افراد با هدف کسب بازدهی احتمالی در بازارهای مالی سرمایه‌گذاری می‌کنند. بازار سرمایه به عنوان یکی از بسترهای اصلی سرمایه‌گذاری، فرصت‌های مناسبی را در اختیار علاقه‌مندان این حوزه قرار می‌دهد. سرمایه‌گذاران می‌توانند به دو شیوه مستقیم و غیرمستقیم در بورس فعالیت کنند.
در روش غیرمستقیم افراد دارایی خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا شرکت‌های سبدگردانی اختصاصی می‌سپارند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با بهره‌مندی از گروه مجرب کارشناسان بازار سرمایه، مبالغ تجمیعی افراد را به جای آن‌ها، در دارایی‌های مختلف بورسی سرمایه‌گذاری می‌کنند. همچنین شرکت‌های سبدگردانی اختصاصی، با سنجش ویژگی‌های شخصیتی هر فرد، به سرمایه‌گذاری اختصاصی برای او می‌پردازند. از مزایای این شیوه می‌توان به عدم نیاز به کسب دانش تخصصی و اختصاص زمان برای رصد لحظه‌ای بازار اشاره کرد.
در نقطه مقابل، سرمایه‌گذارانی که روش مستقیم را انتخاب می‌کنند، خود به صورت شخصی دارایی‌های بورسی را خرید و فروش می‌کنند. اولین گام برای ورود به یک موقعیت معاملاتی، تحلیل و بررسی وضعیت یک دارایی با استفاده از روش‌ها و ابزارهای تحلیلی مختلف است. هدف از این بررسی، اطمینان از ارزنده بودن موقعیت معاملاتی و یافتن زمان مناسب خرید یا فروش است.
به صورت کلی فعالان بازار سرمایه، از روش‌های مختلفی برای تحلیل دارایی‌ها استفاده می‌کنند. در ادامه مطلب، به شرح روش‌های اصلی تحلیل در بورس و ویژگی‌های آن‌ها پرداخته خواهد شد.
روش‌های اصلی تحلیل در بورس
در بازار سرمایه دارایی‌هایی مانند سهام شرکت‌های بورسی، گواهی‌های سپرده کالایی، اوراق بدهی و سایر اوراق بهادار بورسی معامله می‌شوند. سرمایه‌گذاران متناسب با ویژگی‌های هر یک از این دارایی‌ها، از روش‌ها و ابزارهای مختلفی برای تحلیل وضعیت آن‌ها استفاده می‌کنند. در ادامه به معرفی روش‌های اصلی تحلیلی پرداخته خواهد شد.
تحلیل تکنیکال
افرادی که از تحلیل تکنیکال برای بررسی وضعیت دارایی‌ها استفاده می‌کنند، معتقدند که رفتار گذشته قیمت، با احتمال زیادی در آینده نمودار قیمتی تکرار خواهد شد. بنابراین آن‌ها تلاش می‌کنند تا با بررسی کامل الگوهای قیمتی پرتکرار در زمان گذشته، نحوه تغییرات قیمت در آینده را پیش‌بینی کنند.
در این روش، تحلیلگران با استفاده از سبک‌های مختلف و به کمک ابزارهای تحلیلی متنوع، روندها و تحرکات قیمت را بررسی می‌کنند. برخی با استفاده از الگوهای تکنیکال کلاسیک، حالات احتمالی تغییر قیمت را تحلیل می‌کنند. دسته‌ای دیگر با استفاده از سطوح عرضه و تقاضا و سبک‌های مختلف پرایس اکشن، به تحلیل سهم می‌پردازند.
به صورت کلی سبک‌ها و ابزارهای گوناگونی در تحلیل تکنیکال دارایی‌ها به کار گرفته می‌شوند. هر شخص تلاش می‌کند تا متناسب با ترجیحات خود، بهترین روش تحلیل را در استراتژی معاملاتی خود به کار گیرد.
تحلیل بنیادی
در این روش تحلیلی، وضعیت و ارزش ذاتی سهام شرکت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. در تحلیل بنیادی، تحلیلگران صورت‌های مالی شرکت‌ها را بررسی می‌کنند. سپس با کمک نسبت‌های مالی و روش‌های ارزش‌گذاری مختلف، قیمتی را به عنوان ارزش ذاتی هر سهم شرکت در نظر می‌گیرند.
روش بنیادی بر این فرض اصلی استوار است که قیمت معامله سهام در بازار، به ارزش ذاتی آن نزدیک خواهد شد. بنابراین در صورتی که قیمت حال حاضر یک سهم پایین‌تر از ارزش ذاتی آن باشد، می‌توان انتظار داشت که در آینده با افزایش قیمت مواجه شود تا به ارزش ذاتی خود برسد.
تحلیل بنیادی بر خلاف روش تکنیکال، به دانش تخصصی در زمینه مالی و سرمایه‌گذاری نیاز دارد. یک تحلیلگر بنیادی باید با اصول حسابداری آشنایی لازم را داشته باشد تا بتواند صورت‌های مالی شرکت‌ها را مطالعه کند. همچنین تسلط بر روش‌های ارزش‌گذاری دارایی‌ها، از دیگر الزامات سرمایه‌گذاری با استفاده از این روش تحلیلی به شمار می‌رود.
تابلوخوانی
روش دیگر تحلیل در بورس، بررسی اطلاعات موجود در تابلوی معاملات اوراق بهادار است. در تابلوخوانی، جریان سفارش‌های ثبت شده، حجم و ارزش معاملات، اطلاعات ورود و خروج پول حقیقی یا حقوقی و سایر اطلاعات کاربردی مورد بررسی قرار می‌گیرند. تحلیلگران تلاش می‌کنند تا با استفاده از این اطلاعات، روند قیمت در کوتاه‌مدت را تشخیص داده و عملکرد معاملاتی خود را بهبود ببخشند.
شروع مسیر تحلیلگری در بازار سرمایه
در این مطلب انواع روش‌های تحلیل در بورس، به صورت کلی معرفی شدند. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران سعی می‌کنند متناسب با سطح دانش مالی و ترجیحات شخصی خود، مناسب‌ترین روش تحلیلی را انتخاب کنند.
گام اول در مسیر تحلیلگری بازار سرمایه، آموزش بورس و آشنایی کامل با اصول و مبانی آن است. در گام بعد، افراد باید به صورت تخصصی بر روش یا روش‌های تحلیلی مدنظر خود تسلط پیدا کنند. در انتها لازم به ذکر است که در کنار انتخاب روش تحلیلی مناسب، رعایت قواعد مدیریت ریسک و طراحی استراتژی معاملاتی دقیق، احتمال دستیابی به نتایج مطلوب را افزایش خواهد داد.
