چندی قبل یعنی کمی بعد از گزارش درآمد سه ماهه سوم سال 2019 شرکت آلفابت، تیتر تمامی اخبار به این قضیه اختصاص داده شد که شرکت مادر گوگل میخواهد فیتبیت را بخرد. فیتبیت به عنوان بزرگترین شرکت مستقل گجتهای پوشیدنی هدف اصلی غول دنیای جستجو قرار گرفته است و احتمالا با یک قیمت قابل توجه (ظاهرا 2.1 میلیارد دلار) خریداری خواهد شد.
کسب و کار فیتبیت بدون شک وضعیت خوبی ندارد چون شرکتهای اپل و شیائومی دائما بازار محصولات ردهبالا و پایین را به خود اختصاص دادند.
در حال حاضر در مورد این معامله تنها شایعاتی شنیده میشود و شرکتهای طرفین مثل همیشه در این زمینه اظهارنظر نمیکنند. ولی به این معنا نیست که نتوانیم فرض کنیم این معامله چه تبعاتی روی صنعت گجتهای پوشیدنی خواهد داشت و با آن که فیتبیت ممکن است برای جلوگیری از ورشکستگی نیاز به یک کمک مالی داشته باشد و گوگل لزوم تقویت بخش گجتهای پوشیدنی خود را حس کند، ولی این معاملهای خوشایند برای کاربران نخواهند بود.
به عنوان مثال، بعید است گوگل از فیتبیت در بخش سختافزار گجت پوشیدنی خود استفاده کند چون پول کمی در این حوزه وجود دارد. متاسفانه، ساعت هوشمند اپل یعنی اپلواچ بازار را قبضه کرده است و دستاندرکاران فعلی در این بازار از سود اندکی بهرهمند میشوند.
گوگل همچنین شاهد کاهش پشتیبانی از سیستم عامل Wear OS بوده است چون شرکتهای گجتهای پوشیدنی از این کسب و کار بیرون آمدهاند یا به استفاده از پلتفرمهای اختصاصی خود رو آوردهاند.
کافی است نگاهی به شرکتهای بیاندازیم که اولین دستگاههای مجهز به سیستم عامل اندروید ویر را ساختند یعنی ایسوس، موتورولا و هوآوی. در حال حاضر هیچ کدام از آنها یک ساعت هوشمند مجهز به اندروید ویر یا Wear OS نمیسازند، به نحوی که دو شرکت اول در سال 2017 این کار را متوقف کردند و شرکت سوم در سال 2018 سیستم عامل مخصوص خود را ساخت.
در حقیقت، امروزه بزرگترین نامی که هنوز ساعتهای هوشمند مجهز به Wear OS میسازد Fossil است که ساعتهای خود را تحت زیربرندهای گوناگون مد خود وارد بازار میکند.
شرکت Canalys تابستان امسال متوجه شده ساعتهای هوشمند متعدد شرکت Fossil تنها 4.1 درصد از سهم بازار آمریکا را به خود اختصاص دادند. این شرکت مجموعا در حدود 300 هزار دستگاه وارد بازار کرده بود تا بزرگترین استفادهکننده از سیستم عامل Wear OS در بازار باشد. (شرکتهای کاسیو، پولار، Tag Heuer و Mobvoi اسامی دیگری هستند که هنوز از این سیستم عامل استفاده میکنند.)
از طرف دیگر اپل در سه ماهه قبل از ورود سری 5 ساعت هوشمند خود موفق شده بود 3 میلیون دستگاه از آن وارد بازار کند که به عبارتی ده برابر بیشتر است.
مشخص است گوگل نمیتواند جبهه از دست رفته در جنگ گجهای پوشیدنی را با وجود این که شروع طوفانی در مقایسه با نزدیکترین رقیب خود داشته است را جبران کند. کاربران معمولی هرگز برخلاف محصولات اپل و سامسونگ روی خوش به گجتهای پوشیدنی گوگل نشان ندادند و عوض کردن تصمیم آنها سخت خواهد بود.
مشکل دیگر این است که گوگل سیستم عاملی میسازد که با شرکتهای شخص ثالث همکاری داشته باشد، مانند کاری که با اندروید انجام میدهد. ولی ساعتهای هوشمند یک پلتفرم محاسبهای برای اهداف معمولی هستند که به یک سیستم عامل متن باز و پیچیده نیاز ندارند و نباید نیز داشته باشند.
فیتبیت بخش نرمافزاری و سختافزاری خاص خود را دارد و با آن که هیچ کس نخواهد گفت سیستم عامل این شرکت در مقایسه با Wear OS قدرتمندتر است ولی بدون شک به مراتب محبوبیت آن بیشتر است.
