ارزهای دیجیتال امکان خرید و فروش کالاها و خدمات را فراهم می‌کنند. در این مطالب هر آنچه لازم است درباره ارزهای دیجیتال، روش خرید و نحوه حفاظت در برابر آن بدانید را به شما خواهیم گفت.
رمز ارز (کریپتوکارنسی یا به اختصار کریپتو که ما در این مطلب برای سادگی به آن ارز دیجیتال می‌گوییم) یک نوع ارز دیجیتال است که می‌توان از آن برای خرید کالاها و خدمات استفاده کرد اما از یک دفتر کل آنلاین با الگوریتم‌های رمزنگاری قوی استفاده می‌کند تا امنیت تراکنش‌ها حفظ شود. بخش عمده‌ای از علاقه موجود نسبت به این ارزهای زیرزمینی معامله آنها برای کسب سود است و سوداگران و دلالان بعضی اوقات قیمت این ارزها را به شدت بالا می‌برند.
در این مطلب به ۷ سوال مهم درباره ارزهای دیجیتال پاسخ می‌دهیم و همچنین یکسری نکات مهم را ذکر می‌کنیم که باید به آنها توجه داشته باشید.
۱. ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال ابزاری برای اجرای تراکنش است که می‌توان با آن از طریق اینترنت تراکنش اجرا کرد. خیلی از شرکت‌ها ارزهای دیجیتال خودشان را عرضه کرده اند که اغلب به آنها توکن گفته می‌شود و می‌توان آنها را برای خرید کالاها یا خدمات شرکت مربوطه خرج کرد. این ارزها مثل توکن‌های آرکید یا ژتون کازینو هستند. برای دسترسی به این کالاها یا خدمات باید ارز دیجیتال مورد نظر را با پرداخت ارز فیات خریداری کنید.
ارز دیجیتال با استفاده از یک فناوری مخصوص به نام بلاک‌چین کار می‌کند. بلاک‌چین یک فناوری غیرمتمرکز است که روی تعداد بسیار زیادی کامپیوتر مستقر شده و تراکنش‌ها در آن ثبت می‌شوند. یکی از جذابیت‌های این فناوری امنیت آن است.
۲. چه تعداد ارز دیجیتال در بازار وجود دارد؟ این ارزها چه ارزشی دارند؟
طبق اطلاعات سایت کوین مارکت کپ که یک وبسایت تحقیقاتی در حوزه ارزهای دیجیتال است، در حال حاضر بیش از ۶۷۰۰ ارز دیجیتال مختلف وجود دارد. تعداد این ارزها دائماً رو به افزایش است و با برگزاری ICO (initial coin offering یا عرضه اولیه کوین) به جذب سرمایه می‌پردازند. ارزش کل ارزهای دیجیتال در سیزدهم آوریل ۲۰۲۱ بیش از ۲.۲ تریلیون دلار بود و ارزش کل بیت‌کوین که محبوب ترین ارز دیجیتال جهان است، ۱.۲ تریلیون دلار بود (برای آشنایی با روش‌های خرید بیت‌کوین می‌توانید به این مطلب روکیدا مراجعه کنید).
بهترین ارزهای دیجیتال از نظر ارزش بازار
بر مبنای اطلاعات سایت کوین مارکت کپ ۱۰ ارز دیجیتال برتر بازار از نظر ارزش بازار به این ترتیب هستند:
| ارز دیجیتال | ارزش بازار |
| بیت کوین | ۱.۲ تریلیون دلار |
| اتریوم | ۲۶۳.۴ میلیارد دلار |
| بایننس کوین | ۸۷ میلیارد دلار |
| XRP | ۸۱.۸ میلیارد دلار |
| تتر | ۴۵.۴ میلیارد دلار |
| کاردانو | ۴۴.۷ میلیارد دلار |
| پولکادات | ۳۹.۳ میلیارد دلار |
| یونی سواپ | ۱۸.۸ میلیارد دلار |
| لایت کوین | ۱۸.۱ میلیارد دلار |
| استلار | ۱۴.۹ میلیارد دلار |
۳. دلیل محبوبیت ارزهای دیجیتال چیست؟
ارزهای دیجیتال به دلایل مختلف برای حامیانشان جذاب هستند از جمله:
- حامیان ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین آینده را در دست این ارزها می‌بینند و سعی می‌کنند زودتر از دیگران ارز دیجیتال بخرند تا در آینده با ارزشمند شدن این ارزها به سود برسند.
