این روزها افراد زیادی قصد راه‌اندازی یک شرکت مشاوره را دارند. اما پیش از این که نرخ مشاوره خود را مشخص کنید، باید مدل کسب و کارتان را جا بیاندازید. مایکل لوئیس روزنامه‌نگار مالی در مورد توضیح یک مدل کسب و کار می‌گوید «مدل کسب و کار به طور کلی در این مورد است که چطور برای درآمدزایی برنامه‌ریزی می‌کنید»
به عنوان یک مشاور، چندین مدل کسب و کار برای انتخاب دارید. در این مطلب آن‌ها را به همراه مزایا و معایبشان توضیح خواهیم داد. پس تا انتها همراه روکیدا باشید.
مدل زمان‌محور
این مدل کاملا مرسوم و سرراست است. نرخ و حوزه فعالیت شما در ابتدا مشخص می‌شود. شما می‌توانید به صورت ساعتی یا روزانه نرخ داشته باشید که اغلب اوقات از آن‌ها به عنوان نرخ روزانه یاد می‌شود.
مزایا
برای یک ساعت کار واقعی به شما دستمزد داده می‌شود. در سایر مدل‌هایی که بحث خواهیم کرد، یک نرخ ثابت مشخص می‌شود و مهم نیست چقدر درگیر یک کار شوید. گاهی اوقات پیشبینی مقدار زمان لازم سخت خواهد بود و باید نیازهای مشتری خود را مد نظر بگیرید، بنابراین این مدل جلوی پرداخت دستمزد پایین را می‌گیرد.
معایب
گرچه، باید زمان استفاده از این مدل کار خود را به صورت دقیق و با جزئیات کامل ثبت کنید. در شغل قبلی‌ام، من مجبور بودم هر ۱۵ دقیقه جزئیات کاری که می‌کنم را ثبت کنم. این کار زمان‌بر و خسته‌کننده بود چون مجبور بودم به نحوی گزارش را بنویسم که مشتریانم درک کند.
جدا از آن، مشتریان ممکن است بپرسند چرا یک کار بیش از حد طول کشیده است. ممکن است مجبور به توضیح شوید که قبل از نتیجه‌گیری مجبور به تحقیق در مورد مسائل مختلف بودید که همین قضیه وقت بیشتری از روز شما را به خود اختصاص داده است.
در پایان، ممکن است احساس کنید همیشه باید کاری انجام بدید. در غیر این صورت، خبری از پول نیست. همین قضیه به سادگی می‌تواند به شما حس اضطراب بدهد و همچنین باعث شود علایق شخصی و سلامت خود را نادیده بگیرید.
مشکل دیگر چالش‌های مربوط به پیشبینی درآمد است. زمانی که درآمد شما به صورت ساعتی حساب می‌شود از آن جایی که توافق قطعی روی یک درآمد مشخص ندارید، احتمال نوسان آن وجود دارد. این قضیه می‌تواند این حس را دائما در شما به وجود آورد که نیاز به انجام کارهای بیشتر دارید.
همانطور که تا الان ممکن است حدس زده باشید من طرفدار کار ساعتی نیستم. گرچه این مدل کسب و کار را برای همکاری با افرادی پیشنهاد می‌کنم که به خدمات شما فقط یک مرتبه نیاز دارند. من هیچوقت روی این مدل برای درآمدزایی کلان حساب نمی‌کنم.
اگر دوست دارید با دریافت نرخ ساعتی از راه دور خدمات مشاوره ارائه دهید، می‌توانید به استفاده از پلت‌فرمی مانند Yondo فکر کنید که به مشتریان اجازه می‌دهد وقت شما را رزرو کرده و بابت آن هزینه پرداخت کنند.
مدل پروژه محور
به کمک مدل پروژه محور، موافقت می‌کنیم یک نوع کار خاص را با دریافت یک هزینه از قبل مشخص شده انجام دهید. قبل از شروع، جزئیات تمامی کارهایی که باید تحویل دهید به توافق دو طرف خواهد رسید.
