جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹ به ستاره شناسان رسید

by عباس رهامی
جایزه نوبل فیزیک 2019

هر سال در بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رویداد علمی جهان، برندگان جایزه نوبل در فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات، اقتصاد و صلح معرفی می‌شوند. سال به سال رقابت بر سر دریافت جایزه نوبل سخت‌تر می‌شود چرا که تعداد دانشمندانی که اختراعات و اکتشافات حیرت انگیزشان را به امید دریافت این جایزه ارائه می‌کنند بیشتر می‌شود. امسال ولی نوبت دریافت جایزه نوبل فیزیک به دانشمندان ستاره شناس رسید. جایزه‌ای که در حقیقت به خاطر تلاش برای فاش کردن رازها، تغییر دیدگاه و درک ما از حقیقت هستی و جهان و جایگاه کره زمین در این گیتی پهناور اعطا شده است.

آکادمی سلطنتی سوئد تصمیم گرفت جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹ را در دستان جیمز پیبلز (James Peebles) از دانشگاه پرینستون ایالات متحده آمریکا میشل میر (Michel Mayor) از دانشگاه ژنو سوئیس و دیدیه کولوز (Didier Queloz) از دانشگاه کمبریج انگلستان قرار دهد. این جایزه به پاس تلاش فراوان پیبلز در اکتشافات تئوری در کیهان شناسی فیزیکی و پروژه مشترک کولوز و میر برای کشف یک سیاره فراخورشیدی به آن‌ها اهدا شد.

جیمز پیبلز امسال توانست با تئوری‌های خود به‌نوعی تمام حوزه تحقیقاتی در زمینه کیهان شناسی را تغییر دهد. کشف این دانشمند حالا بستری برای تحقیقات ایجاد کرده است که پیشروی در این علم را از این پس بسیار ساده‌تر می‌کند. در حقیقت تغییراتی که پیبلز در علم کیهان شناسی در طول ۵۰ سال گذشته ایجاد کرده است باعث شده دیدگاه ما نسبت به جهان به‌کلی تغییر کند. این دانشمند از اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی (۴۰ شمسی) کارش را شروع کرد و بخشی از تصور ما از آغاز جهان، یعنی همان انفجار بزرگ حاصل کار همین دانشمند است.

مدل بیگ بنگ آغاز جهان را مربوط ه حدود ۱۴ میلیارد سال پیش می‌داند و توضیح می‌دهد که در یک لحظه جهان ما از یک نقطه بسیار داغ و بسیار چگال شروع به منبسط شدن کرد. از آن زمان تا کنون جهان همچنان به انبساط ادامه می‌دهد و در عین حال سردتر می‌شود. پس از گذشت ۴۰۰ هزار سال پس از بیگ بنگ، شرایط به گونه‌ای شد که تابش‌های نور می‌توانستند در فضا حرکت کنند و از آن زمان به بعد جهان محلی برای حفظ و ذخیره پر کاربردترین شکل داده کیهانی، یعنی نور شد. این پرتوهای باستانی هنوز هم در فضا وجود دارند. پیبلز با استفاده از همین پرتوها و محاسباتش توانست جهان و رویدادهایش را ردگیری کند و به کشفیاتی جدید برسد. یکی از نتیجه کار پیبلز آن بود که مشخص شد فقط ۵ درصد ا محتوای جهان، مثل ستاره‌ها، زمین، درختان و خود ما، برای ما شناخته شده است. بقیه ۹۵ درصد آن چیزی است که به آن انرژی و ماده تاریک می‌گوییم. رازی که هنوز برای فیزیک مدرن یک معمای حل نشده باقی مانده است.

داستان دیگر جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹ مربوط به کولوز و میر می‌شود که کشف اولین سیاره فرا خورشیدی در کهکشان راه شیری را رقم زدند. این دو دانشمند در سال ۱۹۹۵ با همکاری یکدیگر سیاره‌ای خارج از منظومه شمسی و در کهکشان راه شیری پیدا کردند که درست مانند سیاره خودمان، به دور یک ستاره خورشیدی می‌چرخید. این ستاره بعداً ۵۱ Pegasi b نام گرفت. سیاره کشف شده یک توده گازی با ابعادی قابل قیاس با سیاره مشتری در منظومه شمسی ما، است. این کشف باعث انقلابی بزرگ در ستاره شناسی شد. از آن زمان تا کنون حدود ۴ هزار سیاره فراخورشید در کهکشان راه شیری کشف شده است. بنابراین کشف سیارات جدید و شگفت انگیز و امید به یافتن حیات بیگانه همگی به لطف زحمات این دو دانشمند میسر شده است.

حقیقتاً اکتشافات این دانشمندان نحوه نگاه ما به فضا و هستی را برای همیشه تغییر دادند و بی‌شک استحقاق دریافت جایزه نوبل را داشتند.

منبع: sciencedaily

You may also like

Leave a Comment