مبادله اتمیک به یک تراکنش بین زنجیرهای بین والتهای مختلف ارزهای دیجیتال گفته میشود. به این مبادله اتمیک گفته میشود چون تنها دو خروجی ممکن دارد. یعنی با این مبادلات یا هر دو طرف ارز دیجیتال دلخواهشان را دریافت کرده یا از همان ارز دیجیتال اصلی استفاده میکنند.
مبادلات اتمیک یکسری تراکنش نظیر به نظیر هستند. برای اجرای این مبادلات نیاز به وجود واسطههایی مثل اکسچنجها وجود ندارد بلکه این مبادلات به صورت مستقیم بین والتهای کاربران اجرا شده و یک قرارداد هوشمند آنها را مدیریت میکند.
مبادلات اتمیک چطور کار میکنند؟
کل فرایند مبادلات اتمیک تحت نظارت یک قرارداد با قفل زمانی (HTLC) قرار دارد. این قرارداد هوشمند تضمین میدهد که هر دو والت در یک بازه زمانی مشخص ارز دیجیتال خودشان را دریافت میکنند.
اگر یکی از دو والت دریافت تراکنش در بازه زمانی مشخص شده را تأیید نکند، کل تراکنش لغو شده و وضعیت موجودی هر دو طرف به حالت قبل برمی گردد.
این فرایند از طریق کدهای هش امنی صورت میگیرد که رمزنگاری شده اند. قرارداد تایم لاک هش دو ویژگی خاص دارد که باعث فراهم شدن امکان اجرای مبادلات اتمیک شده اند:
1. بررسی تایم لاک (یا قفل زمان)
بر اساس تنظیمات پروپوزال BIP-65، این فرمان باعث میشود که خروجی تراکنش تا یک مدت زمانی مشخص قابل خرج کردن نباشد. به عبارت ساده، این قابلیت مانع از دسترسی گیرنده وجه به مبلغ مورد نظر قبل از گذشت یک بازه زمانی خاص میشود. همچنین این قابلیت نقش یک راهکار امنیتی را بازی میکند تا اگر مبادله اتمیک در یک زمان مشخص اجرا نشد، وجه مورد نظر به حساب ارسال کننده برگردد.
2. هش Pay-To-Script
این قابلیت باعث میشود که برای خرج کردن وجه ارسال شده به یک آدرس خاص، نیاز به مجوزهای خاصی وجود داشته باشد. به این مجوز هش لاک گفته میشود که مصرف شدن یک خروجی را تا زمانی که یک قطعه داده مشخص به صورت عمومی اعلام نشود، محدود میکند. این قطعه داده خروجی تابع هش یک کد مخفی است.
مبادلات اتمیک چه فوایدی دارند؟
مبادلات اتمیک این امکان را برای کاربران فراهم میکنند که با امنیت کامل والت خودشان، تراکنشهای بین زنجیرهای (یعنی بین ارزهای دیجیتال مختلف) را اجرا کنند. برای اجرای این تراکنشها نیازی نیست که کلید خودتان را در دسترس یک اکسچنج قرار دهید. بهتر اینکه اگر این تراکنش رخ ندهد، موجودی هر دو طرف به حالت قبل برخواهد گشت.
نکته مهم بعدی بحث تنوع است. اگر کوینهایی که قصد مبادله آن را دارید در یک اکسچنج پشتیبانی نشوند، امکان معامله آنها را نخواهید داشت. بعلاوه لیست شدن کوینهای جدید در اکسچنجها ماهها زمان میبرد. از طرفی مبادلات اتمیک به شما امکان میدهند که هر کوین دلخواهی را داد و ستد کنید به این شرط که با پلتفرم مبادله اتمیک ادغام شده باشند.
مبادلات اتمیک و اکسچنجهای غیرمتمرکز
معمولاً اکسچنجهای غیرمتمرکز به شما امکان میدهند که ارزهای دیجیتال را در یک بلاکچین خاص مبادله کنید. اما مبادلات اتمیک امکان مبادله ارزهای دیجیتال در بلاکچینهای مختلف را فراهم میکنند.
مثلاً یونی سواپ که از نظر ارزش بازار بزرگترین اکسچنج غیرمتمرکز جهان است تنها امکان مبادله توکنهایی با استاندارد ERC-20 (اتریوم) را فراهم میکند. در یونی سواپ امکان مبادله بیتکوین با اتریوم وجود ندارد اما میتوانید این کار را در اکسچنج غیرمتمرکز Komodo انجام دهید.
Komodo اولین پلتفرمی بود که مبادلات اتمیک را پیاده سازی کرده و گفته شده که امکان مبادله اتمیک برای 95 درصد از ارزهای دیجیتال را فراهم میکند.
در این پلتفرم از یک توکن بومی به اسم KMD برای اجرای تراکنش استفاده میشود. لازم به ذکر است که هزینههای تراکنش برای شخصی که باعث برداشت نقدینگی میشود، محسوب خواهد شد.
همانطور که قبلاً اشاره شد، دو طرف در مبادلات اتمیک شرکت دارند. این دو طرف سفارش گذار و سفارش بردار نام دارند. سفارش گذار، تأمین کننده نقدینگی است و سفارش بردار شخصی است که باعث کاهش نقدینگی در اکسچنج میشود.
سفارش بردار مبادله اتمیک را شروع کرده و هزینه کارمزد را پرداخت میکند. کارمزد تراکنش که سفارش بردار پرداخت میکند برای پیشگیری از ایجاد تراکنشهای اسپم و جعلی در نظر گرفته شده است. در Komodo کارمزد تراکنش حدود یک هفتصد و هفتاد و هفتم مبلغ سفارش است.
Komodo یک والت اپن سورس به اسم AtomicDEX هم دارد. با این والت غیرکاستدی میتوانید هر کوینی که توسط توسعه دهندگان به این شبکه اضافه میشود را مبادله کنید.
جمع بندی مطلب
والت AtomicDEX که در این مطلب به آن اشاره شد، یک والت غیرکاستدی است یعنی با این والت کنترل کلیدهای خصوصی در اختیار خود شماست. اما والتهای مختلف دیگری هم وجود دارند از مدلهای کاستدی گرفته تا چند امضایی؛ در نتیجه لازم است تحقیقات لازم را انجام داده و بهترین گزینه را انتخاب کنید.
حالا که با مبادلات اتمیک آشنا شدید، لازم است هنگام انتخاب والت این ویژگی را هم در نظر داشته باشید.