محمد امین نعمتی
فهرست عنوان‌ها
نتیجه یک تحقیق بالینی کوچک در کالیفرنیا برای اولین مرتبه نشان می‌دهد که امکان معکوس کردن ساعت اپی‌ژنتیک بدن که سن بیولوژیک یک فرد را اندازه می‌گیرد وجود دارد.
9 داوطلب سالم به مدت یک سال یک کوتکل از سه داروی متداول، هورمون رشد و دو داروی دیابت را مصرف کردند و با آنالیز علایم روی ژنوم آن‌ها مشخص شد به طور متوسط 2.5 سال از سن بیولوژیک آن‌ها کم شده است.
سیستم ایمنی این افراد نیز علایم جوان شدن را نشان داد.
این نتایج حتی برای برگزارکنندگان این آزمایش تعجب‌برانگیز بود ولی محققان هشدار می‌دهند این یافته‌ها هنوز کامل نیستند چون وسعت این آزمایش کم بوده و از گروه شاهد نیز استفاده نشده است.
استیو هاروات متخصص ژنتیک در دانشگاه کالیفرنیا که تحلیل اپی‌ژنتیک را انجام داد می‌گوید «من انتظار آهسته شدن سرعت این ساعت را داشتم ولی فکر نمی‌کردم جهت آن معکوس شود. واقعا احساس کردم به یک دستاورد آینده‌نگرانه رسیدیم.»
Wolfgang Wagner متخصص زیست سلولی دانشگاه آخن آلمان می‌گوید «ولی نتایج قطعی نیستند چون این تحقیق بسیار کوچک بوده و به خوبی کنترل نشده است.»
علایم زندگی
عملکرد ساعت اپی‌ژنتیک تکیه به اپی‌ژنوم بدن دارد که از تغییرات شیمیایی مانند گروه‌های متیل که دی‌ان‌ای را نشانه‌گذاری می‌کنند تشکیل شده است. سرعت تغییر الگوی این نشانه‌گذاری‌ها در طول مسیر زندگی که سن بیولوژیک یک فرد را نیز دنبال می‌کند می‌تواند از سن شناسنامه‌ای بیشتر یا کمتر باشد.
دانشمندان ساعت‌های اپی‌ژنتیک را با انتخاب مجموعه‌ای از نواحی دی‌ان‌ای متیلاسیون در امتداد ژنوم می‌سازند. در طول سال‌های گذشته، هاروات که یکی از افراد پیشگام در تحقیقات ساعت اپی‌ژنتیک است تعدادی از دقیق‌ترین این ساعت‌ها را ساخته است.
هدف از طراحی این آزمایش بررسی این سوال بود آیا از هورمون رشد می‌توان با خیال راحت در انسان‌ها برای بازگرداندن بافت‌ها در غده تیموس استفاده کرد یا نه. وجود این غده که در قفسه سینه بین شش‌ها و استخوان سینه قرار دارد برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن مهم است.
سلول‌های سفید خون در مغز استخوان تولید می‌شوند و بلوغ آن‌ها در تیموس رخ می‌دهد، به نحوی که در این محل به سلول‌های T تخصصی تبدیل می‌شوند و به بدن در مبارزه با عفونت‌ها و سرطان‌ها کمک می‌کنند.
ولی این غده بعد از بلوغ انسان کوچک می‌شود و روزبه‌روز چربی‌ها بیشتر آن را احاطه می‌کنند.
شواهد به دست آمده از بعضی تحقیقات انسانی و حیوانی نشان می‌دهد هورمون رشد بازتولید تیموس را تحریک می‌کند. اما این هورمون همچنین می‌تواند باعث بروز دیابت شود، بنابراین در این آزمایش در یک کوکتل درمانی از دو دارو متداول ضد دیابت به اسامی دهیدرو اپی آندرسترون (DHEA) و متفورمین استفاده شد.
آزمایش بازتولید تیموس، کاهش سطح انسولین و بازگردانی ایمنی (TRIIM) 9 مرد سفیدپوست بین 51 و 65 سال را مورد بررسی قرار دارد. رهبری این آزمایش به عهده متخصص ایمنی Gregory Fahy، افسر ارشد علمی و هم‌بنیان‌گذار شرکت Intervene Immune در لس‌آنجلس بود و در می 2015 مورد تایید سازمان دارو و غذای آمریکا قرار گرفت.