- بعضی از حامیان ارزهای دیجیتال از اینکه این ارزها مانع از کنترل عرضه پول توسط بانک‌های مرکزی می‌شوند راضی هستند چون وقتی کنترل ارز در اختیار بانک‌های مرکزی باشد، به مرور زمان تورم باعث از بین رفتن ارزش آن می‌شود.
- سایر حامیان، فناوری پشت بیت‌کوین یعنی بلاک‌چین را می‌پسندند چون بلاک‌چین یک سیستم پردازش و ضبط اطلاعات به روش غیرمتمرکز است و می‌تواند نسبت به سیستم‌های پرداخت سنتی ایمن تر باشد.
- بعضی از سودگران به این دلیل ارزهای دیجیتال را می‌پسندند که ارزش آنها افزایش پیدا می‌کند و علاقه‌ای به پذیرش آنها به عنوان راهی برای انتقال وجه ندارند.
۴. آیا ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری خوبی هستند؟
ممکن است ارزش ارزهای دیجیتال افزایش چشمگیری پیدا کند اما بسیاری از سرمایه گذاران این ارزها را صرفاً ابزاری برای سوداگری می‌دانند نه سرمایه گذاری واقعی. چون ارزهای دیجیتال مثل پول واقعی گردش نقدینگی ندارند بنابراین برای اینکه شما سود کنید، یک نفر باید هزینه بیشتری برای ارزی که شما خریده اید پرداخت کند.
به این پدیده نظریه «احمق بزرگترِ سرمایه گذاری» گفته می‌شود. این موضوع را با کسب و کاری که به خوبی مدیریت می‌شود مقایسه کنید که به مرور زمان با رشد سود و جریان نقدینگی در اثر اجرای عملیات آن کسب و کار، ارزش آن بیشتر می‌شود.
همانطور که نویسنده سایت NerdWallet اشاره کرده، ممکن است ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین برای سرمایه گذاری خیلی ایمن نباشند و بعضی از افراد در جامعه سرمایه گذاری از سرمایه گذاران خواسته اند که از این ارزها دوری کنند. برای مثال وارن بافت سرمایه گذار افسانه‌ای، بیت‌کوین را با چک کاغذی مقایسه کرده و می‌گوید “بیت‌کوین روش بسیار خوبی برای انتقال وجه است و می‌توانید این کار را به صورت غیرناشناس انجام دهید، همین! چک هم روشی برای انتقال ارزش است. آیا خود چک صرفاً به دلیل اینکه انتقال وجه می‌کند، ارزش پولی دارد؟”
برای اشخاصی که ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین را آینده دنیای ارز می‌دانند باید گفت که یک ارز نیاز به ثبات دارد طوری که بازرگانان و مصرف کنندگان بتوانند با استفاده از آن قیمت عادلانه کالاها را مشخص کنند. در کل تاریخ ارزهای دیجیتال، نه بیت‌کوین و نه سایر این ارزها هیچ ثباتی نداشته اند. مثلاً در دسامبر ۲۰۱۷ قیمت بیت‌کوین به ۲۰ هزار دلار نزدیک شد و یک سال بعد دوباره به ۳۲۰۰ دلار برگشت. در دسامبر ۲۰۲۰ دوباره شاهد برگشت بیت‌کوین به رکورد قدیمی بودیم.
نوسان قیمت ارزهای دیجیتال یک معما به وجود می‌آورد. اگر ممکن باشد بیت‌کوین در آینده ارزشمندتر شود، امروز افراد کمتری آن را خرج می‌کنند و به جریان می‌اندازند در نتیجه بیت‌کوین کمتر نقش یک ارز را پیدا می‌کند. چرا وقتی در جریان هستیم که ارزش بیت‌کوین سال بعد سه برابر می‌شود، امسال آن را خرج کنیم؟
۵. چگونه ارز دیجیتال بخریم؟
گرچه می‌توان بعضی از ارزهای دیجیتال مثل بیت‌کوین را با دلار آمریکا خرید اما سایر ارزها را باید با بیت‌کوین یا سایر ارزهای دیجیتال خرید.
برای خرید بیت‌کوین به یک والت (کیف پول دیجیتال) نیاز دارید که یک اپلیکیشن آنلاین برای نگهداری ارزهای دیجیتال است. به طور کلی شما یک حساب در یک اکسچنج (صرافی ارزهای دیجیتال) باز می‌کنید و بعد ارز فیات را به آن واریز می‌کنید تا ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین یا اتریوم را بخرید.
