داروهای گران قیمت می توانند عوارض جانبی بدتری را به شما تحمیل کنند

افرادی که تصور می کردند از دارو ضد خارش گرانقیمت استفاده کرده اند، نسبت به کسانی‌که نوع ارزان‌تر آنرا مصرف کرده بودند، درد بیشتری را تحمل کردند. گرچه هردو نوع کرم کاملا جعلی بود.

داروهای معتبر می توانند بیش از پولی که صرف خرید آن کرده اید برای شما منفعت داشته باشند و به درد شما پایان دهند. یک مطالعه جدید نشان می دهد که افرادی که تمایل دارند داروهای گرانتری را خریداری کنند نسبت به کسانی‌که فکر می‌کنند باید از یک داروی مشابه اما مقرون به صرفه استفاده کنند، عوارض جانبی بسیار بدتری را تحمل می کنند.

بسیاری از ما با اثرات پلاسیبوها آشنا هستیم. گفته می‌شود که پلاسیبوها یا دارونماها می توانند واکنش های نافعی در افراد ایجاد کنند. اما این تنها یک طرف قضیه است. این بخش کم اهمیت قضیه “اثر نوسیبو” نامیده می شود و آن معمولا بدین معناست که اشخاص نسبت به یک درمان کاذب واکنش منفی نشان می دهند، تنها به این دلیل که به آنها گفته شده داروهای کاذب ممکن است باعث عوارض جانبی شوند.

در این تحقیق به دو گروه از افراد یک کرم ضد خارش جعلی داده شده و به آنها گفته شد که این کرم ممکن است باعث افزایش حساسیت پوستی شود. کرمی که به گروه اول داده شد، در یک جعبه آبی رنگ به ظاهر گرانقیمت با برچسب یک برند جعلی بود و به گروه دیگر کرمی داده شد که در یک جعبه نه چندان شکیل با برچسب یک نام دارویی معمولی قرار داشت.

در هر دو جعبه در واقع یک نوع کرم وجود داشت، اما پس از این آزمایش گروهی که کرم درون جعبه گرانقیمت تر را مصرف کرده بودند حساسیت پوستی بسیار بالایی را گزارش دادند. این گروه دردی تقریبا برابر 30% را نیز تجربه کردند. در حالیکه درد در گروه دیگر در مقایسه با افردیکه این کرم را استفاده نکرده بودند، تنها 3.4% افزایش داشته است.

این محققان همچنین دریافتند که ناحیه ای در مغز وجود دارد که به اثر پلاسبو مرتبط است. این ناحیه در افرادی که سعی داشتند از کرم گرانقیمت استفاده کنند، فعال تر بوده و این نشان می دهد که آنها واقعا نسبت به گروه دیگر درد بیشتری را تحمل کرده اند.

الکساندرا تینرمن، نویسنده ارشد این تحقیق از مرکز پزشکی دانشگاهی اپندورف هامبورگ در آلمان، در این باره می گوید “اثر پلاسبو پیش از این بخوبی مستند سازی شده اما مطالعه اثر نوسبو پیچیده تر از آن است. تحقیق در مورد اثر نوسبو غالبا باعث تحمیل درد به افراد تحت آزمایش می شود و به همین دلیل محققان آنرا از لحاظ اخلاقی درست نمی دانند.

اطلاعات بیشتر در مورد اثرات پلاسبو و نوسبو می‌تواند برای پزشکان و شرکت‎های دارویی جهت ارائه درمان به افراد مفید واقع شود. تینرمن در این باره می‌گوید “شخصی که دارو مصرف می‌کند، بمحض اینکه از قیمت گران آن مطلع می شود، اثر پلاسبو در او قوی تر عمل می کند. بنابراین اگر یک پزشک بخواهد این اثر را تقویت کند، کافیست وقتی برای بیمار دارو تجویز می کند به قیمت آن اشاره کند. این واقعیت بخصوص در ایالات متحده می‌تواند کارآیی داشته باشد، چرا که در آنجا پزشکان با بیماران در مورد هزینه درمان گفتگو می کنند.”

اما جرمی هویک از دانشگاه آکسفورد در این باره می گوید “اثر نوسبو ممکن است حتی از اثر پلاسبو هم قوی تر باشد. بنا بر یک دیدگاه فرگشتی بهتر است چیزهای بد را بیشتر از چیزهای خوب به یاد آوریم. فرض کنید شما یک غارنشین هستید و سیبی پیدا می کنید و با خوردن آن درمی یابید که سیب خوشمزه ای است. لزومی ندارد شما آنرا بعدها بخاطر بیاورید. اما اگر شما سیبی خورده باشید که سمی بوده بهتر می توانید آنرا به یاد آورید.”

او در ادامه گفت “چون ما نسبت به یادآوری چیزهایی که ممکن است به ما آسیب برسانند، سخت گیرانه عمل می کنیم، نسبت به اثر نوسبو حساس تریم. به همین دلیل است که ما وقتی دارویی بدون نسخه پزشک مانند ایبوپروفن را خریداری می کنیم، تمایل نداریم اثر نوسبو را احساس کنیم. این ممکن است به این دلیل باشد که اکثر افراد عوارض جانبی درج شده روی جعبه دارو را نمی خوانند. طی آزمایشات بالینی مشخص گردید اثر نوسبو در داوطلبانی که در مورد عوارض جانبی دارو اطلاعاتی بدست می آورند، بیشتر است. چون افراد توجه زیادی به نحوه تجویز دارو نمی کنند، پزشکان می توانند تاثیر مثبت داروهای درمانی را بدون نیاز به تغییر آنچه تجویز کرده اند، دو چندان کنند. وقتی ما چیز مثبتی می شنویم بدنمان تحریک می شود که مواد شیمیایی مانند دوپامین را منتشر کند که درد را تسکین داده و باعث می شود احساس آرامش بیشتری کنیم. کلماتی که پزشکان بکار می برند، بسته به نوع آن می تواند بر احساس بیمار تاثیر بگذارد.”