عباس رهامی
یکی دیگر از مشکلات زندگی فضانوردان هم برطرف شد. حالا با خیال راحت می‌توانیم به زندگی در مریخ یا ماه فکر کنیم بدون اینکه لازم باشد خودمان را از غذاهای خوشمزه محروم کنیم. شاید ما هیچ وقت شانس خوردن یک دست چلوکباب فضایی را نداشته باشیم، ولی نسل‌های آینده احتمالاً این حس غریب را تجربه خواهند کرد!
یکی از فضانوردان روسی به نام Oleg Skripochka بشر را یک قدم به این آرزوی دست نیافتنی نزدیک‌تر کرده است. در سفر اخیری که این فضا نورد به ایستگاه فضایی بین‌المللی داشته، او توانست یک گوشت واقعی بدون کشت و کشتار فضایی، درست کند. و این کار فقط با فناوری چاپ سه بعدی امکان پذیر بود.
شاید فکر کنید به‌جای این همه درد سر، بهتر باشد به همان شیوه سنتی، یعنی کشتن حیوانات استفاده کنیم. روشی که سال‌ها و قرن‌هاست در زمین انجام می‌دهیم. این کار ممکن است ولی راهکار چندان معقولی نیست. ناسا و تمام کسانی که به فکر رفتن به فضا هستند دنبال روشی‌اند که بتوانند به‌صورت دائم و بدون دردسرهای جانبی به همراه داشتن یک حیوان مرده یا زنده (!)، بتوانند در فضا گوشت تولید کنند.
اولین بار سال 2013 بود که یک همبرگر با استفاده از فناوری چاپ سه بعدی تولید شد. بعد از 6 سال، این فناوری آن‌قدر پیشرفت کرده که حالا برای اولین بار تولید همبرگر در فضا هم ممکن شده است. تمام این کارها برای آن است که بتوانیم فضانوردانمان را در اعماق بیشتری از فضا پرتاب کنیم. استفاده از فناوری چاپ سه بعدی راه خوبی برای رفع مشکل تغذیه فضانوردان به نظر می‌رسد.
امید است که در آینده فضانوردان با بردن چند گیاه و چند سلول حیوانی با خود به فضا به همراه ماده‌ای به نام بیواینک (Bioink)، بتوانند غذای سه بعدی برای خود درست کنند و وعده‌های غذایی‌شان را به این شکل تأمین کنند.
این روش چند سال است که نظر فضانوردان را به خود جلب کرده هر چند که انجام این کار در فضا با ابهامات زیادی رو به رو بود و مشخص نبود این استراتژی واقعاً جواب خواهد داد یا نه. با این حال پیشرفت‌هایی که انسان‌ها در پرورش گیاهان و سلول‌های زنده در فضا در این سال‌ها داشتند، چاپ سه بعدی گوشت در فضا را ممکن ساخت.
رشد و تکثیر بافت‌های زنده در جاذبه صفر بسیار سریع‌تر از زمین اتفاق می‌افتد. برای این کار بافت مورد نظر از همه جهات چاپ می‌شود. این در حالی است که بیشتر بافت‌های ارگانیک به‌صورت لایه‌لایه چاپ می‌شوند. چرا؟ به این دلیل که بر روی زمین ما چیزی به نام جاذبه داریم که هر لایه را روی لایه دیگر قرار می‌دهد. اتفاقی که در جاذبه صفر نمی‌افتد. اگر در جاذبه صفر همین کار را تکرار کنیم، با لایه‌هایی مواجه خواهیم شد که در فضا معلق هستند و شکلی کاملاً درهم و برهم ایجاد می‌کنند. با این حال نبود جاذبه این امکان را می‌دهد که بدون داشتن یک ساختار حمایت کننده برای قرار گرفتن لایه‌ها بر روی آن، بتوان حجمی خالص از سلول‌ها و مواد تولید کرد.
این دقیقاً همان کاری بود که 25 سپتامبر 2019 انجام شد و به ما اطمینان داد که برای سفرهای فضایی طولانی مدت لازم نیست گاو و گوسفند با خودمان به فضا یا به سطح مریخ ببریم!
منبع: science.howstuffworks
