌های مختلفی برای انجام این کار وجود دارد مثل ایجاد یک سرویس اینترنتی خاص و پذیرش بیت‌کوین برای اجرای تراکنش‌ها. چند سایت هم هستند که فرصت‌های شغلی مرتبط با ارزهای دیجیتال را نمایش می‌دهند از جمله:

• Cryptogrind این وبسایت کارفرمایان و جویندگان کار را به هم متصل می‌کند.
• Coinality فرصت‌های شغلی را منتشر می‌کند – فریلنسری، نیمه وقت و تمام وقت – که پرداخت دستمزد را در قالب دوج کوین و لایت کوین انجام می‌دهند.
• Jobs4Bitcoins بخشی از سایت ردیت
• BitGigs
• Bitwage به کارمندان امکان می‌دهد در ازای انجام کار بخشی از دستمزد خودشان را به صورت بیت‌کوین دریافت کنند که به آدرس بیت‌کوین آنها واریز می‌شود.

سرمایه گذاری در بازار بیت‌کوین

خیلی از حامیان بیت‌کوین بر این باورند که بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال آینده را رقم می‌زنند. خیلی از افرادی که بیت‌کوین را تأیید می‌کنند بر این باورند که این ارز دیجیتال یک سیستم کم هزینه و پرسرعت برای اجرای تراکنش در سطح جهان فراهم می‌کند. گر چه هیچ دولتی یا بانک مرکزی پشتوانه بیت‌کوین نیست اما امکان معاوضه آن با ارزهای فیات وجود دارد در واقع نرخ مبادله بیت‌کوین با دلار، سرمایه گذاران و معامله گرانی که به مبادله ارز علاقمند هستند را جذب می‌کند. یکی از دلایل رشد ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین این است که می‌تواند جایگزینی برای ارز فیات و کالاهای سنتی مثل طلا باشد.

سازمان خدمات درآمدهای داخلی آمریکا (IRS) در ماه مارس سال 2014 اعلام کرد که همه ارزهای دیجیتال از جمله بیت‌کوین مثل اموال مشمول مالیات می‌شوند نه مثل ارز. سود و ضرر حاصل از بیت‌کوین هم سود و ضرر حاصل از سرمایه تلقی می‌شود گرچه اشخاصی که این ارز دیجیتال را پس انداز می‌کنند ممکن است با سود یا ضررهای چشمگیر و عجیبی روبرو شوند. فروش بیت‌کوین‌های ماین شده یا خریداری شده از دیگران و یا استفاده از بیت‌کوین برای خرید هزینه کالاها یا خدمات چند نمونه از تراکنش‌هایی هستند که امکان دریافت مالیات از آنها وجود دارد.

همچون خیلی از دارایی‌ها اصل خرید با قیمت پایین و فروش با قیمت بالا برای بیت‌کوین هم وجود دارد. محبوب ترین روش برای خرید این ارز دیجیتال استفاده از صرافی‌های بیت‌کوین است اما روش‌های مختلف دیگری هم برای خرید و نگه داشتن آن وجود دارد.

ریسک سرمایه گذاری بیت‌کوین

گرچه بیت‌کوین مثل سرمایه گذاری‌های معمولی در حوزه سهام و بورس طراحی نشده، اما پس از افزایش قیمت چشمگیر آن در می‌ 2011 و بعد نوامبر 2013 سرمایه گذاران زیادی به سمت آن جذب شدند. بنابراین عده زیادی بیت‌کوین را بیشتر برای سرمایه گذاری خریداری می‌کنند تا وسیله اجرای تراکنش.

با این حال عدم وجود تضمینی برای قیمت بیت‌کوین و ماهیت دیجیتال آن باعث شده خرید و استفاده از بیت‌کوین یکسری خطر ذاتی داشته باشد. خیلی از نگرانی‌های سرمایه گذاران ناشی از اقدامات نهادهای قانونی مثل کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا است.

مفهوم ارز دیجیتال، مفهوم جدیدی است و بیت‌کوین در مقایسه با سرمایه گذاری‌های سنتی سابقه یا اعتبار طولانی مدتی ندارد. با افزایش محبوبیت و میزان استفاده از این فناوری، روزبروز بیت‌کوین کمتر به عنوان یک آزمایش تلقی می‌شود ولی با این حال یک دهه از ابداع بیت‌کوین گذشته و همه ارزهای دیجیتال هنوز در مرحله توسعه قرار دارند.

