اگر تاکنون در مورد ناراحتی های پوستی یا موهای آسیب دیده در اینترنت جستجو کرده باشید، احتمال دارد برخی از وب‌سایت ها به SLS یا سدیم لوریل سولفات اشاره کرده باشند. این یک ماده رایج در محصولات زیبایی، شستشو، خمیر دندان و حتی محصولات تمیز کننده است.
بنابراین، این ماده چه می کند؟ چرا در همه چیز وجود دارد و شواهد در مورد ایمنی آن چه می گوید؟
چرا سدیم لوریل سولفات؟
وقتی از محصولات شستشو یا زیبایی روی پوست خود استفاده می کنیم، احتمالاً این یک مایع ساخته شده از فاز آبی و فاز روغنی است. همانطور که می دانیم روغن و آب با هم مخلوط نمی شوند، بنابراین برای نگه داشتن این مواد در کنار هم به ماده دیگری نیاز داریم.
این ماده، سورفکتانت یا عامل فعال سطحی است. عامل فعال سطحی به مولکول های آب و روغن امکان می دهد که با هم ترکیب شوند. این ماده ای است که در صابون ها و شوینده ها یافت می شود و می توانیم به کمک آن صورت خود و یا ظروف را از چربی ها پاک کنیم.
سدیم لوریل سولفات هم یک نوع عامل فعال سطحی است و اثربخشی، هزینه کم، فراوانی و سادگی آن منجر به استفاده فراوان از آن در انواع محصولات آرایشی، پوستی و مصرفی شده است.
آیا این ماده برای بدن مضر است؟
بیرونی ترین لایه پوست ما به گونه ای طراحی شده است که مواد مضر را جذب نمی کند. اینجاست که یک عامل فعال سطحی می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. استفاده از یک ماده شیمیایی که این مکانیسم دفاعی را تضعیف می کند می تواند به طور بالقوه به پوست ما آسیب بزند.
برخی از عوامل فعال سطحی برای پوست ما تحریک کننده تر از سایرین هستند. برای اینکه چیزی مضر، تحریک کننده و یا حساسیت زا باشد، باید از دو معیار پیروی کند.
بر اساس مطالعات انجام گرفته، این دو معیار شامل تحریک پوست انسان و توانایی نفوذ به پوست می شود. متاسفانه، سدیم لوریل سولفات هر دو معیار را در خود دارد.
محققان آلمانی 1600 بیمار را از نظر تحریک پذیری بر اثر سدیم لوریل سولفات مورد آزمایش قرار دادند و دریافتند که 42 درصد از بیماران مورد آزمایش، از یک واکنش تحریک کننده رنج می بردند.
مطالعه دیگری بر روی هفت داوطلب طی یک دوره سه ماه و نیمه نشان داد که تماس منظم باعث سوزش می شود و هنگامی که دیگر پوست در معرض سدیم لوریل سولفات نباشد، سوزش کاهش می یابد.
یک مطالعه دیگر نشان داد هر چه آب مورد استفاده با سدیم لوریل سولفات گرمتر باشد، این ماده تحریک کننده تر خواهد بود.
در واقع، سدیم لوریل سولفات آنقدر از نظر تحریک کننده بودن شناخته شده است که از آن به عنوان کنترل مثبت در آزمایش های پوستی استفاده می شود. این یعنی محققان برای اینکه دریابند محصولات جدید چقدر برای پوست انسان تحریک کننده هستند، آن ها را با سدیم لوریل سولفات مقایسه می کنند؛ یعنی ماده ای که قطعاً می دانیم تحریک کننده است.
اگر فردی نسبت به سدیم لوریل سولفات حساس باشد، ممکن است قسمتی از پوست که در تماس با آن بوده قرمز، خشک و پوسته پوسته شود و دچار خارش یا درد شود.
البته لازم به ذکر است، برخلاف چیزی که ممکن است در اینترنت خوانده باشید، هیچ گونه شواهد علمی دال بر سرطان‌زا بودن این ماده وجود ندارد.
پس چرا استفاده از این ماده مجاز است؟
بنابراین اگر مشخص شده است که این ماده برای پوست انسان تحریک کننده است، چرا دستگاه های نظارتی استفاده از آن را ممنوع نمی کنند؟
برای اینکه سدیم لوریل سولفات خطرناک تلقی شود، باید مدت طولانی با پوست در تماس باشد. به طور کلی، در مورد محصولات مصرفی مانند شستشوگر ها که حاوی سدیم لوریل سولفات هستند، فرض بر این است که آنها مدت خیلی طولانی روی پوست نخواهند بود. به این معنی که احتمال آسیب دیدن پوست شما بسیار کم است.
بنابراین، دستگاه های نظارتی استفاده از آن را ممنوع نمی کنند. اما در عوض حداکثر درصد استفاده از آن در محصولات را محدود می کنند.
حداکثر میزان قابل استفاده بستگی به مدت زمانی دارد که این محصول با پوست در تماس است. بنابراین محصولاتی که برای مدت طولانی روی پوست قرار می گیرند، نمی توانند حاوی بیش از 0.05 تا 2.5 درصد سدیم لوریل سولفات در اکثر کشورها باشند.
کلیه تولید کنندگان کالاهای مصرفی و آرایشی موظفند آزمایش های دقیقی را انجام دهند و هرگونه یافته منفی را به صورت اخطار بر روی برچسب های خود درج کنند.
بنابراین در مورد محصولات حاوی سدیم لوریل سولفات، باید چیزی شبیه به این را بر روی محصول ببینید “اگر این محصول باعث ایجاد قرمزی یا سوزش پوست شد، مصرف آن را قطع کرده و با پزشک مشورت کنید”.
چه کسانی باید از سدیم لوریل سولفات دوری کنند؟
افرادی که پوست شدیداً حساس دارند و بیمارانی که از شرایط پوستی مانند درماتیت آتوپیک (اگزما) ، روزاسه و پسوریازیس رنج می برند، بهتر است از محصولات حاوی سدیم لوریل سولفات استفاده نکنند.
گزینه های بسیار بی خطر دیگری هم وجود دارد (به دنبال الکل چرب اتوکسیلات ، آلکیل فنول اتوکسیلات یا اسید چرب آلکوکسیلات بر روی برچسب باشید). اگر فکر می کنید ممکن است سدیم لوریل سولفات باعث تحریک پوست شود، استفاده از این محصول را متوقف کرده و از داروساز یا پزشک معالج خود مشاوره بگیرید.
محصولات مراقبت از پوست نیز دارای شماره تماس ضروری روی بسته بندی هستند که می توانید با آنها تماس گرفته و عوارض جانبی را گزارش کنید.
