بسیاری از افراد بر این باورند که انقراض دایناسورها صرفا محدود به زمانی می‌شود که شهاب‌سنگ‌ها به زمین اصابت کردند. اما، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که دوره انقراض، چندین سال (بین ۲ الی ۱۰ سال) به طول انجامیده است.
در این تحقیقات آمده است که حجم دوده (کربنی است که به صورت ذرات ریز بوده و دارای ساختار مولکولی بی‌شکل می‌باشد) ناشی از برخورد سیارک‌ها به زمین و آتش‌سوزی‌های جنگلی به قدری گسترده بوده که کل زمین را فرا می‌گیرد و اجازه انتشار نور خورشید به زمین را نمی‌‌دهد. این امر موجب می‌شود تا به مرور نسل آخرین بازمانده‌های دایناسور نیز از بین برود.
انقراض دایناسورها
حدود ۶۶ میلیون سال از برخورد سیارک‌ها به زمین می‌گذرد؛ فاجعه‌ای که به سرعت بسیاری از اشکال حیات را خاموش و از بین برد. اما برخلاف بسیاری از تئوری‌ها، این فاجعه پایان حیات در زمین نبود، بلکه سرآغازی برای تغییر زیست بوم و در نتیجه انقراض دسته‌جمعی نسل‌های بعدی از جمله دایناسورهای غیرپرنده بود. به عقیده دیرینه‌شناسان، یکی از محرک‌های انقراض ممکن است ابرهای متراکم خاکستر و ذراتی باشند که به جو پرتاب شده و بر روی کره زمین پخش شده‌اند، که می‌توانست بخش‌هایی از زمین را در تاریکی محض محصور کند. یافته‌ها حاکی از آن است که این خاکسترها زمین را به مدت ۲ سال تاریک کرده‌اند.
در آن زمان فتوسنتز به کلی از بین می‌رود و منجر به فروپاشی اکوسیستم می‌شود. بر اساس تحقیقات ارائه شده در ۱۶ دسامبر در نشست سالانه اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا (AGU)، که در نیواورلئان و به صورت آنلاین برگزار شد، حتی پس از بازگشت نور خورشید، فرایند فتوسنتز برای چندین دهه به حالت مسکوت باقی ماند و اغلب گیاهان از بین رفته بودند.
انقراض دایناسورها | دوره کرتاسه (The Cretaceous period)
دوره کرتاسه (۱۴۵ میلیون تا ۶۶ میلیون سال پیش) زمانی که یک سیارک با سرعت تقریبی ۲۷۰۰۰ مایل در ساعت (۴۳۰۰۰ کیلومتر در ساعت) به زمین برخورد کرد، انفجاری برابر با انفجار میلیون‌ها تن تی‌ان‌تی بر جای گذاشت. به طوری که قطر محل اصابت چیزی حدود ۷.۵ مایل (۱۲ کیلومتر) بود و زخمی به نام دهانه چیکسولوب را بر جای گذاشت. این دهانه هم اکنون در زیر آب در خلیج مکزیک در نزدیکی شبه جزیره یوکاتان واقع شده است. قطر شبه جزیزه حداقل ۹۰ مایل (۱۵۰ کیلومتر) می‌باشد. موج این ضربه در نهایت باعث از بین رفتن حداقل ۷۵ درصد از حیات روی زمین، از جمله تمام دایناسورهای غیر پرنده شد.
لایو ساینس قبلا گزارش داده بود که ابرهای سنگ پودر شده و اسید سولفوریک ناشی از برخورد اولیه این سیارک به جو زمین، آسمان را تاریک کرده، دمای جهانی را خنک، باران اسیدی تولید کرده و باعث آتش‌سوزی مهیبی شده است. دانشمندان “تئوری زمستان هسته‌ای” پس از اصابت سیارک‌ها به زمین را برای اولین بار در دهه ۱۹۸۰ پیشنهاد کردند. پیتر روپنارین، متصدی زمین‌شناسی در گروه جانورشناسی بی مهرگان در آکادمی علوم کالیفرنیا و ارائه کننده نشست AGU، گفت: این فرضیه نشان می‌دهد که عامل تاریکی در انقراض دایناسورها پس از برخورد سیارک کرتاسه به زمین نقش بزرگی ایفا کرده است.
