امیرحسین حیدرزاده
فهرست عنوان‌ها
به خرید لپ تاپ فکر می‌کنید؟ گزینه‌های زیادی پیش پای شما قرار دارد. می‌توانید از بین برندهای مایکروسافت، MSI، لنوو، HP، دل، ایسوس، ایسر، سامسونگ و موارد دیگر، یکی را به خانه ببرید.
اما در قلب تمام دستگاه‌های گفته شده یکی از پردازنده‌های اینتل یا AMD می‌تپد. انتخاب سخت، انتخاب بین اینتل (تیم آبی) یا AMD (تیم قرمز) است. انتخاب بین دو شرکت شبیه به ماجرای سایپا و ایران خودرو نیست؟ واقعاً نه!
رقابت اینتل و AMD دنیای فناوری را با سرعت هرچه بیشتر به سمت جلو حرکت می‌دهد. با روکیدا همراه شوید تا تاریخچه پردازنده‌های دو شرکت را بررسی کنیم.
1. اینتل چطور جای پای خود را در بازار محکم کرد؟
در سال 1981 رایانه شخصی IBM معرفی شد. این رایانه کاربران عادی را هدف قرار داده بود. به دلیل قیمت پایین، مردم علاقه زیادی به آن داشتند. IBM معماری باز را دنبال کرد.
به این معنی که سخت افزار، نرم افزار و استفاده از دستگاه به سادگی قابل درک و در دسترس بود. پردازنده رایانه IBM یک محصول از تیم آبی با نام اینتل 8088 است.
این پردازنده از معماری مجموعه دستور X86 (ISA) استفاده می‌کرد. ISA روند تفکر و اجرای دستورالعمل‌های یک پردازنده را مشخص می‌کند.
در نتیجه اگر به نصب و استفاده از یک نرم افزار فکر می‌کنید، ISA برنامه باید با پردازنده همگام باشد. بسیاری از سازندگان نرم افزار از رایانه IBM استقبال کردند.
دنیایی از محصولات سازگار با رایانه IBM ساخته شد. یعنی ISA آن نرم افزارها با پردازنده این شرکت همگام بودند. در قلب رایانه پردازنده اینتل قرار داشت.
حالا تکه‌های پازل را کنار هم قرار دهید. موفقیت IBM اینتل را موفق کرد. محصولات IBM بیشتر بازار را در اختیار داشتند. این چرخه به سمت اینتل چرخید.
تنها تولید کننده رایانه IBM نبود. شرکت‌های مختلف تراشه اینتل را به کار گرفتند. تولید کنندگان نرم افزار نیز ISA پردازنده X86 اینتل را دنبال کردند.
استفاده از تراشه اینتل به معنی کلمه “سازگاری” بود. مردم تا اواسط دهه 80 میلادی در زمان خرید رایانه سوال می‌کردند: آیا رایانه من سازگار است؟ آن‌ها به نرم افزارهای قابل نصب روی یک رایانه فکر می‌کردند.
2. AMD چطور وارد بازی شد؟
ورود تیم قرمز به بازی، نتیجه یک مشکل در تیم آبی بود. فکر می‌کنید رایانه شخصی IBM چقدر محبوب شد؟ انتظارات IBM بر اساس خوش بینی قرار داشت. مردم 800 درصد بیشتر از خوش بینی IBM به محصول آن شرکت علاقه داشتند.
تقاضا به آسمان نزدیک شد. اینتل توانایی تولید آن حجم از تراشه را نداشت. به همین دلیل بخشی از کار خود را به یک شرکت دیگر انتقال داد. این کار اینتل برون سپاری نام دارد.
اینتل برای برون سپاری از دو شرکت AMD و سیریکس (Cyrix) کمک گرفت. سیریکس یک بار تلاش کرد تا غول فناوری را همان اول کار به زیر بکشد. موفق نشد.
نتیجه موفق نشدن آن را به چشم می‌بینیم. در واقع اسم او را دیگر ندیدیم، نمی‌بینیم و نخواهیم دید. طمع او را گرفتار کرد. در همان زمان اینتل با پردازنده‌های معروف به پنتیوم موفقیت را جشن گرفت.
اینتل بازار را تمام و کمال در دست داشت. AMD خیلی آرام تراشه‌های اینتل را تولید کرد. این شرکت پردازنده‌های خود را بر اساس معماری X86 توسعه داد.
تیم قرمز در سال 1996 تراشه رقیب اینتل را با نام K5 عرضه کردند. K5 رقیب نسل پنجم تراشه‌های X86 بود. احتمالا ادامه ماجرا را حدس می‌زنید. تیم قرمز بارها و بارها اینتل را به چالش کشید اما موفق نشد.
انحصار اینتل ادامه داشت تا زمانی که به پردازنده‌های آتلون 64 رسیدیم.
3. AMD با تمام قدرت
آتلون 64 یک پردازنده بر اساس ISA با روند X86 بود. تیم قرمز در این پردازنده به جای 32 بیت از 64 بیت استفاده می‌کرد. این پردازنده روند کار را به 32 محاسبه در هر چرخه محدود نمی‌کرد.
پردازنده آتلون 64 بازی را وارد دنیای 64 بیت کرد. فناوری 64 بیت مقدار حافظه قابل کنترل پردازنده را تا دو برابر افزایش می‌دهد. پردازنده X86 اینتل تنها می‌تواند 4 گیگابایت حافظه رم را مدیریت کند.
