مدیریت کسب و کار: وفاداری و رضایت کارکنان به چه دردی می خورد؟!

شاید فکر کنید مدیریت کردن کارکنان ساده است. مثلاً اینکه راضی نگه داشتن کارکنان با کمی افزایش حقوق حل می‌شود. ولی این طور نیست. عوامل زیادی هستند که در رضایت کارکنان شما و در نتیجه مدیریت کسب و کار شما تأثیر می‌گذارند. با روکیدا همراه باشید تا ببینیم مدیریت صحیح چطور باید باشد تا کارکنان و کارمندان وفادار بمانند و به فکر رفتن به شرکت دیگر نباشند.

رضایت کارکنان چه اهمیتی در مدیریت کسب و کار شما دارد؟

در سال‌های اخیر اصطلاحی به نام «فرهنگ سازمانی» به اصطلاحی رایج تبدیل شده است. البته مشخص است که در بسیاری از این مواقع تصور یا درک اشتباهی از این فرهنگ سازمانی وجود دارد. اساس بحث فرهنگ سازمانی در مورد چیزهایی است که نهایتاً کارمندها یا کارکنان در محیط کارشان تجربه می‌کنند.

هدف از ایجاد یا اصلاح یک فرهنگ سازمانی این است که کار بهتر مدیریت شود و افراد باهم ارتباط بهتر و در نتیجه کارایی بیشتری داشته باشند. واقعیت این است که محیط و فضای کار اهمیت زیادی برای کارکنان دارد. این تصور که جذب افراد و (مهم‌تر از آن) حفظ رضایت آن‌ها با دادن حقوق و مزایا به دست می‌آید، کاملاً اشتباه است.

تجربه و احساسی که کارکنان در شرکت دارند فقط به مالی (یعنی حقوق و مزایا) ختم نمی‌شود. در واقع اگر از نظر اقتصادی بخواهیم به موضوع نگاه کنیم، از دست دادن یک کارمند هزینه خیلی زیادی برای شرکت دارد. مثلاً یک شرکت ممکن است 100 برابر حقوق یک ماه یک کارمند را برای پیدا کردن یک فرد جایگزین و آموزشش، هزینه کند.

بنابراین مدیریت کسب و کار باید به سمت و سویی حرکت کند که کارکنان تا حد امکان از وضعیتشان رضایت داشته باشند و به شرکت وفادار باشند. و این رضایت می‌تواند اصلاً ربطی به حقوق آن‌ها نداشته باشد! 4 عامل مهم وجود دارد که احساس رضایت و وفاداری در کارکنان ایجاد می‌کند.

مزایا

زود قضاوت نکنید! منظورمان از مزایای چیزهای رایج مثل بیمه، پورسانت، اضافه کار، عیدی و … نیست! بگذارید این طور بگوییم. به این فکر کنید که چه چیزی بیشتر از همه برای کارکنان شما اهمیت دارد.

برای بعضی‌ها مرخصی مهم‌ترین مسئله است و برای بعضی دیگر هم غذا و ناهار! به نیازهای افراد توجه کنید و اگر امکان دارد مرتبط با همان‌ها، مزایایی برای افراد در نظر بگیرید.
مثلاً بعضی از افراد علاقه زیادی به سفر دارند. اگر شرایط برای این افراد فراهم باشد، از مسافرت‌های کاری استقبال زیادی می‌کنند. بن رایت مدیر عامل شرکت Velocity Global (وِلاسیتی گِلوبال) هم از همین تکنیک استفاده می‌کند.

این شرکت یکی از سریع‌ترین میزان رشد را در میان شرکت‌های آمریکایی در سال‌های اخیر داشته. Velocity global بیشتر بر روی رشد و توسعه کسب و کارهای دیگر تمرکز دارد. این شرکت یک روش خاص برای کسب رضایت کارمندانش در نظر گرفته است که نتیجه‌اش بسیار موفقیت آمیز بوده.

