یادآوری دستاوردها چطور به افزایش اعتماد به نفس و انگیزش کمک می‌کند؟

بیشتر مردم نوعی فهرست بندی برای کارهایشان دارند. برخی از افراد در تقویت یاد داشت می‌گذارند و برخی دیگر به آلارم گوشی و … پناه می‌برند. اگر مشابه همین کار را برای دستاوردهایی که هر روز کسب می‌کنیم، انجام بدهیم چه می‌شود؟ یعنی علاوه بر آن که کارهای عقب افتاده، وظایف و مسئولیت‌ها یا اهداف و … را برای روزها  و ماه‌های آینده مشخص کنیم، گزارشی هم از موفقیت‌هایی که کسب می‌کنیم داشته باشیم. این کار، به سادگی با یاد داشت کردن دستاوردهای روزانه و ایجاد انگیزش تدریجی قابل انجام است.

شاید در مقاطع مختلف زندگی به چنین کاری فکر کرده باشید یا این ایده را جایی شنیده باشید، ولی آیا واقعاً به این کار دست زده‌اید؟ چقدر تأثیر گذاری این روش را به چشم دیده‌اید؟ این موضوع ارتباط تنگاتنگی با تکنیک مشابه دیگر که استقبال و پذیرفتن تعاریف و ایجاد احساس افتخار را تائید می‌کند، دارد. شاید نوشتن فهرست دستاوردها چندان تأثیر گذار به نظر نرسد. این کار شاید چند دقیقه بیشتر طول نکشد و تصور اینکه این استراتژی ساده بتواند تأثیر قابل توجهی در افزایش اعتماد به نفس و انگیزش ما داشته باشد، سخت است. ولی اگر به یاد داشت کردن مسئولیت‌ها و اهداف باور دارید، باید به تأثیر یاد داشت کردن دستاوردها هم باور پیدا کنید.

اگر در حال حاضر یا سابقاً سابقه در اختیار داشتن جایگاهی مثل مدیریت یا ریاست یک مجموعه را داشته‌اید، می‌دانید که تشویق کردن و قدر دانی از تلاش‌های افراد تا چه حد می‌تواند در انگیزش و ایجاد اعتماد به نفس آن‌ها تأثیر گذارد. این روش یکی از بهترین راهکارها برای افزایش بازدهی و تشویق کارکنان است. در واقع همه انسان‌ها تا حدی زیادی مشابه هم هستند و از همین قاعده پیروی می‌کنند. این تشویق، تعریف و تمجید لازم نیست حتماً از سوی یک مرجع بالادست باشد. در واقع گفت و گو های درونی و خود انگیزشی به‌واسطه تشویق و تائید تلاش‌های خود، یکی از روش‌های افزایش اعتماد به نفس محسوب می‌شود.

بیشتر ما به‌طور معمول روش‌های انگیزشی اشتباه ولی بسیار ابتدایی را در پیش می‌گیریم. همان روشی که احتمالاً با آن بزرگ شده‌ایم. برای انجام دادن یک کار به بهترین شکل سر خودمان داد می‌زنیم و مرتباً به خودمان ایراد می‌گیرم و از خود انتقاد می‌کنیم. مثلاً اگر راحت روی مبل دراز کشیده‌ایم، به خود می‌گوییم «خودت را جمع کن، تلویزیون را خاموش کن و به کارهایی که داری رسیدگی کن». یا در مواردی که این صدا قدرتمندتر و خشن‌تر باشد ممکن است حتی به خودمان بگوییم «تنبل بی‌مصرف، این‌قدر یک جا نیفت، تکان بخور تا بیشتر از این خراب کاری نکردی، یا اگر از اینجا تکان نخوری هیچ وقت به هیچ چیز نمی‌رسی».

این واقعیت درون ماست. بیشتر ما واقعاً همین طور با خودمان صحبت می‌کنیم و گفت و گو های درونی به‌شدت خشن، بی‌ملاحظه و منتقدانه‌ای داریم. وقتی خودمان در درون چنین قضاوتی در مورد خود داریم، شاید گفتن جملات متفاوت و غیر انتقادی مثل اینکه «امروز خیلی خوب کار کردی، کار امروزت عالی بود، همین طور ادامه بده» چندان برایمان راحت و آشنا نباشد. با این حال مدیران و رؤسای موفق می‌دانند که این بهترین روش برای تشویق و انگیزش کارکنان است. ما هم هر کدام در درون خودمان دقیقاً به همچنین چیزی نیاز داریم. یک صدای درونی که به‌جای انتقاد از ما، سعی کند بخش پر لیوان را به ما نشان دهد و تلاش‌ها و زحمت‌هایمان را تائید کند.

