اگر یک فهرست از مشکلات موذی سلامت وجود داشت، مشکلات تیروئید در راس آن بود. در حدود 60 درصد افراد که مبتلا به بیماری تیروئید هستند حتی از این قضیه خبر ندارند که علت آن مشکلات شایع و متداولی است که به سایر مشکلات سلامتی اشاره میکنند.
اما با توجه به این که 20 میلیون شهروند آمریکا در برههای از زندگی خود درگیر مشکلات تیروئید هستند، این مشکلات را نمیتوانیم واقعا نادر بدانیم.
از آن جایی که مشکلات تیروئید میتوانند روی فرآیندهای متعدد بدن تاثیر بگذارند از خلقوخو گرفته تا دمای بدن و هاضمه، اغلب اوقات شناسایی نشده باقی میمانند چون این مسائل به سایر مشکلات سلامتی ربط داده میشوند. ولی باید بگوییم اگر مشکل تیروئید برطرف نشود، اغلب اوقات به مرور زمان بدتر میشود و نتیجه آن مسائل حادتری است که درمان آنها میتواند سخت باشد.
در مورد مسائل مربوط به تیروئید بهتر است ابتدا علایم بالقوه آن را بشناسیم و سپس اگر مشکوک به آن هستیم آزمایش دهیم. آزمایشهای تیروئید بسیار روتین و نسبتا ساده هستند. تمامی دکترها دوست ندارند برای تیروئید شما آزمایش بنویسند، ولی اگر فکر میکنید مشکلی وجود دارد، به راحتی میتوانید از آنها درخواست کنید مجددا بررسی کنند.
غده تیروئید انسان عملا در پشت صحنه مسئول کارهای زیادی است که حتی فکرش را هرگز نمیکنید یعنی مواردی مانند روحیه شما، توانایی تمرکز و خواب. به عبارت دیگر هرگز نباید از اهمیت تیروئید سالم غافل شوید. در ادامه متداولترین مشکلات تیروئید را به همراه اطلاعاتی در مورد علایمی که باید حواستان به آنها باشد، توضیح میدهیم و سپس به نحوه آزمایش اشاره میکنیم.
تیروئید و نقش آن
تیروئید یک غده درونریز بسیار مهم است که داخل گردن قرار دارد. مسئولیت این غده تنظیم عملکردهای متعدد در بدن است و هورمونهایی را تولید میکند که تنظیمکننده دمای بدن، متابولیسم و عملکرد مغز هستند.
عملکرد تیروئید میتواند روی قدرت باروری و سلامت دستگاه تناسلی شما و همچنین سلامت یک مادر و نوزاد او در طول بارداری تاثیر بگذارد. هورمون تیروئید عملا روی تمامی بافتها و سلولهای بدن تاثیر میگذارد.
به همین دلیل است که زمانی عملکرد تیروئید از سطح بهینه خود فاصله میگیرد، مجموعهای از علایم مختلف را تجربه میکنید که باعث میشود احساس ناخوشی کنید.
متداولترین مشکلات تیروئید
دکتر کریستین بلانچ میگوید «متداولترین عارضههای تیروئید عبارتند از هیپوتیروئیدی (کمکاری تیروئید)، تیروئیدیت هاشیموتو، هایپرتیروئیدی (پرکاری تیروئید)، ندولهای تیروئید و بیماری گریوز.»
اغلب اوقات، اختلالات تیروئید تا زمانی که علایم آن واقعا شدید نباشند واضح نیستند. دکتر بلانچ گفت «متاسفانه، اکثرا وقات عارضههای تیروئید تا زمانی که علایم جدی از آنها سر نزند شناسایی نمیشوند. من بیماران متعددی داشتهام که به خاطر خستگی به دکتر مراجعه کردهاند و علایمی از کار نکردن درست تیروئید داشتند که قبلا شناسایی نشده بود.»
در ادامه متداولترین اختلالات و علایم مشکلات تیروئیدی را بیان میکنیم. توجه کنید، نیاز نیست تمام علایم زیر را برای آزمایش دادن داشته باشید، حتی چند نشانه میتواند نشان دهد تیروئید شما مشکل دارد. به طور کلی، علایم تیروئید میتوانند غیرمشخص و بسیار متفاوت باشند.
هیپوتیروئیدی (کمکاری تیروئید)
هیپوتیروئیدی زمانی است که تیروئید به اندازه کافی نمیتواند هورمون تیروئید تولید کند که همین قضیه باعث افت سرعت فرآیندهای مهم در بدن میشود. اغلب اوقات این افت سرعت میتواند روی هاضمه، سطح انرژی، عملکرد مغز و خلقوخو تاثیر بگذارد.
