سمیرا گلکار
فهرست عنوان‌ها
امروزه اینترنت تبدیل به یکی از اجزای مهم تجربیات کار با کامپیوتر شده است. پیش از جلب توجه گسترده به دنیای وب در اواخر دهه 90 میلادی، کامپیوترهای خانگی مجزا و جدا از هم بودند. کاربران اسناد مختلف را روی کامپیوتر ساخته و آنها را روی یک هارددیسک یا فلاپی دیسک ذخیره کرده و مثلاً در شبکه داخلی اداره با آنها کار می‌کردند. معمولاً به اشتراک گذاری فایل فرایندی شامل انتقال فیزیکی دیسک از محلی به محل دیگر بود.
این روزها تجربه کار با کامپیوتر بیشتر «وب محور» است و خیلی از کارها از طریق مرورگرهای وب انجام می‌شود. این مرورگرها مثل فایرفاکس، اینترنت اکسپلورر و غیره به شما برای بازیابی اطلاعات از اینترنت در هر زمان از روز کمک کرده و انبوهی از اطلاعات و داده‌ها را در اختیار شما قرار می‌دهند. گوگل هم سعی دارد با استفاده از درکی که درباره وب دارد، با طراحی سیستم عامل کروم (کروم او اس) به تغییر شکل تجربیات کاربری کمک کند.
سیستم عامل‌های سنتی مثل ویندوز نیازمند فضای زیاد برای نصب هستند و برای نصب آنها کاربر باید اقدامات خاصی را انجام دهد. همچنین باید نرم‌افزارهای مورد نیاز را به صورت مجزا نصب کرده، سیستم عامل و آپدیت‌های آن را مدیریت کرده و درایورها را هم نصب کنید.
کروم او اس سعی دارد این فرایند را تغییر دهد. با کروم، در اصل مرورگر شما همان سیستم عامل است. در مجموع، کروم او اس یک نسخه اپن سورس از لینوکس ساخته و آن را با مرورگر کروم ادغام و یک مدیاپلیر ساده ادغام کرده، همین!
کروم او اس
گوگل به دلیل موفقیت چشمگیر اخیر نوت بوک‌های خودش تصمیم گرفته سیستم عاملش را وب محور و بسیار ساده طراحی کند. نوت بوک، لپ تاپی کوچک است و با این هدف طراحی شده که به کاربران برای دسترسی به وب کمک کند و نه چیز دیگری. سخت‌افزار این محصول از نظر قابلیت‌ها محدود و ارزان قیمت است و برای اجرای اپلیکیشن‌های سنگینی مثل فتوشاپ طراحی نشده است.
برخلاف ویندوز، کروم قابل دانلود نیست. این سیستم عامل توسط تولیدکننده نوت بوک روی آن نصب می‌شود و باید به مشخصات سخت‌افزاری تعیین شده توسط گوگل پایبند باشد. کروم طوری طراحی شده که به جای هارددرایوهای سنتی روی درایو حالت جامد بهتر اجرا می‌شود چون این درایوها آسیب پذیری کمتری دارند – دقت داشته باشید که گوگل به دنبال جمع آوری و ذخیره اطلاعات شماست. اما ظرفیت این درایوها محدود است و از آنجایی که سیستم عامل هم از اپلیکیشن‌های تحت وب استفاده می‌کند، نیازی به فضا برای ذخیره نرم‌افزارها به صورت محلی ندارید.
تصادفی نیست که گوگل بر جنبه‌های آنلاین و اینترنتی کروم تأکید دارد. کل پروژه کروم بر اساس مدل رایانش ابری طراحی شده و کار می‌کند. این یعنی همه داده‌ها و اپلیکیشن‌های شما به صورت آنلاین و روی بستر ابر ذخیره می‌شوند تا از هر جایی و با هر کامپیوتری بتوانید به آنها دسترسی پیدا کنید.
