سال گذشته، شرکت اسپیس ایکس به ناسا کمک کرد ماهواره نقشه بردار فراخورشید گذران (Transiting Exoplanet Survey Satellite) را به فضا پرتاب کند. این ماهواره که به‌طور مختصر TESS نامیده می‌شود وظیفه رصد کردن دنیای اطراف برای پیدا کردن سیاره‌های فرا خورشیدی در محوطه‌ای ۴۰۰ برابر بزرگ‌تر از مأموریت کپلر را بر عهده دارد. پیدا کردن دنیاهای جدید و احیاناً حیات بیگانه در جهان هم از مأموریت‌های دیگر TESS است. ولی در عمل، این ماهواره تا همین جای کار هم بسیار بیشتر از آن چه انتظار می‌رفت به ما کمک کرده است. مثلاً گرفتن تصویر انفجاری که در ستاره دنباله دار 46P/Wirtanen اتفاق افتاد از این جمله است.
این اکتشاف در طی مشاهدات ۲۰ روزه این ستاره به دست آمد. در این مدت TESS روی این ستاره دنباله دار کوچک تمرکز کرده بود و تمام حرکات آن را زیر نظر داشت. این ستاره هر ۵.۴ سال یک بار به دور خورشید می‌چرخد. TESS هنگام رصد دنیای اطراف و بررسی وضعیت ستاره‌ها، همیشه میزان درخشندگی و نور آن‌ها را هم بررسی می‌کند و به این طریق همیشه به دنبال کشف ستاره‌های جدید است.
اگرچه مأموریت اصلی TESS کشف سیاره‌های فراخورشید است ولی استراتژی به کار گرفته شده از طرف این ماهواره به آن امکان می‌دهد برای اهداف علمی دیگر هم به کار گرفته شود. ماهواره ناسا تقریباً هر ۳۰ دقیقه یک بار یک عکس می‌گیرد. به این ترتیب تیم تحقیقاتی فرصت عالی برای بررسی ستاره دنباله دار Wirtanen پیدا کردند.
با بررسی تصاویر و اطلاعات به دست آمده، تخمین زده می‌شود که انفجار این سیارک حدود ۱ میلیون کیلوگرم ماده به اطراف پخش کرده باشد و احتمالاً یک دهانه برخوردی به عرض ۲۱ متر در آن ایجاد شده باشد. ولی در این لحظه علت اصلی این انفجار هنوز مشخص نیست. تیم تحقیقاتی امیدوارند با بررسی‌های بیشتر این معما را حل کنند.
ماهواره TESS از زمان پرتاب به فضا، سیاره‌های فراخورشید زیادی را کشف کرده است. برخی از دنیاهای عجیب و غیرمنتظره که امروز می‌شناسیم نتیجه کشفیات این ماهواره هستند. ابر زمینی که چند مدت پیش کشف شد و به نظر می‌رسد حاوی آب باشد از همین کشفیات است.
تا کنون از این ماهواره به‌عنوان کشف و بررسی سیارک‌ها و ستاره‌های دنباله دار استفاده زیادی نشده است. ولی به نظر می‌رسد که با توجه به تعداد بالای سیارک‌ها و ستاره‌های دنباله دار در منظومه شمسی، بررسی آن‌ها بتواند مسئولیتی جدید و مفید برای TESS باشد. بنابراین انتظار می‌رود که در آینده بررسی‌های دقیق‌تر و بیشتری از سیارک‌ها و ستاره‌های دنباله دار توسط TESS را شاهد باشیم.
منبع: cnet
