ناسا قصد دارد به کمک ابزار تصویربردار پرتوی ایکس LEXI (Lunar Environment Heliospheric X-ray Imager)، بخشی از میدان مغناطیسی زمین را از ماه بررسی کند. این ابزار در چارچوب مأموریت آرتمیس و با استفاده از ماه نشین بلو گوست شرکت فایرفلای به ماه ارسال خواهد شد. این مأموریت بخشی از برنامه CLPS (خدمات تجاری حمل تجهیزات به ماه) است و هدف اصلی آن درک بهتر از تأثیر بادهای خورشیدی بر زمین و پاسخ مگنتوسفر به شرایط فضایی است.
بررسی ساختار و عملکرد ابزار LEXI
ابزار LEXI که در ماه نشین بلو گوست نصب شده است، یکی از 10 محموله مأموریت CLPS است. این دستگاه به مدت شش روز، پرتوهای ایکس کم انرژی را که در مرز میدان مغناطیسی زمین (مگنتوسفر) منتشر می شوند، ثبت خواهد کرد. این پرتوها زمانی شکل می گیرند که بادهای خورشیدی با میدان مغناطیسی زمین برخورد می کنند.
LEXI تصاویری دقیق از مگنتوپاز زمین تهیه می کند. مگنتوپاز مرزی است که بین مگنتوسفر زمین و بادهای خورشیدی قرار دارد. این تصاویر به دانشمندان کمک می کند تا فرآیندهای کیهانی مانند شفق های قطبی و تأثیر بادهای خورشیدی بر زیرساخت های فضایی را بهتر درک کنند.
اهداف علمی مأموریت LEXI
این مأموریت بر مطالعه تعامل بین بادهای خورشیدی و مگنتوسفر متمرکز است. بادهای خورشیدی می توانند باعث فشرده شدن یا گسترش میدان مغناطیسی زمین شوند. دانشمندان قصد دارند این تغییرات را به طور کامل بررسی کنند. همچنین LEXI رویدادهای اتصال مجدد مغناطیسی را ثبت خواهد کرد. این پدیده زمانی رخ می دهد که خطوط میدان مغناطیسی زمین با میدان بادهای خورشیدی هم راستا می شود و ذرات باردار به قطب های زمین هدایت می شوند. این فرآیند همزمان شفق های زیبا ایجاد می کند و هم می تواند به ماهواره ها و شبکه های برق آسیب بزند.
اهمیت داده های LEXI برای حفاظت از زیرساخت های فضایی
ذرات خورشیدی که وارد جو زمین می شوند، می توانند تهدیدی برای ماهواره ها و شبکه های زمینی باشند. به گفته هیونجو کانر، مدیر پروژه LEXI، هدف این مأموریت شناخت بهتر طبیعت و حفاظت از زیرساخت های فضایی است. با استفاده از داده های LEXI، دانشمندان می توانند پیش بینی های دقیق تری درباره تأثیرات بادهای خورشیدی ارائه دهند و برای حفاظت از ماهواره ها و تجهیزات حساس آماده شوند.
بازسازی و استفاده مجدد از ابزار STORM
LEXI در واقع نسخه بهبود یافته ابزاری به نام STORM است که ناسا در سال 2012 به فضا پرتاب کرد. این ابزار پس از بازگشت به زمین به مدت یک دهه در ویترین مرکز فضایی گادرد قرار داشت. اما با اعلام برنامه CLPS، تیم پروژه تصمیم گرفت آن را بازسازی و به مأموریت جدید ارسال کند. اجزای اصلی ابزار، مانند اپتیک، تعویض و بهبود یافته اند تا این دستگاه برای پرواز مجدد آماده شود.
مأموریت CLPS و اهداف بلندمدت ناسا
برنامه CLPS ناسا با هدف حمایت از توسعه صنعت فضایی و پشتیبانی از اکتشافات بلندمدت طراحی شده است. این برنامه، خدمات حمل تجهیزات به ماه را ارائه می دهد و ناسا به عنوان مشتری اصلی آن، قصد دارد پروازهای متعددی به ماه انجام دهد.
مرکز پرواز فضایی گادرد و مرکز فضایی مارشال، بخش های کلیدی در توسعه ابزارها و مدیریت این مأموریت هستند. موفقیت LEXI می تواند به دانشمندان کمک کند تا به درک بهتری از تأثیرات محیط فضایی بر زمین و زیرساخت های آن برسند و زمینه ساز پیشرفت های بیشتری در فناوری های فضایی شود.
این مأموریت نه تنها به عنوان یکی از دستاوردهای مهم در علم فضایی شناخته می شود، بلکه به توسعه فناوری های جدید و افزایش امنیت فضایی نیز کمک خواهد کرد.