شیوه ایجاد انگیزه به این شکل است. هر کارمند سالروز شروع کارش در این شرکت می‌تواند هر محلی که در آن جا مشتری دارد را انتخاب کند. این فرد می تواند با هزینه شرکت به آنجا برود. یعنی پرواز، اسکان و تمام هزینه‌ها توسط شرکت پرداخته می‌شود.
رایت در مورد این شیوه مدیریت کسب و کار گفته: «این برنامه به یک علت طراحی شده است: اینکه بتوانیم ارتباطات قوی‌تری بین خودمان و مشتری‌ها در سراسر جهان ایجاد کنیم. مشتری‌ها باید از ما شناخت پیدا کنند. این کار ما این پیام را دارد که ما حاضریم این فاصله زیاد را به خاطر آن‌ها طی کنیم.»

رشد و افزایش مهارت‌ها

اکثر کارکنان نیاز به رشد دارند و به دنبال چالش‌هایی هستند که به پیشرفتشان کمک می‌کند. همه دوست دارند مهارت‌هایشان را ارتقا دهند، گواهینامه‌ها و لوح‌های مختلف دریافت کنند. همه می خواهند افتخارات بیشتری به سوابق و رزومه کاری‌شان اضافه کنند. ولی متأسفانه در بیشتر اوقات چیزی که شما (به‌عنوان صاحب کار) دوست دارید با چیزی که آن‌ها می‌خواهند یاد بگیرند متفاوت است.

افراد مهارت‌هایی را دوست دارند یاد بگیرند که بعداً بتوانند از آن استفاده کنند و در واقع با این مهارت‌ها ارزش خودشان را افزایش دهند.
لازم نیست نگران باشید. اگر به‌اندازه کافی محیط خوبی ایجاد کرده باشید، کارکنان رضایت خواهند داشت. در نتیجه بالا رفتن ارزش کارکنانتان به معنی رفتن به یک شرکت دیگر نخواهد بود. کافی است طوری فضا را مدیریت کنید که موقعیت‌های کافی داشته باشند و محیط و فضای مثبتی را تجربه کنند.
در واقع اگر این فضا در شرکت شما وجود ندارد باید نگران باشید! اگر به فکر رشد کارکنانتان نباشید می‌توانید مطمئن باشید که به‌زودی شما را ترک می‌کنند و به شرکت‌های رقیب می‌پیوندند!
مثلاً یکی از شرکت‌های مطرح در آمریکا از چنین روشی برای مدیریت جو و رضایت کارکنان استفاده کرد. و البته نتیجه مثبتی هم گرفت. این شرکت برنامه ویژه‌ای برای کارکنان باسابقه‌اش گذاشت و کاری کرد که این افراد احساس ارزشمند بودن داشته باشند.

در این برنامه افراد باسابقه و پیشکسوت اعلام کردند که چه مهارت‌هایی برای یادگیری دارند. همچنین مشخص شد که چه مهارت‌هایی  دوست دارند یاد بگیرند.این برنامه به‌سادگی توانست بازدهی شرکت را در یک سال بعد به مقدار قابل توجهی افزایش دهد. نتیجه این بود که در این سال تعداد استعفاها و ترک شرکت به نصف سال‌های قبل رسید. یعنی افزایش رضایت و وفاداری کارکنان.

ایجاد فرصت برای ارتقا

رشد و ارتقا معمولاً به ایجاد فرصت‌های بهتر منتهی می‌شود. همیشه در مدیریت کسب و کار این را در نظر داشته باشید. افرادی که مهارت‌های مختلفی دارند، دوست دارند از این مهارت‌هایشان استفاده کنند. یعنی دوست دارند وظایف مختلفی بر عهده داشته باشند و بر روی پروژه‌های مختلف کار کنند.

همه دوست دارند مهارت‌هایشان دیده شود.و شانس بیشتری برای اثر گذاری داشته باشند. قطعاً گاهی اوقات این انتظارات نیازمند تشویق و ارتقا هم است.

