سال 2019 هستیم و دقیقاً یک دهه از انتظار ما برای به واقعیت پیوستن فیلم علمی-تخیلی و اکشن آواتار (2009) را میگذرد. به نظر نمیرسد برای تجربه کنترل یک بدن دیگر با ذهنمان، لازم باشد بیش از یک قرن دیگر صبر کنیم. امروز به بازوی رباتیک دست پیدا کردیم که کاملاً با ذهن قابل کنترل است. بنابراین تا اینجای کار، دست آواتارمان را داریم. باقی اعضا، باشد برای سالهای آینده. ولی این ایده علمی-تخیلی چطور به واقعیت پیوست؟
کنترل بازوی رباتیک از طریق مغز
کنترل کردن رباتها با نیروی ذهن موضوع چندان جدیدی نیست. در حال حاضر این کار با استفاده از سیگنالهایی انجام میشود که از مغزمان به اعضا ارسال میکند. بهصورت کاربردی، این کار به کمک قرار دادن سنسورها و ادوات دیگر در مغز انجام میشود. به کمک یک جراحی پر هزینه و خطرناک! در نتیجه هدفمان تا به امروز، پیدا کردن راهی برای دریافت سیگنالها از خارج مغز بود. البته این روش قبلاً پیاده شده است! ولی مشکلات زیادی به همراه داشت که آن را غیرکاربردی میکرد. کنترل ربات ضعیف، با تأخیر و پر خطا بود.
بنابراین تا فعلاً برای کنترل ذهنی بازوی رباتیک، دو گزینه داشتیم. اول شکافتن جمجمه اپراتور (!) و دوم سالم نگه داشتن اپراتوری ولی کنترل ضعیف بازوی رباتیک! تیم تحقیقاتی دانشگاه کارنگی ملون (CMU) حالا تفاوت عملکرد میان این دو گزینه را کمتر کرده و بازوی رباتیکی ساخته که بدون نیاز به روشهای تهاجمی ما را قادر به کنترل یک بازوی رباتیک به کمک مغزمان میکند. بر خلاف نمونههای قبلی، حرکت بازوی رباتیک نسبتاً روان و پیوسته است. این نوع حرکت بازوی رباتیک تا پیش از این فقط با انجام ایمپلنت مغزی امکان پذیر بود. این یک قدم رو به جلو برای آیندهای است که بتوانیم تمام تجهیزات الکترونیکی اطرافمان را صرفاً بافکر کردن کنترل کنیم.
تکنیک جدید پشت پرده گره گشایی مشکل چند ساله
محققین برای کنترل بهتر از طریق مغز، از ترکیب قابلیت حس کردن (لامسه) و یادگیری ماشینی برای خلق یک رابط مغزی-کامپیوتری استفاده کردند. این رابط قادر است به سیگنالهای رد و بدل شده در اعماق مغز کسی که کلاه ثبت الکتروانسفالوگرام (electroencephalogram) پوشیده، دسترسی پیدا کند. الکتروانسفالوگرام وسیلهای است که سیگنالهای الکتریکی مغز را با استفاده از چندین الکترود ثبت میکند.
برای آزمایش عملکرد این سیستم، اپراتور باید بازوی رباتیک را روی یک صفحه کامپیوتر به سمت یک نقطه متحرک هدایت میکرد. نتیجه چه بود؟ تکنیک جدید از این آزمایش سر بلند بیرون آمد و توانست بدون تأخیر و بهصورت هم زمان نقطه را دنبال کند. و این اولین بار بود که توانستیم بدون جراحی و روشهای تهاجمی، یک بازوی رباتیک را تا این حد دقیق و بینقص کنترل کنیم.
آینده کنترل مغزی چه خواهد بود؟
فعلاً بیشترین تمرکز بر روی توان بخشی افرادی است که اعضای بدنشان را از دست دادهاند و معلول هستند. محققین امیدوارند این فناوری بتواند بهزودی بهصورت گسترده به نفع تمام بشریت مورد استفاده قرار گیرد. فناوری ارزان قیمت، ایمن و کاربردی که بتواند مسائل و مشکلات ما را در همین قرن 21 حل کند. این یک قدم بزرگ در مسیر کنترل ذهنی اجسام و تکنولوژی است. درست مثل آنچه که در فیلمهای علمی تخیلی میبینیم.
اما این فناوری و فناوریهای دیگر روی دیگری هم دارند. امکان به کار گیری از آن برای اهداف نظامی، اطلاعاتی و … . مباحثی که تا اینجای کار نگرانیهای زیادی از سوی دانشمندان و فعالان را به دنبال نداشته است. نگرانیهایی که میتوانند باعث ایجاد قوانین نظارتی و چارچوبهای مشخص و محدود برای کاربرد تکنولوژی شوند و در نتیجه اشکال در تأمین مالی این پروژهها و در نهایت کند شدن روند تحقیقات را به دنبال داشته باشند. پارادوکس تکنولوژی و امنیت که در سالهای اخیر گریبان گیر جامعه بشری شده است.
منبع: futurism.com
