ساعت هوشمند اپل واچ تغییرات زیادی پیدا کرده و حالا یک ابزار معمولی که دائماً اعلان‌های آن را رد می‌کنید یا ابزاری برای نمایش فهرست کارهایی که باید برای رفتن به باشگاه انجام دهید نیست.
حالا می‌توانید از این ساعت هوشمند برای مراقبت هر چه بیشتر بر سلامت خودتان استفاده کنید و با استفاده از آن بر فعالیت‌های بدنی و ورزش خودتان نظارت داشته باشید.
برای مثال اپل واچ سری 6 شامل امکاناتی مثل حسگر سطح اکسیژن خون است که هر چند در حوزه گجت‌های پوشیدنی پدیده جدیدی محسوب نمی‌شود اما این اولین باری است که اپل امکان ارزیابی سطح اکسیژن خون را با یکی از ساعت‌های خودش فراهم کرده است.
اما حسگر سنجش سطح اکسیژن خون چه کاربردی دارد و چطور می‌توان از آن استفاده کرد؟ با ما همراه باشید تا پاسخ همه سوالتتان درباره این قابلیت ساعت هوشمند شرکت اپل را پیدا کنید.
اکسیژن خون چیست؟
قبل از پرداختن به اینکه چرا و چگونه می‌توان سطح اکسیژن خود را ارزیابی کرد، به این سوال می‌پردازیم که منظور از میزان اکسیژن خون چیست؟ به بیان ساده، اکسیژن خود به حجم اکسیژنی گفته می‌شود که در سلول‌های قرمز خون موجود است و آن را به سطح بدن می‌رسانند.
این اکسیژن سوخت بدن ما را تأمین می‌کند و برای زنده ماندن ما ضروری است. اگر اکسیژن کافی در خون وجود نداشته باشد، ممکن است بدن برای انجام کارهای مختلف با مشکل روبرو شود و در این حالت علائم ناشی از افت اکسیژن خون را تجربه خواهید کرد.
چه چیزی باعث افت سطح اکسیژن خون می‌شود؟
افت سطح اکسیژن خون دلایل مختلفی دارد. بیماری‌هایی مثل آسم، عفونت‌هایی مثل ذات الریه و بیماری‌هایی مثل کووید 19 همگی می‌توانند باعث افت سطح اکسیژن خون شوند. در چنین حالتی ممکن است علائمی مثل سردرد، سرگیجه، گیجی و نفس نفس زدن را تجربه کنید.
تجربه کردن افت شدید اکسیژن خون بسیار نادر است و معمولاً چنین شخصی نیاز به اکسیژن پیدا می‌کند.
چگونه می‌توان از اپل واچ برای تعیین سطح اکسیژن خون استفاده کرد؟
در حال حاضر اپل به شما امکان می‌دهد که در طی روز سطح اکسیژن خون خودتان را ارزیابی کرده و بر آن نظارت کنید. به گفته اپل داده‌ها و اندازه گیری‌های انجام شده توسط حسگر اکسیژن خون این ساعت تنها برای مقاصد کلی در زمینه تناسب اندام و سلامت طراحی شده اند. بنابراین هنوز نمی‌توان از آن مثل یک پالس اکسیمتر دقیق برای دستیابی به آمار و ارقام دقیقی که به شناسایی مشکلات مربوط به سطح اکسیژن خون کمک کنند، استفاده کرد.
اپل در رابطه با اینکه منظور از این کاربردهای کلی در زمینه تناسب اندام و سلامت چیست، توضیحی نداده در نتیجه این موضوع جای تفسیر زیادی دارد. یکی از روش‌های استفاده از این عملکرد، نظارت بر اکسیژن خون در ارتفاع است چون در چنین شرایطی تراکم اکسیژن در جو کمتر است و می‌توان از ساعث اپل برای بررسی واکنش بدن به چنین شرایطی استفاده کرد. حسگر پالس اکسیمتر گارمین هم که در خیلی از ساعت‌های این شرکت موجود است، همین کار را انجام می‌دهد.
این قابلیت می‌تواند هنگام تمرین و ورزش هم مفید باشد به خصوص با توجه به اینکه حین ورزش بدن به اکسیژن بیشتری نیاز دارد. ممکن است کم شدن اکسیژن سطح خون نشان دهنده این باشد که بدن شما در حال بازیابی از یک یا چند ورزش سخت است و ممکن است لازم باشد قبل از اینکه دوباره یک ورزش سخت را شروع کنید نیاز به استراحت داشته باشید.
باز هم برای شفاف سازی باید گفت که ممکن است اپل بر اساس اینکه در حال دوچرخه سواری در ارتفاع باشید یا اینکه سخت تر از حالت عادی ورزش می‌کنید به شما هشدار ندهد. استفاده از این داده‌ها به این روش کاملاً بر عهده کاربر قرار دارد.