حتی اگر گوگل به دنبال خرید فیتبیت نباشد، حتی یک فرد عادی میتواند ببیند که بخشهای مختلف این شرکت حتی از کل آن ارزش بیشتری دارند. فیتبیت یک ارزش بازار حدودا 1.5 میلیارد دلاری دارد که پول خرد شرکتی است که تقریبا در عرض سه ماه 10 میلیارد دلار سود داشته است.
ولی زمانی که ببینید داراییهای فیتبیپ احتمالا 500 میلیون دلار ارزش دارند، این رقم بی ارزشتر میشود. حتی پس از این که بدهی (حداقل) فیتبیت پرداخت شود، گوگل به مراتب برای مجموعا خود این شرکت پول کمتری پرداخت میکند و هر کسی که صاحب فیتبیت شود تمامی آن مالکیت فکری و دادههای کاربرانی که بیش از یک دهه عمر دارد را به دست میآورد.
گوگل به دنبال مالکیت دادهها است و توجه این شرکت به بخش مراقبت از سلامت و حجم قابل توجه اطلاعات پیگیری وضعیتی که در سرورهای فیتبیت قرار دارد بیشتر علت این خرید را توجیح میکنند.
همچنین غول دنیای جستجو به کتابخانهای از پتنتهای مخصوص دستگاههای پوشیدنی فیتبیت دسترسی خواهد داشت که ثبت شده توسط خود این شرکت هستند یا از سایر شرکتها خریداری شدند.
به هرحال فیتبیت تنها فیتبیت نیست، بلکه ترکیب تمامی استارتاپهای گجتهای پوشیدنی است که در دوران اوج خود خریده است.
این شرکت کارمندان و دارایی شرکتهایی مانند Pebble، Vector، Coin، Fitstar و Twine Health را در اختیار دارد که تمامی آنها ارزش فرسوده دارند.
گوگل میتواند بخشی از این تیمها را در کنار کارمندان بخش توسعه و تحقیق ساعتهای هوشمند Fossil قرار دهد که بخشی از آن را در ژانویه سال 2019 خرید.
گوگل به آسانی میتواند کاری شبیه به موتورولا با فیتبیت انجام دهد یعنی از داراییهای آن (و کاهشهای مالیات) برای تخفیف در قیمت خرید استفاده کند.
همچنین ممکن است تمامی داراییهای فیتبیت را به شرکتهای شخص ثالث بفروشد و پتنتها، دادهها و کارمندان مفید را نگه دارد. حتی احتمالا کسب و کار سختافزار باقیمانده را به یک شرکت دیگر بفروشد، گرچه به سختی میتوان شرکتی را پیدا کرد که به این پیشنهاد علاقه نشان دهد.
دلیل دیگری که گوگل فیتبیت را به عنوان یک بخش گجتهای پوشیدنی حفظ نخواهد کرد این است که گوگل کاملا معادل کلمه همکاری است. این شرکت دوست دارد سایر شرکتها و افراد گرداننده محصولات و خدمات نرمافزاری آن باشد.
ممکن است من اشتباه کنم و امیدوارم اینطور باشد ولی به نظر نمیرسد که گوگل استراتژی خود را برای چنین بخش کوچکی از بازار تغییر دهد.
مگر این که دلیل این که هنوز یک ساعت هوشمند Pixel Watch ندیدیم این باشد که یکی از مدیران اجرایی گوگل با دیدن نمونه اولیه آن سران این شرکت را به جای آن متقاعد به خرید فیتبیت کرده است.
از طرفی اگر به تاریخ نگاه کنیم، فکر نمیکنم این همکاری مانند همکاری گوگل با شرکتهای موتورولا و سامسونگ خوب پیش برود. خرید موتورولا از سوی گوگل حداقل تا حدی به این دلیل بود که سامسونگ سر عقل بیاید و سعی نکند سیستم عامل تایزن خود را به عنوان یک جایگزین کامل برای اندروید معرفی کند.
به نظر من گوگل بهتر است از تیم مهندسی و دانش محصولات خود برای کمک به فیتبیت استفاده کند. چون من اعتقاد ندارم گوگل علاقه زیادی به ساخت دستگاهی داشته باشد که بتواند اپل واچ را شکست دهد.
به هرحال، گوگل سازنده لپتاپها و گوشیهای هوشمند برای تقویت حضور پلتفرمهای خود در بازار است و دوست دارد همکارانش را به جلو پیش ببرد تا این که به دنبال فروش میلیونی از دستگاههای تولیدی خود باشد.
به نظر من اگر گوگل فیتبیت را بخرد به احتمال قریب به یقین برای مالکیت داراییهای آن و تعطیلی سایر قسمتها است. امیدوارم واقعا اشتباه کنم.
منبع: engadget.com