به گفته گوگل این مدل به ایجاد تجربیاتی بهتر کمک کرده و به این شرکت امکان می‌دهد که متمرکز بر طراحی سیستم عاملی با سرعت، امنیت و سادگی بیشتر شود. گوگل با کنار زدن همه عملکردهای غیرمرتبط به وب سیستم عامل، دستیابی به این هدف را آسان تر می‌کند و البته این شرکت کار طراحی را به تنهایی انجام نمی‌دهد. این پروژه اپن سورس است (با نام سیستم عامل کرومیوم) و گوگل برای طراحی آن از همه توسعه دهندگان در سراسر جهان بازخورد دریافت می‌کند.
لازم به ذکر است که گوگل قصد ندارد کروم او اس را به سیستم عامل اصلی شما تبدیل کند بلکه این شرکت نوت بوک کروم او اس را یک کامپیوتر جانبی در نظر می‌گیرد که معمولاً کاربران پس از انجام کارهای سنگین با کامپیوترهای قدرتمندتر، از آن استفاده می‌کنند.
کروم او اس هم مثل بیشتر محصولات گوگل رایگان است. در ادامه مطلب به این موضوع می‌پردازیم که کروم چگونه می‌تواند چشم انداز دنیای کامپیوتر را تغییر دهد.
عملکرد و طراحی کروم او اس
کروم او اس طوری طراحی شده که روی نوت بوک‌های سبک و کوچک با فضای محدود برای ذخیره اطلاعات اجرا شود.
کروم او اس طوری طراحی شده که روی نوت بوک‌های سبک و کوچک با فضای محدود برای ذخیره اطلاعات اجرا شود.
کروم یک سیستم عامل سریع و بسیار سبک است. از آنجایی که کروم فقط از اپلیکیشن‌های تحت وب پشتیبانی می‌کند خیلی از بررسی‌های غیرضروری سیستم عامل که ممکن است باعث افت سرعت آن شوند را حذف می‌کند. مثلاً هنگام شروع به کار سیستم عامل، نیازی نیست که میان افزار وجود فلاپی یا سایر سخت‌افزارهایی که امروزه در کمتر کامپیوتری وجود دارد را بررسی کند.
در نتیجه کروم یک سیستم عامل بسیار کوچکتر است که تقریباً هیچ فضایی از دیسک را اشغال نمی‌کند به خصوص در مقایسه با ویندوز. مثلاً ویندوز 7 نسبت به کروم به 60 برابر فضا نیاز دارد (منبع: Mearian).
یکی از نتایج پیاده سازی چنین سیستمی ارتقای سرعت است. معمولاً یک سیستم ویندوزی سریع ظرف 45 ثانیه بوت می‌شود اما نوت بوک‌های کروم ظرف 7 ثانیه یا کمتر بوت می‌شوند (منبع: Tweney).
گوگل همکاری نزدیکی با تولیدکنندگان کامپیوتر دارد تا مطمئن شود که سیستم‌های کامپیوتری خودش مجهز به سخت‌افزارهایی می‌شوند که به اجرای بهینه سیستم عامل کمک می‌کنند. کروم روی کامپیوترهای مبتنی بر معماری x86 و همچنین پردازنده‌های ARM کار می‌کند.
همانطور که انتظار می‌رود رابط کاربری سیستم عامل کروم شباهت زیادی به مرورگر کروم دارد. علاوه بر این، این نوت بوک‌ها فاقد نرم‌افزار از پیش نصب شده هستند. یک مدیا پلیر هم در این سیستم عامل تعبیه شده که با آن می‌توانید در مواقعی که به اینترنت دسترسی ندارید، به تماشای فیلم، پخش موزیک و مشاهده عکس بپردازید. ادوبی فلش هم در مرورگر کروم ادغام شده در نتیجه می‌توانید همه سایت‌های تحت وب فلش را هم مشاهده کنید.
