ماهان سرمد
اگر میخواهید چیزی را بهتر بشنوید، بهتر است گوش راستتان را جلو بیاورید.
بر اساس یک مطالعه تازه، وقتی محیط، شلوغ است و ذهن درگیر افکار شناختی است، انسان برای پردازش و درک اطلاعات صوتی، بیشتر به گوش راست متکی می‌شود. این پدیده پُرکاری گوش راست نام دارد؛ و چند وقتی است که از وجود آن آگاه هستیم. این پدیده اولین بار در سال ۱۹۶۷ مطرح شد و به نیم‌کره چپ مغز مربوط دانسته شد، که در افراد معمولی برای تحلیل مکالمات استفاده می‌شود. در ۱۹۷۳، محققان به پُرکاری گوش راست کودکان در سنین ۵ تا ۱۳ سال پی بردند. بعلاوه، مطالعه‌ای در سال ۱۹۶۷ نشان داد که کاهش شنوایی، پُرکاری گوش راست را افزایش می‌دهد.
آزمایشات شنوایی دیکوتیک در تشخیص اختلالات پردازشی شنوایی و فهم اختلالاتی که موجب ایجاد توهم شنوایی(مانند اسکیزوفرنی) می‌شود، کاربرد دارد. در این آزمایش، دو جریان مختلف صوتی از طریق هدفون، هر کدام در یک گوش ارسال می‌شود. این جریانها معمولا سخنرانی، صدای خواندن جملات یا رشته‌های اعداد هستند و افراد سعی می‌کنند تمرکز خود را بر یک جریان (تفکیک) یا هر دو جریان(ادغام) متمرکز کرده و کلماتی که می‌شنوند را تکرار کنند. معمولا چنین آزمایشهایی در وضعیتهای متمرکز انجام می‌شوند. لذا در این پژوهش می‌خواستند بفهمند که آیا پُرکاری گوش راست حتی با وجود سر‌وصدای پس زمینه و وقفه‌هایی که انسان در زندگی روزمره تجربه می‌کند، هم وجود خواهد داشت؟
به گفته پژوهشگر اصلی، دنیل سکچینلی از دانشگاه آبورن در آلاباما، هر چه در مورد شنوایی بطور عام و در محیطهایی خاص بیشتر بدانیم، ابزارهای تشخیصی، مدیریت صوتی(مثل سمعک) و تربیت شنوایی بهتر خواهند شد. با اینکه روشن است که پُرکاری گوش راست تا بزرگسالی ادامه دارد، پژوهشگران می‌خواستند بفهمند که اثرات آن تا چه میزان حفظ می‌شود. این، به خاطر چگونگی پیشرفت پُرکاری گوش راست است. صداهایی که در هر گوش می‌شنویم، کمی با هم متفاوت هستند و در سیستم شنوایی ترکیب می‌شوند. با این حال،چون سیستمهای شنوایی کودکان زمان بیشتری صرف این کار پیچیده می‌کنند، بیشتر با گوش راست می‌شنوند.
تیم تحقیقاتی می‌گوید که سیستمهای شنوایی بزرگسالان در تحلیل و ترکیب سیگنالهای شنوایی بهتر عمل می‌کنند. ازینرو پُرکاری گوش راست در بزرگسالی کاهش می‌یابد. آورورا ویور، از پژوهشگران، می‌گوید: “با افزایش سن، بلوغ و تجربه افزایش می‌یابد، در نتیجه کنترل بهتری روی حواس خود برای تحلیل اطلاعات داریم.”
محققان، ۴۱ داوطلب با سنین ۱۹ تا ۲۸ را برای شرکت در تعدادی از آزمونهای شنیداری تفکیک و ادغام به کار گرفتند. در هر مرحله از آزمون، تعداد موارد موجود در لیست که از طریق هدفون تکرار می‌شد افزایش یافت. آنها متوجه شدند که وقتی اطلاعات، کمتر یا برابر با ظرفیت حافظه شخص باشد، هیچ تفاوتی در قدرت شنوایی دو گوش وجود ندارد. اما، وقتی اطلاعات از ظرفیت حافظه تجاوز کرد، توانایی برای یادآوردی مواردی که توسط گوش راست شنیده بودند، بیشتر از گوش چپ بود. به طور میانگین، این اختلاف ۸ درصد بود، اما در برخی افراد به ۴۰ درصد نیز رسید.
به گفته ویور، طبق تحقیقاتی که تا کنون انجام شده، پُرکاری گوش راست در حدود ۱۳ سالگی پایان می‌یابد، اما نتایج ما نشان می‌دهد که به سبک زندگی بستکی دارد. ” البته مهارتهای شناختی با پیری، بیماری یا ضربه روحی کاهش می‌یابند. بنابراین باید درک بهتری از خواسته‌های شناختی در مورد شنیدن به‌دست‌آورد.”