برخی می‌گویند این بهترین و ساده‌ترین روش برای افزایش روحیه و تشویق خود است. لازم نیست این تشویق و تائید حتماً یک جشن تمام عیار و خوشحالی همه جانبه باشد. تائید و تشویق خود به هر اندازه که باشد، ارزشمند است و تأثیر گذار. وقتی یک پروژه مهم، یک وظیفه سخت یا یک مسئله را با موفقیت حل کردیم، وقت آن است که کمی به خود انگیزه دهیم و از این موفقیت کوچک یا بزرگ، به خود افتخار کنیم.

درست کردن فهرست دستاوردها و انگیزش

توصیه می‌شود که هر روز فهرستی از دستاوردهایی که داشته‌اید درست کنید. کمی وقت بگذارید و حداقل یاد داشت‌های روزانه داشته باشید. مثلاً می‌توانید پیش از خواب به کارهایی که در طول روز انجام داده‌اید فکر کنید و بخش مثبت از هر عملکردتان را آن جا فهرست کنید. این کار به‌خصوص باعث می‌شود در طول شب مدام به نیمه پر لیوان فکر کنید و صبح باانرژی بیشتر و شاداب و پر انگیزه از خواب بیدار شوید. برای کسانی که تلاش می‌کنند هر روز بهتر از دیروز عمل کنند این کار بسیار مفید است.

پس خیلی ساده هر شب قبل از خواب یک تکه کاغذ و خودکار پیدا کنید یا گوشی موبایلتان را بردارید و فهرستی از کارهایی که کردید درست کنید. به خودتان بگویید چه‌کارهای مثبتی و چه دستاوردهایی داشته‌اید؟ البته در ابتدای کار ممکن است طبق عادت معمول مرتباً به بخش منفی ماجرا نگاه کنید. مثلاً به خود بگویید امروز این مقدار ورزش کردم ولی آن‌قدر که دوست داشتم نشد. یا مثلاً بگویید فلان پروژه را این‌قدر به جلو پیش بردم ولی هنوز راه زیادی در پیش است یا دوست داشتم این مقدار پروژه را جلو ببریم. یا به خود بگویید امروز توانستم این‌قدر کاهش وزن داشته باشم ولی اگر آن شیرینی‌ها را نخورده بودم، خیلی بهتر می‌بود.

همه ما چنین تمایلی به مقایسه عملکرد واقعی خود با آن چه در ایدئالمان قرار داشت، داریم. یا در بهترین حالت می‌توانیم عملکرد مثبت و عملکرد منفی روزمان را باهم خنثی کنیم که در نتیجه بدون هیچ گونه حس خوشحالی و تائید دستاوردهایی که داشته‌ایم، روز را به پایان ببریم. ولی هر دو اشتباه است. هدف ما این است که به بخش مثبت عملکردمان نگاه کنیم و آن را قبول کنیم و به آن افتخار کنیم. این ذات انسان است که به نکات منفی توجه بیشتری داشته باشد. بنابراین عجیب نیست اگر در اولین تلاش‌ها برای نوشتن فهرستی از دستاوردها در نهایت به فهرستی از شکست‌ها ناکامی‌ها برسید! اشکال ندارد. این کار را تکرار کنید. هر روز سعی کنید به وجوه مثبت کارهایی که کردید فکر کنید و آن‌ها را یاد داشت کنید. به‌مرور یاد می‌گیرد نیمه پر لیوان را ببینید و به انگیزش خودتان کمک کنید. یاد می‌گیرد به عملکرد خود به دید مثبت نگاه کنید و به آن افتخار کنید.

با این کار هر بار به خود جایزه می‌دهید، خودتان را تشویق می‌کنید و به افزایش اعتماد به نفستان کمک می‌کنید. همین تشویق و  تائید باعث می‌شود که فردا انگیزه بیشتری برای انجام کارهایتان و رسیدن به اهداف داشته باشید.

در نهایت باید گفت، هدف از این تمرین تقویت تائید و باور به خود و افزایش اعتماد به نفس از طریق تائید و تشویق موفقیت‌ها و دستاوردهای کوچک است. با این کار همین طور روند پیشرفت خود و تک‌تک قدم‌هایی که بر می‌دارید را ثبت می‌کنید. اهمیت همین قدم‌های کوچک وقتی بهتر مشخص می‌شود که در آینده به فهرست یاد داشت‌های روزانه باز گردید و راهی که در طول این مدت با برداشتن یک به یک این قدم‌ها طی کرده‌اید را ببینید.

منبع: inc.com