استرالیا سرزمینی جدا افتاده با حیوانات عجیب و منحصر به فرد است. از کانگوروهای جهنده گرفته تا عنکبوتهای پرنده و بسیاری از حیوانات متفاوت دیگر همگی در این قاره یافت میشوند. در این میان شاید کوآلاها را بتوان از با نمک ترین و جالبترین حیوانات انحصاری استرالیا دانست. یک کیسه دار کند، قلمبه و دوست داشتنی که البته با توجه به پنجههای بلند و تیزشان، بهتر است زیاد به فکر بغل کردنشان نباشید. جانوری که عملاً توانسته به یکی از مشهورترین حیوانات سراسر کره زمین تبدیل شود و تصویر چهره بامزهاش بر روی مجلات توریستی بسیاری به چاپ برسد.
کوآلاها از بستگان وامبت ها (جانوران شبیه به موش و بومی استرالیا) و کانگوروها محسوب میشوند. این پستانداران بهخصوص زمانی که بچههای کوچک و بامزهشان را در کیسه حمل میکنند، بسیار دیدنیتر میشوند. ولی این تنها دلیل جذابیت آنها نیست. بگذارید کمی بیشتر با کوآلاها و دنیای عجیب آنها آشنا شویم.
بر خلاف باورها، کوآلاها هم آب مینوشند
طبق یک باور اشتباه ولی رایج، گفته میشود که کوآلاها موجوداتی هستند که لب به آب نمیزنند. این باور از آن جا نشاءت میگیرد که در گذشته تصور میشد کوآلا به نوشیدن آب نیاز ندارد و آب مورد نیازش را از برگهای درخت اکالیپتوس دریافت میکند. با این حال بر خلاف باور کلی، این حیوانات هم درست مانند دیگر موجودات استرالیا به آب نیاز دارند و آب مورد نیازشان را از منابع مختلف تأمین میکنند. بهخصوص زمانی که گرمای هوا به اوج خود میرسد و برگهای اکالیپتوس دیگر قادر به تأمین آب مورد نیاز آن ها نیستند.
اثر انگشت منحصر به فرد
انگشتهای کوآلا درست مانند انگشت ما انسانها منحصر به فرد است. اثر انگشت آنها نه تنها با حیوانات دیگر بهکلی متفاوت است، بلکه بررسیها نشان داده که هر کوآلا اثر انگشت منحصر به فرد خودش را دارد. به غیر از کوآلا و انسان، این فقط گوریلها و شامپانزهها هستند که انگشت آنها چنین ویژگی دارد. این را هم باید اضافه کرد که دست کوآلا هم با دیگر حیوانات تفاوتهای اساسی دارد. مثلاً اینکه پنجههای جلو دو عدد انگشت شست دارد که برای گرفتن شاخهها و بالا رفتن از درخت ایده آل است.
بارداری عجیب
نوزاد کوآلا که با نام جویی (joey) هم شناخته میشود، زمانی که هنوز در مراحل جنینی است به دنیا میآید و تنها 0.56 گرم وزن دارد. جنین باقی دوران رشدش را در کیسه کوآلای مادر طی میکند که این دوره حدود 6 ماه به طول میانجامد. در ابتدا این روند بسیار کند اتفاق میافتد طوری که پس از گذشت یک ماه، بچه تنها به طول 1 سانتی متر میرسد. پس از اتمام 6 ماه، بچه کوآلا پشت مادرش سوار میشود و این روند تا شش ماه دیگر ادامه دارد. در این دوره بچه فقط برای خوابیدن یا غذا خوردن به کیسه مادر مراجعه میکند. در نهایت کوآلاهای جوان در حالی که به طول حدود 63 تا 76 سانتی متر رسیده، به استقلال نسبی میرسد.
دستگاه گوارش منحصر به فرد کوآلاها
به بخش بررسی اندامهای داخلی کوآلا که میرسیم، به یک مورد عجیب برخورد میکنیم. یک اندام متفاوت در دستگاه گوارش که انحصاراً فقط در اختیار کوآلاست. این بخش که کور روده یا سکوم نام دارد بهطور ویژه به هضم و جذب برگهای اکالیپتوس که عمده رژیم غذایی کوآلاها را تشکیل میدهند، کمک میکند. عملکرد این اندام اهمیت زیادی برای کوآلاها دارد. از آن جا که برگ اکالیپتوس بهطور طبیعی سمی است و مواد شیمیایی خطرناکی در خود دارد، کوآلاها به سکوم برای از بین بردن اثر سم اکالیپتوس نیاز دارد. به این شکل است که برگهای بد مزه و سمی اکالیپتوس حکم چلو کباب برای کوآلاها پیدا میکند. بنابراین اگر روزی یک کوآلا را از نزدیک ملاقات کردید، باید انتظار بوی اکالیپتوس را هم داشته باشید. چون رژیم مبتنی بر اکالیپتوس کوآلا باعث میشود که این حیوان هم تا حدی بوی اکالیپتوس بدهد.
