اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که ریپل یک پلتفرم و یک ارز دیجیتال است. پلتفرم ریپل یک پروتکل اپن سورس است که برای اجرای سریع و کم هزینه تراکنش‌ها طراحی شده است.
برخلاف بیت‌کوین که هدف از ساختن آن ایجاد سیستمی برای اجرای راحت و آسان تراکنش‌ها نبوده، ریپل بر همه تراکنش‌ها در سطح جهان حاکم است. شاید این هدف بلندپروازانه و عظیم به نظر برسد اما ممکن است ریپل هم مثل اتفاقی که چند سال پیش برای فروشگاه‌های Blockbuster رخ داد خیلی سریع محو و نابود شود.
پلتفرم ریپل هم ارز دیجیتال خودش (XRP) را دارد اما همه می‌توانند از این پلتفرم برای ساختن ارزهای دیجیتال از طریق ریپل نت استفاده کنند.
ریپل نت چیست؟
ریپل نت شبکه‌ای متشکل از شرکت‌های فعال در حوزه پرداخت و تراکنش مثل بانک‌ها و کسب و کارهای ارائه دهنده خدمات پولی است که از راهکارهای ریپل برای ارائه تجربه‌ای هموار و بدون مشکل در سطح جهان استفاده می‌کنند.
برای مثال فرض کنید شخصی به اسم آقای جو در نیویورک زندگی می‌کند و یک باکس شکلات دارد که نیازی به آن ندارد. او به تماشای بازی بیسبال علاقه دارد اما بلیط تماشای این مسابقه را ندارد. از طرفی خانم اسمیت هم در شهر لس آنجلس زندگی می‌کند و یک مهر کمیاب دارد که مایل است آن را برای خرید باکس شکلات بفروشد. در نهایت آقای براون هم در آلاسکا زندگی می‌کند و به خرید این مهر کمیاب علاقه دارد. او بلیط بازی بیسبال در شهر نیویورک را هم دارد.
در سیستم فعلی ما این اشخاص هیچ وقت قادر به پیدا کردن هم نیستند و این اجناس گران قیمت آنها بی ارزش می‌ماند اما در دنیای ریپل شرایط فرق می‌کند. مثلاً می‌توان به سیستم اعلام کرد که “من شکلات دارم اما بلیط بیسبال لازم دارم” تا سیستم کوتاه ترین و ارزان ترین ترکیب برای اجرای این تراکنش را پیدا کند.
بعلاوه، این پلتفرم امکان اجرای تراکنش با ارزهای دیجیتال مخلتف از جمله بیت‌کوین را فراهم کرده و حداقل کمیسیون تراکنش‌های آن 0.00001 دلار است یعنی تقریباً صفر. تنها دلیل صفر نشدن کامل کارمزد تراکنش‌ها، پیشگیری از اجرای حمله‌های DDoS (جستجوی فراگیر توزیع شده) است.
XRP چیست؟
XRP توکنی است که از آن برای انتقال ارزش در شبکه ریپل استفاده می‌شود. کاربرد اصلی XRP استفاده از آن برای مبادله سایر ارزها – دیجیتال و فیات – است. می‌توان XRP را مثل جوکر در نظر گرفت یعنی کارتی که می‌تواند نقش هر کارت دیگری را بازی کند. اگر قصد مبادله دلار با یورو را دارید، XRP می‌تواند برای دلار نقش دلار و برای یورو نقش یورو را بازی کند. همانطور که اشاره شد، هزینه این تراکنش در شبکه ریپل 0.00001 دلار است.
یک واقعیت جالب: پس از اجرای تراکنش، مبلغ 0.00001 دلار از پلتفرم ناپدیده شده و امکان دریافت مجدد آن وجود ندارد. بنابراین با اجرای هر تراکنش، دنیا 0.00001 دلار فقیرتر می‌شود! این کار برای پیشگیری از اجرای حمله‌های اسپم انجام شده است.
چه کسی ریپل را طراحی کرد؟
نمونه اولیه پروتکل ریپل اولین بار در سال 2004 طراحی شد.
اما تاریخچه واقعی ریپل از سال 2013 شروع شد یعنی وقتی جد مک‌کالب سازنده شبکه EDonkey از یک گروه سرمایه گذار جهانی برای سرمایه گذاری در Ripple Labs دعوت کرد.
بنیانگذاران Ripple Labs
کریس لارسن یک سرمایه گذار فرشته، مدیر کسب و کار و یکی از فعالان حوزه حریم خصوصی است که ثروتمندترین فرد در جامعه ارزهای رمزپایه شناخته می‌شود. او از هم‌بنیانگذاران چندین استارتاپ در حوزه خدمات مالی آنلاین بوده و این کار را با تأسیس E-loan در سال 1996 شروع کرد.
