محمد امین نعمتی
فهرست عنوان‌ها
سگ‌های آبی با دندان‌های نیش بسیار بزرگ، چشمان ریز و گرد و دم‌های خنده‌دار صاف کمتر شبیه به قاتلان دیوانه و بیشتر شبیه به دلقکهای حیات‌وحش هستند. با این حال، این موجودات پشمالو با دندان پیش نارنجی رنگ متمایز خود می‌توانند یک شاخه درخت به قطر یک انگشت را تنها با یک گاز خرد کنند.
در نتیجه این سوال شکل می‌گیرد: آیا سگ‌های آبی برای انسان خطرناک هستند؟
جواب مثبت است، سگ‌های آبی در بعضی شرایط ممکن است به حیوانات خانگی و انسان‌ها آسیب بزنند.
در سال 2013، یک مرد در بلاروس به امید عکس گرفتن از یک سگ آبی به آن نزدیک شد. ولی ظاهرا فاصله او بیش از حد کم بوده است چون سگ آبی توانسته است او را گاز بگیرد که شدیدا به سرخرگ پای او آسیب زده است و او بنابراین از شدت خونریزی مرده است.
در سال 2018، یک مرد اهل پنسیلوانیا زمانی که یک سگ آبی به کایاک او حمله و سعی کرد از آن بالا برود، خطر مرگ را حس کرد. او چندین مرتبه با پارو به سگ آبی زد ولی فایده‌ای نداشت چون سگ آبی تنها هدف خود را تغییر داد و به جای مرد به دختر جوان او حمله کرد.
او در نهایت توانست با یک چماق سگ آبی را بکشد.
گاهی اوقات، سگ‌های آبی به این دلیل حمله می‌کنند چون هار شده‌اند. این اتفاق‌ها چندین مرتبه در طول سال‌های گذشته رخ داده است به ویژه حادثه سال 2012 که در آن دو دختر اهل ویرجینیا مورد حمله یک سگ آبی هار قرار گرفتند. هر دو دختر زنده ماندند ولی به آن‌ها واکسن هاری زده شد.
اما این حقیقت که حملات سگ‌های آبی سریعا به تیتر اخبار تبدیل می‌شود یک دلیل دارد و آن هم فوق‌العاده نادر بودن آن است.
مایکل کالاهان، مدیر موسسه Beaver که تلاش می‌کند با استفاده از روش‌های غیرکشنده کشمکش‌های بین سگ‌های آبی و انسان را کمتر کند می‌گوید «سگ‌های آبی در حیات‌وحش خطرناک در نظر گرفته نمی‌شوند. مگر این که مورد تهدید قرار گیرند، آن زمان تهاجمی‌ترین رفتاری که سگ‌های آبی نشان می‌دهند کوباندن دم پارویی شکل‌شان به آب است تا یک صدای بلند ایجاد کنند.»
سگ‌های آبی چه موجوداتی هستند؟
سگ‌های آبی بزرگ‌ترین جوندگان در آمریکای شمالی هستند و اغلب اوقات وزنی بین 16 تا 30 کیلوگرم دارند. گرچه آن‌ها روی زمین مهارت زیادی از خود نشان نمی‌دهند و بیشتر هنر آن‌ها در آب دیده می‌شود که می‌توانند با سرعت حدود 10 کیلومتر بر ساعت شنا کنند.
آن‌ها به لطف شش‌های بزرگ‌تر از حد متوسط خود می‌توانند در حدود 15 دقیقه نفس خود را نگه دارند که به این معنا است که می‌توانند شاید پیش از این که دوباره نیاز به نفس گرفتن داشته باشند 800 متر شنا کنند.
آن‌ها روزها را صرف ساختن سد و خانه می‌کنند (برای محافظت در برابر شکارچیان و ذخیره غذا) و اصلا به راه‌های قطع عضو انسان‌ها فکر نمی‌کنند.
شما می‌توانید در هر جایی از آمریکای شمالی به جز اکوسیستم‌های کویری سگ‌های آبی را پیدا کنید. آن‌ها سخت در تلاش برای قطع کردن درخت‌ها، جابه‌جایی الوارها و ساختن انواع بناها در برکه‌ها، دریاچه‌ها و نهرها هستند.
احتمالا ریشه اصطلاح «سرم مانند یک سگ آبی شلوغ است» از همین جا می‌آید. دندان‌های پیش طویل آن‌ها دائما در سراسر زندگی‌شان رشد می‌کند و از آن جایی که معمولا سگ‌های آبی در حال گاز زدن چیزی هستند به کمک آن‌ها می‌آید.