کوآلاها سریع هستند
بر خلاف ظاهر تنبل و کندشان، کوآلاها در صورتی که لازم بداند میتواند نسبتاً سریع باشد. از آن جا که کوآلاها ها بیشتر عمر خود را بر روی درختان میگذراند و همیشه در حالت ذخیره انرژی قرار دارند، میانه خوبی با راه رفتن بر روی زمین ندارند. بدن آنها هم تطابق چندان خوبی برای راه رفتن بر روی زمین پیدا نکرده است. هر چند که اگر واقعاً لازم باشد، کوآلاها میتواند با سرعت 30 کیلومتر بر ساعت حرکت کند. برای مقایسه بهتر است در نظر داشته باشیم که حداکثر سرعت انسان در حدود 36 کیلومتر بر ساعت است.
اندام مهم کوآلاها
در میان تمام اجزای مختلف بدن، این باسن کوآلاست که به شکل غیرمنتظرهای نقش مهمی در بقای کوآلا دارد! کارکرد اصلی نشیمنگاه کوآلاها کمک به بقا در ارتفاعات زیاد است. در حقیقت این بخش یک بالش نرم، فنری و عالی برای کوآلاها محسوب میشود که میتواند عمده نیروی ناشی از ضربات را به خود جذب کند. حالت فنری این بخش بهخصوص باوجود یک انحنای کوچک در انتهای ستون فقرات تشدید شده است. به دلیل داشتن چنین نشیمنگاهی است که شاخههای نازک و بهطور طبیعی نه چندان راحت اکالیپتوس، به خانه گرم و نرم کوآلا تبدیل شود. نزدیکترین حیوان به کوآلاها، یعنی وامبت ها هم چنین ساختاری در بدن خود دارند ولی از آن برای جلوگیری از ورود شکارچیها به لانهشان استفاده میکنند.
ولی این تنها کارکرد نشیمنگاه کوآلا نیست. رنگ روشنتر پوشش این ناحیه باعث میشود که تشخیص آنها از پایین از طرف شکارچیها سختتر باشد و بهنوعی به استتار آنها در میان درختان اکالیپتوس کمک میکند.
کوآلا تا مرز انقراض پیش رفت
کوآلاها پوششی ضخیم، پر پشت و گرم دارند که مثل یک اورکت در برابر رطوبت، گرما و سرما عمل میکند. همین مسئله باعث شده که کوآلا هدف خوبی برای شکار و تولید کلاه و کفش و کیف و … باشد. روند شکار کوآلا در سالهای 1888 تا 1927 میلادی آن چنان شدت یافته بود که کوآلاها تقریباً منقرض شدند. ناجی کوآلاهای استرالیا کسی نیست جز هربرت هوور، که در آن زمان در استرالیا به سر میبرد. کسی که ریاست جمهوری آمریکا را در سالهای 1929 تا 1933 بر عهده داشت. در آن زمان هوور جوان قانونی مقرر کرد که صادرات کوآلاها به آمریکا را منع میکرد. به این ترتیب از سال 1927 به بعد، جمعیت کوآلاها بهتدریج مجدداً افزایش یافت.
متأسفانه ماجرای خطر انقراض کوآلاها هنوز به اتمام نرسیده است. در سالهای اخیر مجدداً شاهد افت شدید تعداد کوآلاها بودهایم. تخمینهای لاس 2016 نشان میدهد که در آن سال تنها 329 هزار کوآلاها در استرالیا باقی مانده بود. این یعنی کاهش 24 درصدی جمعیت کوآلاها ها آن هم تنها طی 3 نسل. پیش بینی میشود که اگر نرخ کاهش جمعیت کوآلاها به همین شکل ادامه پیدا کند، تا سال 2050 هیچ کوآلایی بر زمین باقی نماند. علت اصلی این روند نزولی تغییرات آب و هوایی و از بین رفتن جنگلهاست.
منبع: animals.howstuffworks