جد مک کالب یک برنامه نویس و کارآفرین شناخته شده است. او هم‌بنیانگذار چندین استارتاپ بوده از جمله ریپل، استلار، ای‌دانکی، اورنت و همچنین اکسچنج مشهور Mt. Gox است (مدت‌ها پیش از هک مشهور این اکسچنج، او سهم خودش را فروخت و کد نویسی این پلتفرم تغییر کرد). این اکسچنج در نقطه اوج خودش بیش از 70 درصد همه تراکنش‌های سطح جهان را در اختیار داشت.
الگوریتم اجماع نظر ریپل (RPCA) چیست؟
بر خلاف بیت‌کوین یا اتریوم، ریپل بلاک‌چین ندارد. ارز دیجیتالی که بلاک‌چین نداشته باشد، کمی عجیب به نظر می‌رسد چون اگر بلاک‌چینی وجود نداشته باشد چطور می‌توان تراکنش‌ها را اعتبارسنجی کرده و مطمئن شد که همه چیز مطابق انتظار پیش می‌رود؟ ریپل برای رسیدن به این مقصد فناوری خاصی به نام الگوریتم اجماع پروتکل ریپل (RPCA) را ابداع کرده است.
منظور از کلمه «اجماع» در این نامگذاری یعنی اگر همه نودها با هم توافق داشته باشند، مشکلی ایجاد نمی‌شود. فرض کنید که یک شهر قدیمی با صد پیرمرد خردمند وجود دارد و این شهر برای تصمیم گیری نیاز به توافق همه آنها دارد. اگر همه موافق باشند، می‌توان یک جنگ شروع کرد، جنگ را پایان داد، مالیات را افزایش داد، شروع بازی‌های المپیک را اعلام کرد و غیره. اما اگر یکی از آنها با بقیه موافق نباشد کار خاصی انجام نمی‌شود تا وقتی که مشکل مشخص شود.
کاربردهای ریپل
- یک اکسچنج ارز دیجیتال با کمیسیون کم. ارزهای مختلفی هستند که نمی‌توان آنها را به صورت مستقیم با هم معاوضه کرد بنابراین بانک‌ها برای تبادل آنها باید از دلار به عنوان واسطه استفاده کنند. در چنین وضعیتی باید دو کمیسیون پرداخت کرد یعنی: تبدیل ارز A به دلار و بعد تبدیل دلار به ارز B. ریپل هم یک واسطه است اما هزینه‌های آن نسبت به دلار آمریکا کمتر است.
- اجرای تراکنش‌های بین المللی با سرعت بالا. میانگین زمان اجرای تراکنش 4 ثانیه است. این زمان را با زمان یک ساعت یا بیشتر بیت‌کوین و چند روز بانک‌های معمولی مقایسه کنید.
- اکوسیستم پرداخت. کاربر می‌تواند برای اجرای سریع و کم هزینه تراکنش ارز خودش را صادر کند. مثلاً می‌توان یک ارز برای خرید و مشاهده یک فیلم خاص یا معامله یک اکشن فیگور توسط کلکسیونرها تولید کرد.
مزایای ریپل چیست؟
– ریپل مخصوص اجرای تراکنش‌های روزمره طراحی شده در نتیجه تراکنش‌های این شبکه نسبت به بیت‌کوین سریع تر و ارزان تر اجرا می‌شوند.
– ریپل به عنوان یک سازمان رسمی شروع به کار کرد و تمرکز اصلی آن این بود که توسط بانک‌ها مورد استفاده قرار بگیرد در نتیجه بر خلاف خیلی از ارزهای دیجیتال مشمول بررسی‌های قانونی نیست.
– می‌توان ریپل را با هر ارز ارزشمندی (مثل طلا) و با حداقل کمیسیون مبادله کرد.
چه بانک‌هایی از ریپل پشتیبانی می‌کنند؟
فهرست بانک‌هایی که از ریپل پشتیبانی می‌کنند، به این شرح است:
- Santander
- Axis Bank
- Yes Bank
- Westpac
- Union Credit
- NBAD
- UBS
آیا خرید ریپل سرمایه گذاری خوبی محسوب می‌شود؟
نکته: چیزی به اسم سرمایه گذاری کاملاً امن وجود ندارد و هر تصمیمی با مخاطرات خاص خودش همراه است. در هر صورت تصمیم گیری با شماست اما آشنایی با مزایا و معایب می‌تواند مفید باشد.
مزایا:
- همانطور که اشاره شد، ریپل یک سازمان رسمی است که خیلی از بانک‌ها به آن اعتماد دارد. در واقع ریپل یک استارتاپ معمولی متعلق به یک شرکت بی نام و نشان نیست.
- ریپل تورم ندارد و همه توکن‌های آن از قبل ماین شده و وارد چرخه گردش شده اند.
- هر چقدر بانک‌های بیشتری از ریپل برای اجرای تراکنش استفاده کنند، ارزش XRP هم بیشتر خواهد شد. اگر روزی همه بانک‌ها تصمیم بگیرند که به جای پردازش تراکنش‌های مبادله ارز، از یک ارز یکپارچه استفاده کنند این تصمیم به نفع کسانی است که زودتر از دیگران شروع به سرمایه گذاری روی ریپل کردند.