بری سیلبرت مدیرعامل اجرایی شرکت Digital Currency Group که در حوزه بیت‌کوین و شرکت‌های بلاک‌چین سرمایه گذاری می‌کند می‌گوید: “این پرریسک ترین و پربازده ترین سرمایه گذاری است که می‌توانید انجام دهید.”

ریسک قانونی

سرمایه گذاری در حوزه بیت‌کوین برای اشخاصی که از ریسک دوری می‌کنند مناسب نیست. بیت‌کوین رقیب ارزهای دولتی است و امکان استفاده از آن برای اجرای تراکنش در بازار سیاه، پولشویی، فعالیت‌های غیرقانونی و فرار مالیاتی وجود دارد. در نتیجه ممکن است دولت‌ها به دنبال تنظیم مقررات، محدودیت یا ممنوعیت خرید و فروش بیت‌کوین باشند (که بعضی از آنها همین حالا هم این کار را انجام داده اند). بعضی دیگر هم قوانین مختلفی برای بیت‌کوین وضع کرده اند.

مثلاً در سال 2015 اداره خدمات مالی نیویورک قانونی را تصویب کرد که طبق آن شرکت‌هایی که در زمینه خرید، فروش، انتقال یا نگهداری بیت‌کوین فعالیت دارند ملزم به ثبت هویت مشتریان، حضور یک مأمور قانونی و حفظ و نگهداری از سرمایه‌ها می‌شوند. تراکنش‌هایی با ارزش 10 هزار دلار یا بیشتر هم باید ثبت و گزارش شوند.

عدم وجود قوانین یکپارچه درباره بیت‌کوین (و سایر ارزهای دیجیتال) منجر به ایجاد نگرانی‌هایی درباره ماندگاری، نقدینگی و جهانی شدن آنها شده است.

ریسک امنیتی

بیشتر اشخاصی که بیت‌کوین دارند یا از آن استفاده می‌کنند آن را از طریق ماین کردن به دست نیاورده اند بلکه کارشان خرید و فروش بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال در یکسری بازار محبوب است که به آنها اکسچنج یا صرافی ارزهای دیجیتال گفته می‌شود.

اکسچنج‌های بیت‌کوین کاملاً دیجیتال و مجازی هستند در نتیجه مثل هر سیستم مجازی در معرض خطر هک، بدافزار و نقص عملکرد قرار دارند. اگر سارقی به کامپیوتر مالک بیت‌کوین دسترسی پیدا کند و کلیدهای خصوصی او را سرقت کند می‌تواند بیت‌کوین‌های سرقت شده را به یک حساب دیگر منتقل کند (برای پیشگیری از وقوع این مشکل کامپیوتری که بیت‌کوین روی آن ذخیره شده نباید به اینترنت متصل شود یا باید به جای کامپیوتر از یک والت کاغذی استفاده کرد که کلیدهای خصوصی و آدرس‌های بیت‌کوین روی آن ثبت شده اند).

هکرها می‌توانند اکسچنج‌ها را هم هدف بگیرند و به هزاران حساب و والت دیجیتال دسترسی پیدا کنند که بیت‌کوین‌های کاربران در آنها ذخیره شده است. یکی از هک‌های مهم در سال 2014 رخ داد و پس از سرقت چند میلیون دلار بیت کوین، اکسچنج ژاپنی Mt. Gox را ملزم کرد که برای همیشه کسب و کارش را تعطیل کند.

این مسئله با توجه به قابل لغو نبودن تراکنش‌های بیت‌کوین بسیار مشکل آفرین است و مثل کار با پول نقد است. هر تراکنشی که با بیت‌کوین انجام می‌شود تنها در صورتی قابل لغو است که شخص دریافت کننده مایل به برگرداندن آن باشد. هیچ شخص ثالث یا شرکت پردازش کننده تراکنشی در این سیستم دخیل نیست در نتیجه اگر مشکلی ایجاد شود نهاد خاصی برای شکایت وجود ندارد.