کوین بیس یکی از اکسچنج‌های پرطرفدار است که در آنجا می‌توانید یک والت ساخته و بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال را خرید و فروش کنید. همچنین روزبروز تعداد بیشتری از کارگزاری‌های آنلاین امکان کار با ارزهای دیجیتالی مثل eToro، Tradestation و Sofi Active Investing را در اختیار سرمایه گذاران قرار می‌دهند. Robinhood هم امکان خرید و فروش رایگان ارزهای دیجیتال را برای کاربران فراهم کرده است (ارز دیجیتال رابین هود در بیشتر ایالت‌های آمریکا قابل خرید است).
۶. آیا ارزهای دیجیتال قانونی هستند؟
در آمریکا ارزهای دیجیتال قانونی هستند ولی چین استفاده از آنها را منع کرده و در مجموع قوانین کار با این ارزها در هر کشوری متفاوت است و ممکن است هر از گاهی دستخوش تغییراتی شود. همچنین باید یاد بگیرید که چطور از دارایی‌های خودتان در برابر کلاهبردارانی که سرمایه گذاران ارزهای دیجیتال را یک طعمه جذاب می‌دانند، حفاظت کنید.
۷. چگونه از دارایی‌های خودمان حفاظت کنیم؟
اگر قرار است در یک ICO شرکت کنید، حتماً این اطلاعات را درباره پروژه کسب کنید:
- مالک کمپانی چه کسی است؟ وجود یک شخص معتبر و شناخته شده به عنوان مالک کمپانی نشانه خوبی است.
- آیا سرمایه گذاران مهم دیگری هم در این پروژه مشارکت داشته اند؟ اگر سرمایه گذاران شناخته شده و معتبر دیگری در پروژه مشارکت داشته باشند، می‌توان به پروژه امیدوار بود.
- قرار است سهام کمپانی متعلق به شما باشد یا یک توکن؟ تفاوت بین این دو حالت اهمیت زیادی دارد. مالکیت سهام یعنی شما در درآمدهای کمپانی سهیم هستید (یعنی مالک کمپانی هستید) اما خرید توکن یعنی اینکه فقط می‌توانید از توکن متعلق به خودتان استفاده و آن را معامله کنید.
- آیا ارز مورد نظر طراحی و کامل شده یا شرکت مورد نظر در حال جذب سرمایه برای تکمیل آن است؟ هر چقدر پروژه کامل تر باشد، ریسک آن کمتر خواهد بود.
بررسی پروژه، آینده و جزئیات آن کار زمانبری است اما احتمال انتخاب درست را افزایش می‌دهد. لازم به ذکر است که معتبر بودن پروژه تضمینی بر موفقیت آن در آینده نیست. این یک پرسش مجزا است که پاسخ به آن نیاز به داشتن دانش زیادی درباره بازار دارد.
اما به غیر از این موارد، داشتن ارز دیجیتال به تنهایی شما را در معرض خطر دزدیده شدن اموالتان قرار می‌دهد چون هکرها همواره سعی می‌کنند به اکسچنج‌ها نفوذ کرده و آنها را هک کنند. در سال ۲۰۱۴ یکی از اکسچنج‌های بزرگ پس از نفوذ هکرها به آن و سرقت میلیون‌ها دلار بیت‌کوین، مجبور به اعلام ورشکستگی شد. چنین خطراتی معمولاً سرمایه گذاران بورس و صرافی‌های بزرگ را تهدید نمی‌کنند.
آیا شما هم باید ارز دیجیتال بخرید؟
بدون شک ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان هستند و معامله سهام شرکت‌های معتبر و مشهور (در آمریکا) نسبت به سرمایه گذاری روی ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین ریسک کمتری به همراه دارد.
کدام کارگزای‌های آنلاین ارز دیجیتال عرضه می‌کنند؟
از جمله اکسچنج‌ها و کارگزاری‌های آنلاینی که امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را فراهم کرده اند می‌توان به این موارد اشاره کرد:
| قابل استفاده برای: | |
| Coinbase | خرید و فروش بیش از ۳۰ نوع ارز دیجیتال |
| eToro | یک پلتفرم معاملاتی برای بیش از ۱۵ نوع ارز دیجیتال |
| Robinhood | هفت ارز دیجیتال از جمله بیت کوین، بیت کوین کش و اتریوم |
| SoFi Active Investing | معاملات سه نوع ارز دیجیتال: بیت کوین، اتریوم و لایت کوین |
| TradeStation | معامله پنج نوع ارز دیجیتال از جمله بیت کوین، بیت کوین کش و لایت کوین |
| Webull | معامله چهار نوع ارز دیجیتال: بیت کوین، بیت کوین کش، اتریوم و لایت کوین |