قرار نیست این اطلاعات را حین ورزش بررسی کنید یا داده‌های ارزشمندی در اختیار شما قرار دهند و تلاش برای ارزیابی آنها حین حرکت و ورزش کار چالش برانگیزی است که در ادامه مطلب بیشتر راجع به آن صحبت می‌کنیم.
سطح عادی اکسیژن خون چقدر است؟
مثل سایر ابزارهای نظارت بر تناسب اندام و ساعت‌های هوشمند که سطح اکسیژن خون را ارزیابی می‌کنند، آمار و ارقام مربوط به سطح اکسیژن خون هم به صورت درصدی ارائه می‌شوند. همانطور که خود اپل و نهادهای مهمی مثل سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده اند، سطح نرمال اکسیژن خون بین 95 تا 100 درصد است. اما باز هم همانطور که اشاره شد اپل بارها اعلام کرده که قرار نیست از اپلیکیشن، حسگرها و آمارهای این ساعت برای مقاصد پزشکی استفاده شود پس این نکته را در نظر داشته باشید.
چه مدل‌هایی از اپل واچ قابلیت سنجش اکسیژن خون را دارند؟
در حال حاضر اپل واچ 6 تنها ساعت هوشمند اپل است که می‌تواند بر سطح اکسیژن خون نظارت کند.
به احتمال زیاد اپل واچ 7 و اپل واچ SE هم مجهز به این قابلیت خواهند بود.
اپلیکیشن Blood Oxygen در بعضی از مناطق و کشورها در دسترس است که فهرست آنها در این مطلب ذکر شده است. به گفته اپل این قابلیت برای کاربران 18 ساله و بزرگتر طراحی شده است.
اپل واچ چگونه سطح اکسیژن خون را اندازه گیری می‌کند؟
فناوری که به جمع آوری این اطلاعات کمک می‌کند، حسگر نوری ضربان قلب است که در پشت اپل واچ سری 6 قرار دارد. این حسگر هم مثل حسگر ضربان قلب کاملاً با نور کار می‌کند.
در هنگام ارزیابی، این حسگر نور ال‌ای‌دی‌های قرمز و سبز و همچنین اشعه مادون قرمز را به رگ‌های خونی روی مچ دست می‌تاباند. بر خلاف پالس اکسیمتر، این نور به کل بدن تابیده نمی‌شود بلکه فتودیودهایی که نور را تبدیل به انرژی الکتریکی می‌کنند، چگونگی بازتاب نور به پشت ساعت را ارزیابی می‌کنند.
الگوریتم‌های خاص اپل واچ این داده‌ها را ارزیابی و تحلیل می‌کنند تا رنگ خون را شناسایی کنند. خون روشن یا سرخرگی اکسیژن بیشتری نسبت به خون تیره دارد.
در نتیجه ساعت می‌تواند روی خون اکسیژن داری که از قلب جریان یافته و در بدن هدایت شده ارزیابی‌هایی انجام داده و سطح اکسیژن آن را بر حسب درصد بیان کند.
چگونه با اپل واچ سطح اکسیژن خون را اندازه گیری کنیم؟
اولین کاری که باید انجام دهید این است که مطمئن شوید اپل واچ شما با جدیدترین نسخه از WatchOS کار می‌کند و آیفون 6S یا جدیدتری داشته باشید که با iOS 14 کار می‌کند.
سپس به اپلیکیشن Watch آیفون مراجعه کرده و به بخش My Watch بروید. صفحه را اسکرول کنید تا اپلیکیشن Blood Oxygen را پیدا کنید و بعد آن را باز کنید. در اینجا می‌توانید قابلیت ارزیابی اکسیژن خون را فعال کنید.
می‌توان از اپلیکیشن Watch برای ارزیابی اکسیژن خون در هنگام خواب و در حالت Cinema هم استفاده کرد یا اگر به هر دلیلی نگران نور قرمزی هستید که به دست شما می‌تابد، می‌توانید این قابلیت را غیرفعال کنید.
حالا در اپل واچ، اپلیکیشن Blood Oxygen را انتخاب کنید. اگر اولین باری است که این ارزیابی را انجام می‌دهید یکسری نکته نمایش داده می‌شود تا به شما برای انجام این ارزیابی‌ها کمک کند.
مثلاً باید مطمئن باشید که ساعت به خوبی روی مچ قرار گرفته اما بیش از حد تنگ نباشد. همچنین صفحه ساعت باید رو به بالا باشد و مچ دستتان را روی سطحی مثل میز قرار دهید تا این ارزیابی‌ها با دقت انجام شود.