شرکت‌هایی با مدیریت قدرتمند و با رشد سریع در این زمینه بسیار موفق هستند. این شرکت‌ها توانسته‌اند راهی پیدا کنند تا موقعیت‌های عرضی (ارتقا به بالا) و طولی (یعنی جا به‌جایی در پروژه‌ها و بخش‌ها) زیادی ایجاد کنند.

جا به‌جایی کارکنان و تجربه‌های مختلف آن‌ها قطعاً برای شرکت هم مفید است. با حفظ این روند به‌مرور کارکنانی که اشتیاق زیادی دارند و مهارت‌هایشان را ارتقا می‌دهند نقش‌های مهم‌تری به عهده می‌گیرند. یعنی کسب رضایت کارکنان هم زمان با مدیریت بهتر برای پیشرفت.
شرکت VMware (وی اِم وِیر) در زمینه تولید نرم افزار فعالیت دارد. این شرکت در دو دهه اخیر رشد بسیار زیادی داشته. در حال حاضر این شرکت تقریباً 20 هزار کارمند دارد. این شرکت به کارکنانی که ریسک می‌کنند، تلاش می‌کنند و مهارت‌هایشان را افزایش می‌دهند پاداش می‌دهد.

یکی از مهندسین سیستم که در این شرکت کار می‌کند در این مورد گفته است که در شرکت آن‌ها اگر یک فرد مهارت‌های لازم و اشتیاق برای رشد کردن داشته باشد، شرکت خیلی سریع این شرایط را برایش فراهم می‌کند.

انعطاف پذیری به خرج دهید

حفظ انعطاف پذیری یکی از مهم‌ترین عواملی است که باعث می‌شود هم بهتر بتوانید کار را مدیریت کنید و هم کارکنانتان از شرایطشان راضی باشند.

در حال حاضر کار، جلسات، پروژه‌ها و بسیاری از موارد دیگر می‌تواند به‌صورت مجازی و از راه دور انجام شود. با این حال شرکت‌های زیادی هستند که مقاومت می‌کنند و نمی‌خواهند با شرایط جدید سازگار شوند. این مسئله‌ای است که نهایتاً به ضررشان تمام خواهد شد. چون نمی‌گذارند کارکنانشان کار را در محل، زمان و به شکلی که می‌خواهند انجام دهند.
امروزه تعداد زیادی از شرکت‌ها به‌خصوص در کشورهای پیشرفته چنین انعطاف پذیر را در ساختار خود ایجاد کرده‌اند. تقریباً 70 درصد از کارکنان شرکت‌های آمریکایی موقعیت‌های کاری به‌صورت دورکاری برای کارکنانشان دارند. یعنی افراد زیادی می‌توانند از این فرصت استفاده کنند.
منظور از انعطاف پذیری فقط دورکاری نیست. به‌طور کلی باید در ارتباط با نیازهای کارکنان انعطاف پذیری کافی داشته باشید. به‌خصوص در مورد ساعات کاری، مسافرت‌ها و مرخصی‌ها. به این صورت این حس در آن‌ها ایجاد می‌شود که برای شرکت ارزشمند هستند.

البته این انعطاف پذیری نباید با بی‌نظمی یا جدی نگرفتن کار اشتباه شود. وقتی این انعطاف پذیری نتیجه مثبت دارد که قبل از آن آموزش‌های لازم داده شده باشد و شرایط و فرهنگ سازمانی در شرکت پیاده شده باشد.

در نهایت اینکه باید گفت همیشه به یاد داشته باشید که تجربه و رضایت کارکنان تغییر می‌کند و مهم‌تر از همه با پول خریدنی نیست! با درک اهداف کارکنان، راه‌های رشد و تغییر و توسعه شرکت، هم می‌توانید کسب و کار را بهبود دهید و هم رضایت کارکنان را به دست بیاورید.

منبع: inc.com