روپنارین در ایمیلی به Live Science گفت: با این حال، تنها در دهه گذشته بود که محققان مدل‌هایی را ارائه کردند که نشان می‌داد چگونه آن تاریکی ممکن است بر انقراض دسته‌جمعی گونه‌های حیوانی و … تأثیر گذاشته باشد.
روپنارین گفت: تئوری رایج در حال حاضر این است که آتش‌سوزی‌های گسترده منبع اصلی دوده بودند که در اتمسفر فوقانی معلق شدند. غلظت دوده در چند روز تا چند هفته اول آتش‌سوزی به قدری بالا بود که مقدار نور خورشید ورودی را به پایین‌ترین سطح ممکن می‌رساند تا از فتوسنتز جلوگیری کند.
انقراض دایناسورها | روزهای تاریک
در یکی از مقالات ارائه شده در کنفرانس AGU، دانشمندان تاثیرات تاریکی طولانی‌مدت را با بازسازی جوامع اکولوژیکی که در زمان تاثیر خرده سیاره‌ها ایجاد شده بودند، مدل‌سازی کردند. آن‌ها برای شبیه‌سازی این مدل، در بین ۳۰۰ گونه شناخته‌شده از سازند نهر دوزخ (Hell Creek Formation)، گستره‌ای غنی از سنگ و ماسه سنگی را انتخاب کردند که قدمت آن به سال‌های پایانی دوره کرتاسه در بخش‌هایی از مونتانا، داکوتای شمالی، داکوتای جنوبی و وایومینگ بازمی‌گشت.
روپنارین گفت: ما این منطقه را از این جهت برای شبیه‌سازی انتخاب کردیم که سال‌ها قبل، تحقیقات دقیقی روی نمونه‌های فسیلی آن صورت گرفته بود؛ و همچنین از نظر زیست محیطی توسط اغلب محققان به خوبی درک شده بود. بنابراین می‌توانیم مدل مورد نظر را به طور قابل اعتماد شبیه‌سازی کنیم.
آن‌ها سپس مدل‌های مختلفی را شبیه‌سازی کردند و جوامع آماری خود را در معرض دوره‌های تاریکی ۱۰۰ تا ۷۰۰ روزه قرار دادند تا ببینند مدت زمان تشکیل آن چند روز یا چند سال به طول انجامیده است. روپنارین در این ایمیل گفت که شروع تاریکی پس از برخورد بسیار سریع بوده و تنها در چند هفته به حداکثر خود رسیده است.
محققان دریافتند که اکوسیستم‌ها می‌توانند پس از یک دوره تاریکی که تا ۱۵۰ روز به طول انجامید، احیا شوند. اما پس از ۲۰۰ روز، همان جامعه به نقطه اوج بحرانی رسید؛ جایی که برخی از گونه‌ها منقرض شدند و الگوهای تسلط تغییر یافتند. در مدل‌هایی که تاریکی بیش از ۲۰۰ روز به طول انجامید نیز انقراض‌های دسته‌جمعی به‌طور چشمگیری افزایش یافتند. طبق این مدل‌ها، در فاصله زمانی تاریکی ۶۵۰ تا ۷۰۰ روزه، سطح انقراض به ۶۵ تا ۸۱ درصد رسید که نشان می‌دهد جوامع نهر دوزخ حدود دو سال تاریکی را تجربه کرده‌اند.
سخن پایانی
شرایط در سراسر جهان به دلیل جریان جوی و تغییرات دما متفاوت بود، اما ما تخمین زدیم که تاریکی می‌تواند تا ۲ سال در منطقه سازند نهر دوزخ به طول انجامیده باشد. هنگامی که یک اکوسیستم به آن نقطه اوج برسد، گونه‌های جدید در نهایت می‌توانند با ساختاری متفاوت به حیات بازگردند. با این حال، محققان دریافتند که این فرآیند ده‌ها سال طول می‌کشد. دانشمندان در کنفرانس AGU گزارش دادند که جوامع نهر دوزخ که به مدت ۷۰۰ روز تاریکی را تجربه کردند، پس از رفع تاریکی، حدود ۴۰ سال طول کشید تا شرایط ایده‌آل خود را برای حضور مجدد در اکوسیستم به دست آورند.
امیدواریم که این مطلب از وبسایت روکیدا برای شما جذاب بوده باشد.