این آزمایش چند ماه بعد در مرکز پزشکی استفورد در شهر پالو آلتو کالیفرنیا شروع شد.
توجه شدید Fahy به غده تیموس از سال 1986 شروع می‌شود، زمانی که او در یک تحقیق خواند دانشمندان سلول‌های ترشح‌کننده هورمون رشد را در موش‌ها کاشتند و ظاهرا این قضیه باعث جوانسازی سیستم‌های ایمنی آن‌ها شده است.
او تعجب کرده بود که هیچ‌کس ظاهرا تصمیم نگرفته بود با یک آزمایش بالینی نتایج این تحقیق را تکرار کند. یک دهه بعد، او در 46 سالگی خودش را به مدت یک ماه تحت درمان هورمون رشد و DHEA قرار داد و متوجه شد غده تیموس او مقداری بازتولید شده است.
دانشمندان در آزمایش TRIIM در طول دوره درمان از شرکت‌کنندگان نمونه خون گرفتند. تست‌ها نشان داد شمارش سلول‌های خون در هر کدام از شرکت‌کنندگان بهتر شده است.
محققان همچنین از تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI) برای تشخیص ترکیب تیموس در ابتدا و انتهای تحقیق استفاده کردند.
آن‌ها متوجه شدند در هفت نفر از شرکت‌کنندگان جای چربی جمع‌شده اطراف این غده را بافت تیموس بازتولید شده گرفته است.
معکوس کردن ساعت
محققان بعدا به فکر افتادند تاثیر داروها را روی ساعت‌های اپی‌ژنتیک بدن شرکت‌کنندگان بررسی کنند. این تحقیق بالینی زمانی تمام شد که Fahy برای انجام آنالیز با هاروات تماس گرفت.
هاروات از 4 ساعت اپی‌ژنتیک متفاوت برای ارزیابی سن بیولوژیک هر کدام از افراد استفاده کرد و متوجه معکوس شدن قابل توجه این ساعت در هر کدام از افراد شرکت‌کننده در آزمایش در تمامی تست‌ها شد.
او می‌گوید «این نتیجه به من نشان داد تاثیر بیولوژیکی درمان قابل توجه بوده است. علاوه بر این، این اثر در 6 نفر از شرکت‌کنندگان که 6 ماه پس از توقف آزمایش از آن‌ها نمونه خونی گرفته شده بود باقی مانده بود.»
هاروات می‌گوید «چون ما می‌توانستیم تغییرات را در هر فرد دنبال کنیم و چون این تاثیر روی هر کدام از آن‌ها بسیار قابل توجه بود، من خوش‌بین هستم.»
محققان فعلا در حال تست متفورمین هستند تا اثرات بالقوه آن را در حفاظت در برابر بیماری‌های متداول مربوط به سن مانند سرطان و بیماری قلبی بررسی کنند. Fahy می‌گوید داروهای داخل این کوکتل ممکن است به واسطه مکانیسم‌های متفاوت به صورت جداگانه روی پیر شدن بیولوژیک تاثیر بگذارند.
شرکت Intervene Immune در حال برنامه‌ریزی برای انجام یک تحقیق بزرگ‌تر است که در آن افرادی از تمامی گروه‌های سنی و نژادی به همراه خانم‌ها شرکت داشته باشند.
او می‌گوید بازتولید تیموس می‌تواند برای افرادی که یک سیستم ایمنی با سطح فعالیت پایین دارند از جمله افراد سالخورده‌تر، مفید باشد. ذات‌الریه و سایر بیماری‌های عفونی یکی از دلایل اصلی مرگ افراد بیشتر از 70 سال هستند.
سام پالمر متخصص ایمنی‌شناسی سرطان در دانشگاه هریوت- وات ادین‌برو می‌گوید گسترش سلول‌های ایمنی در خون واقعا هیجان‌انگیز است. این قضیه «نتایج فوق‌العاده‌ای نه تنها برای بیماری‌های عفونی بلکه همچنین برای سرطان و به طور کلی سالخوردگی دارد.»
منبع: nature.com