علایم هیپوتیروئیدی میتواند شامل موارد زیر باشد ولی محدود به آنها نیست:
- احساس سرما
- خستگی
- پوست خشک
- اضافه وزن
- فراموشی
- افسردگی
- مه مغزی
- یبوست
- ریزش مو یا نازک شدن یک سوم انتهایی ابروها
تیروئیدیت هاشیموتو
تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری خودایمنی و دلیل اصلی کمکاری تیروئید است. افراد مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو در تیروئید خود التهاب مزمن دارند که نتیجه آن کمکاری تیروئید است.
این بیماری بیشتر در زنان دیده میشود تا مردان و اغلب اوقات تیروئیدیت هاشیموتو به آهستگی به مرور زمان توسعه پیدا میکند. گاهی اوقات در ابتدا هیچ نشانهای وجود دارد که به همین دلیل است شناسایی آن میتواند سخت باشد و اغلب اوقات زمانی فرد متوجه آن میشود که تیروئید بسیار ملتهب شده است.
علایم آن میتواند شبیه به کمکاری تیروئید باشد چون در نهایت التهاب سرعت عمل تیروئید را کم میکند.
یک راه شناسایی تیروئیدیت هاشیموتو تست آنتیبادیهای پراکسیداز تیروئید (TPO) در یک تست خون است. اگر تیروئید خود را میخواهید چک کنید، باید از دکتر خود بخواهید همچنین آنتیبادیها یا TPO را بررسی کند تا احتمالا ابتلا به تیروئیدیت هاشیموتو حذف شود، به ویژه از آن جایی که این بیماری اغلب اوقات در ابتدا نشانهای ندارد.
هایپرتیروئیدی (پرکاری تیروئید)
هایپرتیروئیدی زمانی رخ میدهد که تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید میکند (عملا عکس کمکاری تیروئید). تولید بیش از حد هورمون تیروئید باعث افزایش سرعت فرآیندهای داخل بدن میشود که نتیجه آن احساس اضطراب، عصبی بودن و کاهش وزن است.
پرکاری تیروئید در حد کمکاری آن متداول نیست و اصلیترین دلیل بیماری گریوز محسوب میشود.
علایم آن میتواند شامل موارد زیر شود:
- کجخلقی
- بی خوابی
- کاهش وزن
- احساس گرمای بیش از حد
- افزایش ضربان قلب
- مشکلات در خوابیدن
بیماری گریوز
بیماری گریوز یک بیماری خودایمنی (مانند هاشیموتو) است، با این تفاوت که باعث میشود غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند. این بیماری شایعترین دلیل پرکاری تیروئید است و به همین دلیل زمانی که فردی مبتلا به هایپرتیروئیدی یا علایم یک تیروئید بیش فعال است، دکتر برای بیماری گریوز یک آزمایش خواهد نوشت.
ندولهای تیروئید
ندولهای تیروئید سلولهای رشده کرده یا گرههای سلولی هستند که روی تیروئید پیدا میشوند. اغلب اوقات آنها مشکل ایجاد نمیکنند ولی اگر خودتان یا دکترتان چنین گرههایی را پیدا میکنید، مهم است آزمایش دهید. اغلب اوقات ندولها میتوانند بیش از حد هورمون تیروئید تولید کنند و در موارد خیلی نادر میتوانند باعث سرطان شوند.
بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که از دکترتان بخواهید گردنتان را بررسی کند و از طریق آزمایش خون تیروئید خود را تست کنید.
اگر فکر میکنید مشکل تیروئید دارید باید چکار کنید
اگر به نظرتان مشکل تیروئید دارید، از دکترتان بخواهید یک آزمایش بنویسد. برخی از دکترها تنها TSH (هورمون محرک تیروئید) را بررسی خواهند کرد ولی طبق گفته دکتر بلانچ TSH برای حذف احتمال مشکل تیروئید کافی نیست.
او پیشنهاد میدهد «از دکتر خود بخواهید یک مجموعه تست کامل تیروئید را بنویسد یعنی: TSH، T4، T3، T4 آزاد، T3 معکوس، T3 آزاد، آنتی بادی پراکسیداز تیروئیدی، آنتی تیروگلوبولین و سونوگرافی تیروئید.»
منبع: cnet.com