زهیر معصومیان
فهرست عنوان‌ها
«آلن شپارد» بعد از فرود در اقیانوس اطلس کم‌تر دیده شد. پرواز 15 دقیقه‌ای در زیر مدار زمین در فضاپیمای «فریدِم 7» عنوان اولین آمریکایی در فضا را به او داد.
در تاریخ 5 می 1961، فضاپیمای «آلن شپارد» از پایگاه «کپ کاناورال» به فضا فرستاده شد و نام او به تاریخ پیوست. او به عنوان اولین آمریکایی که به فضا سفر می‌کرد، به آمریکا در رقابت فضایی‌اش با اتحاد جماهیر شوروی انرژی داد و نشان داد که همه چیز امکان پذیر است.
1- او تقریباً اولین انسان در فضا بود
تنها 23 روز بین پروازهای تاریخی «یوری گاگارین» از روسیه (اولین انسان در فضا) و «آلن شپارد» فاصله بود. پروازهای آمریکا به دلایل فنی به تأخیر افتاد. پرواز 15 دقیقه و 28 ثانیه‌ای «شپارد» قبل از بازگشت به زمین به ارتفاع 116 مایلی (186 کیلومتر) و سرعت 5134 مایلی (8262 کیلومتر) در ساعت رسید. در حالی که «گاگارین» تنها یک مسافر در وسیله‌ی نقلیه خود بود، «شپارد» می‌توانست با فضاپیمایش، «فری‌دم 7»، مانور و عملیات نظامی به نمایش بگذارد. برخلاف «گاگارین» که میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا سفر او را تماشا می‌کردند، موفقیت «شپارد» به رئیس‌جمهور «جان اف کندی» این امکان را داد تا 10 روز بعد در مجلس هدف فرستادن یک انسان به کره‌ی ماه را تا پایان دهه اعلام کند.
2- او با یک لباس فضانوردی لک شده با ادرار پرواز کرد
چون قرار بود پروازش تنها 15 دقیقه طول بکشد، مهندسین ناسا در این مورد که «شپارد» بعد از پوشیدن لباس فضانوردی نیاز به حمام داشته باشد مقدمات لازم را فراهم نکرده بودند. اشتباه بزرگ اینجا بود که او به علت تأخیرها بیش از سه ساعت داخل موشک بود. اما اجازه بیرون آمدن به او داده نمی‌شد- او در طول این چند ساعت با سنسورهای پزشکی بسته شده بود. «شپارد» نزدیک بود در لباس خود ادرار کند. نویسنده «بِن اِوانز» بقیه‌ی داستان را این‌گونه برای «امریکن اسپیس» شرح می‌دهد:”مدیران نگران این بودند که نکند ادرار سیم‌های پزشکی و دماسنج‌های الکتریکی که در لباسش تعبیه شده را از کار بی اندازد. در نهایت، «کوپر»(یک فضانورد دیگر) تأیید کرد که نیروی برق را موقتاً قطع کنند، و کمی بعد، اوووه، طولانی شدن کار فضانورد باعث شد در لباس فضانوردی ادرار کند. ادرار جذب لباس زیر پنبه‌ای‌اش شد و خیلی سریع در جو اکسیژن 100 درصد خالص کابین خشک شد”. بعد از آن پرواز، «ناسا» بر روی اضافه کردن یک مخزن ادرار به لباس فضانوردی کار کردند.
3- او تنها فردی است که در کره‌ی ماه گلف بازی کرده است.
«شپارد» به بیماری «مِنیِر»، اختلال گوش داخلی، مبتلا شد که تا شش سال او را از برگشتن به فضا بازداشت. او برای به دست آوردن تعادل خود یک جراحی انجام داد، و بعد از چند بار ممانعت، این فرصت را به دست آورد که مأموریت «آپولو 14» به کره‌ی ماه را هدایت کند. در سن 47 سالگی، او مسن‌ترین فضانورد محسوب می‌شد و می‌خواست یک کار به‌یادماندنی انجام دهد. بنابراین، او در فضاپیمای خود وسایل گلف را مخفیانه حمل کرد و در طول پیاده‌روی‌اش در کره‌ی ماه دو ضربه به توپ زد. «شپارد» تخمین زد که ضربه دوم، به لطف جاذبه پایین‌تر کره‌ی ماه تقریباً 183 متر اوج گرفت.
«نیل تامپسون»، نویسنده زندگینامه «شپارد»، می‌گوید: پرواز و بازگشت موفق او و اینکه همه چیز را طوری تنظیم کرده بود که بعد از اینکه کارها خوب پیش برود تنها به توپ ضربه بزند، اندکی نشان‌دهنده استعداد و شاید هم نشاط درونی او بود.
4- او ممکن است شعار یا گفته معروفی نداشته باشد.
در آن ساعاتی که منتظر پرواز «فری‌دم 7» بود، انتظار می‌رفت چیزی را بیان کند که بعدها به‌عنوان دعای «شپارد» (یا دعای فضانورد) یا گفته معروف او شناخته شود: «خدایا، اجازه نده خرابکاری کنم»، گرچه، بعدها معلوم شد که اشتباهاً از او نقل‌قول شده و کلمات واقعی به این صورت بودند که: “نه «شپارد»، خرابکاری نکن”.
در جای دیگر به اشتباه از او نقل کرده بودند که زمانی که با موفقیت از پرواز تاریخی خود بازگشته گفته: «همه چیز خوب است». با این حال، سال‌ها بعد وقتی که یک گزارشگر از او می‌پرسد که واقعاً چنین چیزی گفته، او به صورت رمزی می‌گوید که “از «پاورز» کوچولو بپرسید”. «کول پاورز» افسر مطبوعاتی بوده که بار اول این گفته‌ها را به رسانه‌ها تحویل داده است.
5- او اولین فضانورد میلیونر بود.
در طول سال‌هایی که «شپارد» از بیماری «منیر» رنج می‌برد، که موجب سرگیجه و حالت تهوع می‌شد، قصد داشت «ناسا» را ترک کند، ولی در نهایت ماندنی شد و یک شغل دفتری به‌عنوان سرپرست دفتر فضانوردی به دست آورد. او اوقات فراغت خود را صرف سرمایه‌گذاری در بانک‌ها و املاک می‌کرد و خیلی زود به یک میلیونر تبدیل شد. او در سال 1974 از «ناسا» بازنشسته شد و به سمت مدیرعامل شرکت ساخت‌وساز «ماراتن» و بعدها مدیر شرکت توزیع آبجوی «کورز» در «هاستون» منصوب گردید. در دهه 1980، او و سایر فضانوردان یک بورس تحصیلی را برای دانشجویان علوم مهندسی ایجاد کردند. «شپارد» در سال 1998 از دنیا رفت.