مزایا
یک مزیت استفاده از این روش این است که می‌توانید به جای این که حواستان به ساعت باشد، به ارائه نتیجه کار فکر کنید. همچنین بیشتر می‌توانید درآمد خود را پیشبینی کنید چون این مدل درآمدزایی دستمزدتان را زمانی که قرارداد امضاء می‌شود تعیین می‌کند.
به عنوان مثال فکر کنید دوست دارید سالیانه پیش از پرداخت مالیات ۳۶ میلیون درآمد داشته باشید، اگر یک پروژه متوسط برایتان ۳ میلیون درآمد داشته باشد برای رسیدن به این درآمد سالیانه به ۱۲ مشتری نیاز خواهید داشت.
معایب
یکی از معایب این مدل تخمین مقدار زمانی است که تکمیل یک پروژه طول خواهد کشید. چندین سال قبل، پروژه‌ای که روی آن کار می‌کردم بیشتر از انتظار طول کشید چون مشتری رمز عبور یکی از حساب‌های خود را به یاد نمی‌آورد و ایمیل بازیابی رمز عبور در اختیار کارآموزی بود که دیگر در شرکت حضور نداشت. ظاهرا درخواست این کارآموز برای کار در این شرکت رد شده بود، بنابراین اوضاع خیلی سریع به هم ریخت.
مشکل دیگر به اصطلاح «خزش محدوده» نام دارد. یعنی زمانی که مشتری دائما به اضافه کردن وظایفی ادامه می‌دهد که در قرارداد ابتدایی ذکر نشدند. اغلب اوقات این کار ناخواسته انجام می‌شود.
هرچه مشتریان در مورد شما و کارتان بیشتر اطلاعات به دست می‌آورند، آن‌ها ممکن است متوجه موارد بیشتری برای اضافه کردن شوند که در طول جلسه ابتدایی تعیین محدوده پروژه به ذهنشان خطور نکرده بود.
به مرور زمان، با عقد قراردادهای با جزئیات و کامل‌تر جلوی این مشکلات را خواهید گرفت. زمانی که مشکل خزش محدوده پیش می‌آید، به مشتری خود اطلاع دهید این کار به معنای درخواست دستمزد بیشتر خواهد بود.
مدل مبتنی بر دریافت خدمات ماهیانه
این مدل به معنای ارائه خدمات مداوم یا به دنبال نیاز در یک بازه زمانی مشخص است. این روش برخلاف مدل پروژه‌محور الزاما شامل یک نتیجه قابل ارائه نمی‌شود.
من اغلب اوقات از این مدل برای مشتریانی استفاده می‌کنم که می‌خواهند در صورت بروز مشکلی به من دسترسی داشته باشند. به عنوان مثال، یک فرصت کسب و کار به ویژه چالش‌برانگیز یا نظر یک شخص ثالث در مورد یک پروپوزال.
مزایا
برای یک مشتری چنین مدلی تقریبا مانند یک خیال راحت است. آن‌ها در هر لحظه‌ای که مشکل پیش بیاید می‌دانند یک منبع آگاه وجود دارد که در مورد شرکت آن‌ها از قبل اطلاعاتی دارد. برای مشاوران، این مدل یک منبع درآمد قابل پیشبینی فراهم می‌کند که می‌تواند در طول دوران رکود از نوع منفعل باشد.
این مدل کسب و کار به شما اجازه می‌دهد بیشتر روی توسعه کسب و کار و سایر حوزه‌ها تمرکز کنید.
معایب
یک عیب مدل مورد نظر این است که نمی‌توانید برای یک پروژه مشخص شده پول زیادی دریافت کنید. همچنین ممکن است حس خوبی نداشته باشید که بابت کاری که واقعا آن ماه انجام ندادید پولی دریافت کنید. زمانی که این اتفاق می‌افتد، جلوی این وسوسه را بگیرید که به صورت دستی درآمد خود را براساس مقدار کاری که در آن بازه زمانی انجام دهید تنظیم کنید.
