حالت ناشناس یا Incognito Mode و VPN دو تا از محبوب ترین ابزار ها برای حفظ حریم شخصی در فضای اینترنت هستند. با استفاده از VPN ردیابی شما سخت تر می شود اما حالت ناشناس یا Incognito Mode باعث می شود سابقه وبگردی شما در مرورگر ثبت نشود.
حالت ناشناس یا Incognito Mode چیست؟
وبگردی در حالت خصوصی نام های زیادی دارد از جمله حالت InPrivate در مایکروسافت اج و حالت Incognito Mode در گوگل کروم. هدف اصلی حالت ناشناس این است که به مرورگر شما یک فراموش موقتی بدهد. هر زمانی که در حالت Incognito باشید، مرورگر شما داده های مربوط به سایت هایی که از آن ها بازدید می کنید را ذخیره نمی کند؛ یعنی نه آدرس، نه کوکی، نه هیچ داده ای که وارد وبسایت می کنید، هیچ چیزی ذخیره نخواهد شد.
کار دیگری که حالت ناشناس یا Incognito Mode انجام می دهد این است که به شما یک صفحه کاملا جدید در مرورگر می دهد که هیچ کوکی ای در آن ذخیره نشده. انگار که تازه مرورگر را نصب کردید. مثلا ممکن است در حالت عادی وارد حساب فیسبوک خود شده باشید یا به اصطلاح لاگین کرده باشید. در این صورت اگر وارد پنجره Incognito شوید، بر خلاف پنجره عادی مرورگر، به حساب فیسبوک خود دسترسی ندارید و در آن لاگین نیستید.
زمانی که در حالت ناشناس یا Incognito Mode وبگردی می کنید، مرورگر هیچ چیزی را ذخیره نمی کند و به بیان ساده تر، هیچ یک از کار هایی که انجام دادید را به یاد نخواهد آورد. صفحاتی که از آن ها بازدید می کنید در هیستوری یا تب صفحاتی که به تازگی از آن ها بازدید کردید (recently visited) ظاهر نخواهند شد. اگر وارد حساب کاربری خود در یک وبسایت شوید، بعد از بستن پنجره مرورگر اطلاعات کاربری شما را به یاد نخواهد آورد و اگر دوباره آن صفحه را باز کنید، مرورگر به یاد نمی آورد که قبلا لاگین کرده بودید.
این همه کاری است که حالت ناشناس مرورگر می تواند انجام دهد. با وجودی که در حالت Incognito Mode هیچ یک از داده های شما روی کامپیوتر و مرورگر ذخیره نمی شوند، این به آن معنا نیست که این اطلاعات از طرف وبسایت ها هم پاک می شوند. وبسایت ها حتی زمانی که در حالت ناشناس یا Incognito Mode هستید هم می توانند آدرس IP، شرکتی که از آن اینترنت گرفتید و فعالیت شما را ببینند و اگر از سیستم محل کارتان استفاده می کنید، administrator یا سرپرست های سیستم می توانند فعالیت آنلاین شما را تحت نظر داشته باشند. به بیان ساده تر حالت ناشناس یا Incognito در مرورگر، هویت شما را در اینترنت پنهان نمی کند.
VPN چیست؟
وقتی صحبت از مخفی کردن هویت آنلاین شود، VPN وارد صحنه می شود. VPN شما را از طریق یک سرور خصوصی به اینترنت متصل می کند و باعث می شود به نظر برسد این سرور است که به وبسایت دسترسی دارد نه شما. به بیان دیگر، وبسایت نمی تواند آدرس IP واقعی شما را ببیند و در عوض آدرس IP سرور VPN را می بیند.
این امر به طور کلی به حفظ حریم شخصی و ناشناس ماندن شما هنگام وبگردی کمک می کند. علاوه بر این، VPN مکان شما را تغییر می دهد یعنی شما از سرور VPN هر کشوری که استفاده کنید، انگار از همان کشور وارد اینترنت شده اید. این قابلیت باعث می شود محدودیت های وابسته به مکان از بین برود. مثلا بعضی سایت ها هستند که به کاربران یک یا چند کشور خاص اجازه دسترسی نمی دهند. یا یک سری محتوا ها مثل فیلم های نتفلیکس برای بعضی کشور ها باز نمی شود. با VPN می توانید سایت را گول بزنید به طوری که فکر کند شما از یک کشور دیگر هستید بنابراین به شما اجازه دسترسی بدهد. این قابلیت به دور زدن سانسور و سایت های مسدود شده نیز کمک می کند.
این امکانات در مجموع VPN ها را برای طیف وسیعی از کاربران محبوب ساخته است از جمله افراد معمولی که به ارتقا حریم شخصی خود اهمیت می دهند، فعالین حقوق بشر، و افرادی که برای دانلود جدیدترین فیلم ها از بیت تورنت استفاده می کنند.