وقتی آماده ارزیابی شدید، پیج دیجیتال را فشار دهید تا آمار مربوط به اکسیژن خون پس از 15 ثانیه نمایان شوند. پس از انجام این کار عددی به صورت درصد مشاهده می‌کنید و بعداً هم می‌توانید این اطلاعات را در اپلیکیشن Apple Health مشاهده کنید.
اعداد مربوط به اکسیژن خون در کدام قسمت از اپلیکیشن Apple Health قرار دارند؟
برای مشاهده همه آمار ثبت شده، به همراه معنا و مفهوم آنها به اپلیکیشن Apple Health آیفون مراجعه کرده سپس به بخش Browse رفته و تبی به اسم Vitals را پیدا کنید. اگر قبلاً اکسیژن خونتان را اندازه گیری کرده یا قابلیت نظارت بر آن حین خواب را تنظیم کرده باشید، می‌توانید آمار ثبت شده را در این قسمت مشاهده کنید.
می توانید آمارهای ثبت شده را به صورت روزانه، هفتگی، ماهیانه و سالانه مشاهده کنید. با انتخاب گزینه Show More Blood Oxygen Data می‌توانید محدوده کلی اکسیژن سطح خون در این بازه‌های زمانی و همچنین میانگین روزانه آن را مشاهده کنید.
آیا اپلیکیشن‌های دیگری هم هستند که قابلیت استفاده از حسگر اکسیژن خون را داشته باشند؟
در حال حاضر تنها راه استفاده از حسگر اکسیژن خون، اپلیکیشن Blood Oxygen اپل است هر چند ممکن است این شرایط در آینده تغییر کند.
درست همانطور که اپلیکیشن‌های مختلفی در حال حاضر از حسگر ضربان قلب اپل استفاده می‌کنند بعید نیست که در آینده اپلیکیشن‌های مشابهی برای استفاده از حسگر اکسیژن خون هم طراحی شوند.
برای رسیدن به این هدف اپل باید امکان دسترسی به این قابلیت را برای توسعه دهندگان فراهم کند در نتیجه باید منتظر ماند و دید که این اتفاق در آپدیت‌های بعدی watchOS رخ می‌دهد یا خیر.
ارزیابی سطح اکسیژن خون با ساعت چقدر دقیق است؟
ارائه چنین اطلاعاتی توسط اپل بسیار مفید و کاربردی است اما آیا می‌توان به چنین اطلاعاتی اعتماد کرد؟ واقعیت این است که برای ارزیابی اکسیژن خون هم از فناوری نوری مورد استفاده برای ارزیابی ضربان قلب از طریق مچ، استفاده می‌شود. در نتیجه دقت این داده‌ها به نوعی شبیه هم و در یک سطح است.
اپل به عوامل خاصی اشاره کرده که می‌توانند بر دقت ارزیابی انجام گرفته توسط این ابزار تأثیرگذار باشند از جمله داشتن تتو یا تغییر خونیاری پوست (skin perfusion) که در محیط‌های سرد ایجاد می‌شود. همچنین اگر ضربان قلب شما بیش از حد بالا باشد هم ممکن است به اعداد و ارزیابی‌های خوبی نرسید.
حرکت و تکان دادن مچ هم می‌تواند بر ثبت اعداد تأثیرگذار باشد درست همانطور که روی ابزارهای نظارت بر تناسب اندام و ساعت‌های هوشمند مجهز به قابلیت سنجش اکسیژن خون تأثیر دارد. احتمالاً به همین دلیل اپل و شرکت‌هایی مثل فیت‌بیت سعی می‌کنند این ارزیابی‌ها را هنگام خواب که میزان حرکات کاربر به حداقل می‌رسد، انجام دهند.
همچنین به همین دلیل است که در حوزه پزشکی استفاده از پالس اکسیمتری که روی نوک انگشت قرار می‌گیرد برای ارزیابی غیرتهاجمی ترجیح داده می‌شود. معمولاً در این قسمت از بدن مشکلات احتمالی که ممکن است با ارزیابی از طریق مچ ایجاد شود، وجود ندارد.
پالس اکسیمترهای اختصاصی هم رویکرد متفاوتی برای ارزیابی اکسیژن خون دارند و نورهایی با دو طول موج به بافت بدن ارسال می‌کنند بر خلاف روش انعکاس نور که اپل، گارمین، فیت‌بیت و هوآوی از آن استفاده می‌کنند. در نوک انگشت، خون به سطح پوست نزدیک تر است در نتیجه این محل برای ارزیابی مناسب تر است.
اپل اعلام نکرده که حسگر اکسیژن خون این شرکت چقدر قوی است و ممکن است تا زمانی که آن را مثل حسگر ECG (نوار قلب) برای ارزیابی دقیق ارتقاء ندهد، به جزئیات آن اشاره نکند.