ممکن است سریعا شروع به درخواست هزینه به ازای هر ساعت کار کنید. اما روی دیگر ماجرا این است که باید حواستان به خزش محدوده باشد و تنظیمات را براساس نیاز انجام دهید. به عنوان مثال، مشخص کنید چه روزها و زمان‌هایی برای پاسخ‌گویی در دسترس هستید.
مدل شرکت مشاوره
یک گزینه دیگر استفاده از مدل شرکت مشاوره است. در این موقعیت، شما فریلنسرها یا کارمندانی را استخدام می‌کنید که کار شما را انجام دهند. شما هنوز رابطه خود با مشتری را دارید، ولی تیمی را در اختیار دارید که بخشی یا تمام کار را انجام می‌دهد.
Anna Vatuoneیک استراتژیست برندسازی شخصی است یعنی به کارآفرینان و مدیران اجرایی کمک می‌کند برندهای خود را بسازند. بسیاری از مشتریان او برای این که به درستی به این هدف برسند باید یک وب‌سایت داشته باشند.
Anna در ابتدا قبل از استخدام و آموزش یک نفر برای انجام این کار، این خدمات را نیز ارائه می‌داد. گرچه او همچنان استراتژی برندسازی و تولید محتوا را پیش می‌برد، ولی می‌تواند یک سری از کارها را به یک فرد حرفه‌ای قابل اعتماد واگذار کند. این کار به او اجازه می‌دهد با مشتریان خود وقت بیشتری سپری کند، در حالی که همچنان به نیازهای آن‌ها رسیدگی می‌کند.
مزایا
مدل شرکت مشاوره مزایای قابل توجهی برایتان به همراه دارد. می‌توانید از مشتری به عنوان مثال برای یک پروژه ۱۰ میلیون تومان بگیرید و برای تکمیل بخش بزرگی از آن به اعضای تیم خود فقط ۵ میلیون تومان پرداخت کنید. این مدل همچنین به شما اجازه توسعه حوزه کاری که ارائه می‌دهید را می‌دهد.
معایب
نکته منفی ماجرا این است که پس از پرداخت پول کارمندان خود باید مطمئن شوید هنوز برایتان کار مورد نظر سود داشته است. تصور کنید یک وقفه غیرمنتظره پیش آید و اعضای تیم که قرار بود برای انجام آن وظیفه ۵ میلیون تومان دریافت کنند، حالا به ۸ میلیون تومان نیاز دارند.
باید برای جلوگیری از این فاجعه‌ها مهارت بالایی در مدیریت پروژه داشته باشید. جدا از آن، شهرت شما در گرو است، بنابراین می‌خواهید در پیش افراد اینطور دیده شوید که به وعده خود سر موقع عمل می‌کنید. انجام ندادن مدیریت خرد یا مدیریت ذره‌بینی در این طور مواقع می‌تواند چالش برانگیز باشد چون انجام آن روی روحیه تیم تاثیر منفی خواهد گذاشت.
اگر به یک مشاور مستقل تبدیل شدید تا از چالش‌های مربوط به مدیریت سایرین دوری کنید، این مدل کسب و کار ممکن است گزینه مناسب شما نباشد.
گام‌های بعدی
مدل کسب و کار خود را مشخص کنید. در مورد سایر متخصصان و کارشناسانی تحقیق کنید که خدمات مشابه ارائه می‌دهند. این کار همچنین به شما کمک خواهد کرد در تعیین دستمزد خود یک شروع خوب داشته باشید.
همچنین در نظر بگیرید کدام مدل بیشتر از همه با سبک زندگی و اولویت‌های شخصی شما همخوانی دارد. به عنوان مثال با آن که یک مدل شرکت مشاوره‌ای به شما اجازه توسعه را می‌دهد، ولی از طرفی همچنین باید زمان بیشتری را صرف وظایف مدیریتی و اجرایی کنید.
منبع: entrepreneur.com