ریسک بیمه

بعضی از سرمایه گذاری‌ها و حساب‌های بانکی مشمول بیمه هستند مثلاً در آمریکا حساب‌های بانکی توسط شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) بیمه می‌شود که سقف این بیمه بسته به شرایط و قوانین حوزه قضایی مربوطه متفاوت است.

در مجموع، صرافی‌های بیت‌کوین و حساب‌های بانکی آن هیچ گونه بیمه‌ای ندارند. در سال 2019 پلتفرم معاملاتی و کارگزاری SFOX اعلام کرد که می‌تواند بیمه FDIC را در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد اما فقط برای تراکنش‌های شامل پول نقد.

ریسک کلاهبرداری

گرچه بیت‌کوین برای اعتبارسنجی هویت مالکان و ثبت تراکنش‌ها از رمزنگاری کلید خصوصی استفاده می‌کند، اما ممکن است کلاهبرداران و افراد متقلب به دنبال فروش بیت‌کوین‌های تقلبی باشند. مثلاً در جولای 2013 کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا علیه گرداننده یک طرح پونزی بیت‌کوین اعلام جرم کرد. همچنین مواردی هم در رابطه با تلاش برای دستکاری بیت‌کوین گزارش شده که یکی از کلاهبرداری‌های متداول در این حوزه است.

ریسک بازار

مثل هر سرمایه گذاری امکان نوسان قیمت بیت‌کوین هم وجود دارد. در واقع بیت‌کوین با وجود تاریخچه کوتاه مدتش نوسانات زیادی را تجربه کرده است. این ارز دیجیتال گاهی اوقات حجم خرید و فروش بالا در اکسچنج‌ها را به خود دیده و حساسیت زیادی نسبت به رویدادهای خبری مهم دارد. در سال 2013 تنها ظرف یک روز قیمت بیت‌کوین 61 درصد کاهش یافت و رکورد ریزش قیمت یک روزه بیت‌کوین در سال 2014 به بزرگی 80 درصد بود.

اگر عده کمتری بیت‌کوین را به عنوان ارز قبول کنند، ممکن است ارزش آن کمتر شود. در واقع وقتی در اوایل سال 2018 قیمت بیت‌کوین نسبت به بیشترین نرخ آن در اواخر سال 2017 دچار ریزش شد، عده‌ای این گمانه زنی را مطرح کردند که قیمت بیت‌کوین حباب است.

رقابت زیادی هم در این حوزه وجود دارد و گرچه بیت‌کوین نسبت به صدها ارز دیجیتال دیگری که بعد از آن شکل گرفتند برتری دارد اما همیشه این احتمال وجود دارد که یک ارز دیجیتال با ابتکار جدید بتواند تهدیدی برای بیت‌کوین ایجاد کند.

در فوریه سال 2021 قیمت بیت‌کوین به بیشترین رکورد خود یعنی 52500 دلار رسید.

اختلاف در جامعه کاربران

بیت‌کوین از ابتدای کارش تا به امروز شاهد اختلافات مختلفی بوده و این اختلاف‌ها باعث ایجاد افتراق و دودستگی در جامعه کاربران شده است. در بعضی از موارد گروه‌هایی از کاربران و ماینرها پروتکل بیت‌کوین شبکه را تغییر داده اند.

به این فرایند انشعاب یا فورک گفته می‌شود و معمولاً منجر به شکل گیری یک نوع جدید بیت‌کوین می‌شود. این انشعاب می‌تواند شکل ‌هارد فورک را داشته باشد که در آن کوین جدید، تاریخچه تراکنش‌های بیت‌کوین را تا نقطه انشعاب حفظ می‌کند و از آن نقطه به بعد یک توکن جدید ایجاد می‌شود. از جمله کوین‌های جدیدی که در اثر ‌هاردفورک ایجاد شدند می‌توان به بیت‌کوین کش، بیت‌کوین گلد و بیت‌کوین SV اشاره کرد.

سافت فورک هم به تغییری در پروتکل گفته می‌شود که با قوانین قبلی سیستم سازگار است. مثلاً سافت فورک بیت‌کوین منجر به افزایش سایز کل بلاک‌ها شده است.