شکاف های امنیتی در VPN ها
VPN با تغییر دادن مسیر شما به یک اتصال رمزگذاری شده که یک تونل امن (secure tunnel) نامیده می شود، عمل می کند. ارائه دهنده خدمات اینترنت یا سرپرست شبکه شما می تواند ببیند که شما به یک سرور خارجی وصل می شوید – همان سرور VPN – اما نمی تواند ببیند که از چه وبسایت هایی بازدید می کنید. چون تونل ها معمولا از رمزگذاری سرتاسر (end-to-end encryption) استفاده می کنند این فرایند عملکرد فوق العاده ای دارد.
با این وجود، استفاده از VPN ناشناس ماندن تمام و کمال شما را تضمین نمی کند. با وجودی که اتصال شما پنهان می شود اما اگر در حساب های کاربری شبکه های اجتماعی یا گوگل خود بمانید، هنوز قابلیت ردیابی شما وجود دارد. به بیان دیگر، اگر در حالی که در حساب کاربری گوگل خود لاگین هستید به VPN وصل شوید و از همان مرورگری استفاده کنید که حساب گوگل شما در آن باز است، گوگل هنوز می داند شما که هستید. کوکی هایی که در مرورگر شما ذخیره می شوند نیز می توانند برای ردیابی شما مورد استفاده قرار گیرند. البته توجه داشته باشید که حالت ناشناس یا Incognito Mode می تواند از همه این دردسر ها جلوگیری کند.
مشکل بزرگ این است که سرویس VPNی که از آن استفاده می کنید تا زمانی که فعال باشد می تواند تک تک فعالیت های شما را مشاهده کند.
به عبارتی می توان گفت که شما ردیابی شدن توسط شرکت ارائه دهنده اینترنت یا رئیستان را با ردیابی شدن توسط سرویس VPN خود مبادله می کنید. با این وجود اکثر VPN ها به عنوان بخشی از پکیجی که ارائه می دهند، به شما قول می دهند که لاگ خود یا همان سابقه اتصالاتی که کاربر برقرار کرده است را پاک کنند. این عموما تحت عنوان سیاست no-logs تبلیغ می شود. و به صورت تئوری به این معناست که VPN شما هیچ یک از کار هایی که انجام می دهید را ثبت و ضبط نمی کند. یعنی نمی تواند اطلاعات شما را با شرکت ارائه دهنده اینترنت، تبلیغ کنندگان، ماموران قانون یا هر شخص دیگری که بخواهد از کار های شما سر در آورد، به اشتراک بگذارد.
با این حال در عمل همه VPNها از این لحاظ یکسان نیستند. برای مثال، در سال 2017، PureVPN به FBI کمک کرد که یک مزاحم اینترنتی را دستگیر کند، چون با وجودی که فعالیت این کاربر را ذخیره نکرده بود، اما آدرس های IP او را ذخیره کرده بود (البته این سیاست را تغییر داده است). VPN ها و شرکت های سازنده آن ها کمی پیچیده هستند و از این رو فهمیدن این که کدام VPN بهتر است دشوار است. به طور کلی، پیشنهاد می کنیم قبل از استفاده از VPN، درباره آن تحقیق کنید و سیاست حفظ حریم شخصی آن را به دقت مطالعه کنید.
چگونه از VPN و حالت ناشناس مرورگر یا Incognito Mode در ترکیب با هم استفاده کنیم؟
با وجودی که VPN و Incognito Mode عملکرد یکسانی ندارند اما در ترکیب با هم می توانند فوق العاده باشند. بسیاری از شکاف های امنیتی VPN را می توان با استفاده از حالت ناشناس پر کرد و در عین حال VPN ها بسیاری از نقطه ضعف های حالت Incognito مرورگر را جبران می کنند. استفاده از این دو ابزار در کنار هم ردیابی شما را دشوار تر کرده و در عین حال به حفظ حریم شخصی شما کمک می کند.
برای مثال، در پنجره ناشناس Incognito حساب کاربری گوگل یا فیسبوک شما باز نیست و هیچ یک از کوکی های مرورگر ذخیره نمی شوند. در عین حال اگر از VPN هم استفاده کنید، وبسایت ها نمی توانند آدرس IP واقعی شما را ببینند و شرکت تامین کننده اینترنت شما هم نمی تواند ببیند به چه وبسایتی وصل شده اید.
این دو در کنار هم باعث می شوند شما در فضای اینترنت نسبتا ناشناس بمانید، البته اطلاعات شما در دسترس سازنده VPN قرار دارد پس کاملا ناشناس نیستید.
با وجودی که نه VPN و نه حالت ناشناس یا Incognito مرورگر نمی توانند حفظ صد در صدی حریم شخصی شما را تضمین کنند، استفاده از این دو در ترکیب با هم، نسبت به استفاده تکی از یکی این دو، شما را به داشتن امنیت و حریم شخصی ایده آل نزدیک تر می کند.