دندان‌های سگ آبی نارنجی هستند چون مقدار آهن بالایی دارند و به همین دلیل به عنوان مثال در مقایسه با دندان‌های موش قدرت بیشتری دارند. این دندان‌های سرشار از آهن به یک سگ آبی اجازه قطع کردن یک درخت را خواهد داد.
آن‌ها تنها گیاه‌خوار هستند، کالاهان می‌گوید این یک تصور اشتباه است که آن‌ها ماهی یا موجودات دیگر را می‌خورند. سگ‌های آبی والد از نوزادان خود تا سن 2 سالگی مراقبت می‌کنند که بعد از این مدت آن‌ها برای پیدا کردن جفت‌های خود خانه را ترک می‌کنند و سدهایی می‌سازند که از آن به عنوان خانه‌های همیشگی و بلندمدت خود استفاده می‌کنند.
در حقیقت، سگ‌های آبی یکی معدود حیواناتی هستند که به شکل بارزی محیط‌های زندگی‌شان را با اضافه کردن چوب، شاخه‌ها و گل به سدهای خود تغییر می‌دهند.
آیا سگ‌های آبی به محیط زیست کمک می‌کنند یا صدمه می‌زنند؟
نتیجه فعالیت سگ‌های آبی اغلب اوقات برای آن‌ها و سایر موجودات یک موقعیت برد- برد است. کالاهان می‌گوید «سگ‌های آبی فوق‌العاده برای محیط زیست مفید هستند. آن‌ها گونه‌های محوری آمریکای شمالی هستند یعنی حضور آن‌ها در طبیعت تنوع زیستی را افزایش می‌دهد. سگ‌های آبی برای تبدیل جریان‌های آب به تالاب سدسازی می‌کنند. زیستگاه‌های جدید به وجود آمده از گیاهان، حشرات، ماهی و گونه‌های حیوانی از جمله سالمون و سایر گونه‌های در معرض خطر پشتیبانی می‌کنند.»
او همچنین می‌گوید تالاب‌های سگ آبی کمک به مبارزه با تغییرات هوایی و آتشسوزیهای درون طبیعت، ذخیره‌سازی ارزشمند آب، بهبود کیفیت آب با حذف آلاینده‌ها از آن و اصلاح کانال‌های جریان آب فرسایش شده و بازگردانی سالم آب‌پخش‌ها (منطقه‌ای که آب دریا یا رودخانه را پخش می‌کند) می‌کند. او در ادامه صحبت‌های خود می‌گوید «و سگ‌های آبی تمامی این خدمات ارزشمند اکوسیستمی را به رایگان انجام می‌دهند.»
گرچه فعالیت سگ آبی باعث می‌شود انسان‌ها گاهی اوقات از طبیعت سودبخش این جوندگان بزرگ خشمگین شوند.
کالاهان می‌گوید «سدهایی که سگ‌های آبی می‌سازند گاهی اوقات رودها را به حالت سیل در می‌آورد و با توسعه انسانی یا سایر کاربردهای زمینی تداخل دارد. خوشبختانه، 75 درصد کشمکش‌های بین انسان و سگ آبی را بدون نیاز به دام انداختن یا کشتن سگ‌های آبی می‌توان حل کرد.»
انسان‌ها روی سگ‌های آبی و زیستگاه‌های آن‌ها تاثیر عمیقی گذاشتند. برخی از محققان فکر می‌کنند که پیش از رسیدن اروپایی‌ها به آمریکای شمالی نزدیک به 400 میلیون سگ آبی وجود داشته است.
اما تاجران خز بی رحمانه تعداد سگ‌های آبی را کاهش دادند و از پوست آن‌ها در درست کردن کلاه، کت و سایر لباس‌هایی استفاده شده است که برای مدت‌ها گرم و شیک بودند.
شکارچیان و افرادی که آن‌ها را به دام می‌اندازند به قدری کارآمد بودند که تقریبا گونه سگ آبی را به انقراض نزدیک کردند. جمعیت آن‌ها به لطف قوانین جدید مجددا به حالت عادی برگشته است.
حالا به تنهایی در ایالات متحده تقریبا نزدیک به 6 تا 12 میلیون از این حیوانات زندگی می‌کنند.
جمعیت سگ‌های آبی با مدیریت با دقت باید تا چندین دهه بعد در امان باشند و کشمکش‌های آن‌ها با انسان محدود به چند مشکل پراکنده سیل باقی خواهد ماند.
منبع: animals.howstuffworks.com