معایب:
- ریپل به شدت متمرکز است در حالی که هدف و ایده اصلی از طراحی ارزهای دیجیتال پیشگیری از کنترل متمرکز بوده است. از آنجایی که کوین‌های ریپل از قبل ماین شده اند، توسعه دهندگان ریپل می‌توانند تصمیم بگیرند که چه موقع و چقدر از آن را عرضه کنند یا نکنند. در نتیجه کار با ریپل اساساً شبیه به سرمایه گذاری در یک بانک است.
- علاوه بر متمرکز شدن، در حال حاضر انحصار این سیستم بیشتر است چون Ripple Labs 61 درصد از کل کوین‌های ریپل را در اختیار دارد.
- ریپل اپن سورس است اما وقتی کدی اپن سورس باشد این احتمال وجود دارد که خیلی‌ها سعی کنند آن را هک کنند و بعضی از آنها موفق شوند.
چرا ریپل متمرکز است؟
- گر چه بانک‌های زیادی در حال برنامه ریزی برای استفاده از ریپل هستند اما به گفته فایننشال تایمز اکثر آنها هنوز در مرحله تست قرار دارند. محدود افرادی که پول واقعی را مبادله می‌کنند از این پلتفرم استفاده می‌کنند نه از توکن آن. بنابراین شاید بانک‌ها چندان هم شیفته ریپل نباشند.
- ریپل می‌تواند تراکنش‌های شما را بلوکه کند. مهم ترین نمونه از این اقدام مربوط به Jed McCaleb بنیانگذار Ripple Labs بود که سعی کرد بیش از 1 میلیون دلار ریپل را به سرقت ببرد. این تراکنش لغو شد. در شایعات گفته شده که Jed قراردادهای هوشمند را هک کرده اما وجود امکان لغو و بلوکه کردن تراکنش‌ها بر خلاف اصول ارزهای دیجیتال است.
نظر کارشناسان درباره آینده ریپل چیست؟
Roman Guelfi-Gibbs مدیرعامل و طراح اصلی سیستم‌ها در Pinnacle Brilliance Systems Inc می‌گوید:
“بدون شک ریپل پتانسیل انجام حرکاتی عظیم در سال 2018 را دارد اما بیشتر احتمال می‌دهم که این حرکت در سال 2019 انجام شود. همچنان که پروژه‌های جدیدی مثل ریپل با الگوریتم‌های متفاوت نوشته می‌شوند، به احتمال زیاد به زودی شاهد پیشی گرفتن آنها از اتریوم خواهیم بود. هضم کردن این موضوع برای بازار کمی زمان می‌برد در نتیجه پیش بینی می‌کنم که 2019 سال رخ دادن این اتفاق باشد. البته در دنیای ارزهای دیجیتال هر اتفاقی ممکن است رخ دهد، پس با دقت منتظریم و بازار را تحت نظر داریم.”
Shidan Gouran مدیر شرکت Global Blockchain Technologies:
“بعید است که در سال 2018 ریپل بتواند در دنیای ارزهای دیجیتال یکی دو رتبه افزایش جایگاه پیدا کند به سه دلیل. اولین دلیل اختلاف قابل توجه ارزش بازار ارزهای دیجیتال قرار گرفته در سه جایگاه اول است. بیت‌کوین بیش از 191 میلیارد دلار ارزش دارد، اتریوم 84 میلیارد دلار و ریپل 35 میلیارد دلار. برای تغییر جایگاه (اتریوم و ریپل)، اتریوم باید حدود 49 میلیارد دلار افت کند (یعنی بیشتر از دو برابر تولید ناخالص ملی ایسلند). دلیل دوم این است که کاربردهای ریپل عمدتاً مربوط به معامله دارایی هستند نه برای مخارج روزانه. با افزایش آگاهی مشتریان نسبت به ارزهای دیجیتال در سال 2018 و پس از آن، مردم بیشتر به سمت ارزهای دیجیتالی روی می‌آورند که بتوان از آنها به عنوان ارز استفاده کرد نه فقط برای تراکنش‌های سرمایه گذاری. در نهایت، سومین دلیل این است که نمی‌توان ریپل را با ارز فیات خرید و برای خرید آن باید از ارزهای دیجیتال موجود مثل بیت‌کوین و اتریوم استفاده کرد. همین مسئله منجر به افزایش تقاضای بیت‌کوین و اتریوم می‌شود و جایگاه آنها را به عنوان دو ارز دیجیتال برتر بازار تحکیم می‌کند.”
John-Paul McCaffrey، از مدیران دانشگاه لانگ ایسلند:
“گرچه در حال حاضر پلتفرمی برای مبادله ارز فیات با ریپل وجود ندارد اما ممکن است این شرایط زودتر از چیزی که تصور می‌کنیم تغییر کند.”
Samson Williams، مدیر ارشد امنیت از شرکت فین تک ایرلندی SeedUps:
“گرچه ریپل ارز دیجیتال نیست اما فرزند بانک‌هاست بنابراین عجیب نیست که از رکورد سال 2018 ضربه بخورد.”