این پیشرفت بزرگ، وضعیت اینتل و AMD را تغییر داد. حالا اینتل از مجوز AMD برای تولید محصولات 64 بیت استفاده می‌کند!
4. چرا شرکت‌های دیگر پردازنده تولید نمی‌کنند؟
ISA را به یاد دارید؟ آن‌ها تمام بازی را در دست دارند. تقریبا تمام نرم افزارها و سخت افزارها به ISA وابسته هستند. چه کسی آن فناوری‌ها را توسعه داده است؟ اینتل و AMD.
در نتیجه شرکت‌ها باید برای مجوز استفاده از فناوری‌ها، مبلغی را پرداخت کنند. چند شرکت آن مجوز استفاده را خریداری کردند. آیا موفق شدند؟ جواب منفی است.
تراشه‌های آن دو شرکت فوق العاده قدرتمند و فوق العاده ارزان است. تنها دلیلی که یک رایانه در خانه هر کدام از مردم وجود دارد، ارزان بودن آن است.
چرا یک تراشه ارزان تمام می‌شود؟ دو شرکت در رقابت شبانه روزی قرار دارند. هزینه توسعه فناوری روی میلیون‌ها قطعه تراشه شکسته می‌شود.
آن‌ها انحصار را در دست ندارند. بازار آزاد است، هر روز سوال می‌پرسند: آیا کسی توان رقابت دارد؟ البته که اپل دست خود را بالا برد و با تراشه‌های اپل سیلیکون آشنا شدیم.
البته که اپل با معماری آرم سروکار دارد. در آن سوی میدان، در شرق دنیا شرکت چینی ژائوکسین پردازنده‌های خود را با معماری X86 64 بیت در سال 2020 رونمایی کرد.
بعد از سروصدای فراوان مشخص شد که پردازنده‌های آن شرکت چینی از پردازنده‌های اینتل در سال 2012 ضعیف‌تر است. سازندگان دیگر در بهترین حالت و با بیش‌ترین سرمایه سال‌های سال پشت سر دو تیم آبی و قرمز قرار دارند.
ماجرای تراشه چینی تنها در مورد یک شرکت نبود. دولت چین با تمام توان پشت سر آن‌ها ایستاد. نتیجه تفاوتی نداشت و برابر با شکست بود.
5. پردازنده اسنپدراگون روی دورِ پیشرفت
معماری آرم را فراموش نکنید. شاید صنعت رایانه در مشت معماری X86 باشد اما دنیای فناوری، تنها رایانه نیست. در طراحی آرم از مجموعه دستورالعمل‌های ساده‌تر استفاده شده.
دستورالعمل ساده‌تر باعث می‌شود یک پردازنده با معماری آرم ضعیف‌تر از رقبا باشد. البته که کوچک‌تر و کم مصرف‌تر نیز خواهد بود. به همین دلیل است که تلفن‌های هوشمند و محصولات اینترنت اشیا از پردازنده‌هایی با معماری آرم استفاده می‌کنند.
معماری آرم در پردازنده‌های شرکت کوالکام با نام اسنپدراگون، شرکت سامسونگ با نام اگزینوس و شرکت اپل با نام سری A دیده می‌شود. هوآوی، در آن زمان که نفس می‌کشید، پردازنده‌های کایرین را معرفی کرد.
اگر کمی صبر کنید، تلفن‌های پیکسل 6 از راه می‌رسند. این تلفن‌های گوگل با تراشه تنسور همراه می‌شوند. تراشه تنسور نیز از معماری آرم استفاده می‌کند.
تراشه‌های گفته شده معمولا در دستگاه‌های قابل حمل دیده می‌شوند. در سال‌های اخیر توان پردازش آن‌ها به قدری افزایش یافته است که با پردازنده‌های X86 مقرون به صرفه رقابت می‌کند.
اگر به مک بوک‌های M1 اپل نگاه کنید، قدرت معماری آرم دیده می‌شود. اپل کمی به معماری آرم پر و بال داد و در نتیجه کار، آن را در آسمان دیدیم.
6. AMD در برابر اینتل: آینده پردازنده‌ها
امروز که این مقاله را می‌خوانید، انتخاب شما به دو شرکت AMD و اینتل محدود می‌شود. شاید یک روز بهاری در آینده، انتخاب‌های بیش‌تری داشته باشید.
اپل بازی را آغاز کرد. این شرکت نشان داد که یک رایانه می‌تواند بدون معماری X86 کار کند. سیب گاز زده یک وزنه بسیار سنگین در دنیای فناوری حساب می‌شود.
او تمام قد پشت سر فناوری جدید خود ایستاد. توسعه دهندگان و تولید کنندگان سخت افزار قطعا به سمت پردازنده M1 حرکت می‌کنند. حتی بزرگانی مثل مایکروسافت و ادوبی برنامه‌های مناسب برای معماری آرم را توسعه می‌دهند.
اگر معماری آرم در دنیای رایانه همه گیر شود، چرا شرکت‌های دیگر شانس خود را امتحان نکنند؟ شرکت‌های معتبر مانند: گوگل، سامسونگ، کوالکام و هوآوی.
اگر بازی به آن سمت و سو حرکت کند، دوگانه اینتل و AMD به خاطرات سپرده می‌شود. شما در مورد آینده بازی چطور فکر می‌کنید؟
منبع: makeuseof.com