از آنجایی که این سخت‌افزار فاقد حافظه ذخیره اطلاعات است، نیازی نیست که نگران نصب یا حذف سایر نرم‌افزارها باشید. مثلاً وقتی قصد نوشتن گزارش دارید به یک اپلیکیشن پردازش کلمه تحت وب دسترسی پیدا می‌کنید. البته محدودیت‌های اینترنت و پهنای باند مانع از دسترسی به بعضی امکانات می‌شود. مثلاً قرار نیست به این زودی امکان اجرای کارهایی مثل ادیت ویدیو روی سیستم عامل کروم فراهم شود.
اما برای کارهای ساده تر می‌توانید با استفاده از وب استور کروم، اپلیکیشن‌های مناسب را پیدا کنید. وب استور کروم هم مثل اپ استور گوگل و مارکت اندروید برای انجام انواع کارها، اپلیکیشن دارد.
تفاوت‌های زیادی بین کروم و سیستم عامل‌های شناخته شده وجود دارد. در سیستم عامل‌های سنتی باید درایورهای لازم برای کار کردن کامپیوتر با سخت‌افزارهای دیگر را نصب کنید. اگر از کروم استفاده می‌کنید، گوگل در جریان هست که ممکن است برای چاپ به چاپگر نیاز داشته باشید اما اجازه نصب درایور را به شما نمی‌دهد بلکه به شما امکان می‌دهد که به سرویس Cloud Print متصل شوید و برای چاپ فایل از این سرویس استفاده کنید.
برخلاف سایر سیستم عامل‌ها، کروم او اس شما را با آپدیت‌های پی در پی بمباران نمی‌کند. وقتی نوت بوکتان را به اینترنت متصل کنید، گوگل به صورت خودکار کروم را برای شما آپدیت می‌کند. هدف کلی ساده تر شدن و ایمن تر شدن تجربیات کاربری و کمتر شدن دردسر و زحمت کاربران است.
آینده کروم او اس
اظهار نظر درباره احساس امنیت کاربران برای ذخیره اطلاعاتشان روی سرورهای گوگل توسط کروم او اس زود است.
همانطور که پیش از این اشاره شد، کروم او اس در اصل نسخه‌ای از لینوکس است که از اوایل دهه 90 میلادی طراحی و ابداع شده بود. اما از آنجایی که سایر نسخه‌های لینوکس با شکست روبرو شدند، چطور می‌توان انتظار داشت که کروم این راه را با موفقیت طی کند؟
گوگل در این زمینه با چالش‌های مختلفی روبروست. یکی از مشکلاتی که ممکن است کاربران را از این سیستم عامل دور کند این است که در صورت عدم دسترسی به اینترنت قابلیت‌های کروم به شدت محدود می‌شود. بدون وجود اتصال اینترنت نمی‌توان کار زیادی با این سیستم انجام داد چون امکان دسترسی به هیچ داده یا نرم‌افزاری به غیر از آنهایی که در مدیا پلیر هستند وجود ندارد.
خیلی از کاربران هم میلی به ذخیره اطلاعاتشان به صورت آنلاین ندارند. اکثر کاربران ترجیح می‌دهند که حداقل بتوان داکیومنت‌های مهم را روی سیستم و دور از اینترنت ذخیره کرد.
از طرفی مسائل مربوط به حریم خصوصی هم چالش آفرین هستند. ذخیره کردن پسوردها یا اطلاعات مالی مهم روی هارددرایو یک بحث است و ذخیره کردن اطلاعات حساس روی سرورهای متعلق به گوگل یک بحث دیگر است و خیلی از کاربران مایل به انجام چنین کاری نیستند.
بعضی از کاربران هم از اینکه گوگل یک سیستم عامل اپن سورس به اسم اندروید برای تلفن‌های همراه دارد دچار ابهام می‌شوند. گوگل اصرار دارد که بین اندروید و کروم تفاوت وجود دارد. به گفته گوگل کروم مناسب اشخاصی است که وقت زیادی را با وب پشت کامپیوتر صرف می‌کنند و گرچه اندروید هم همین کار را انجام می‌دهد اما قابلیت‌های بی ارتباط به وب بیشتری دارد. ممکن است در آینده این دو سیستم همپوشانی پیدا کرده و همگرا شوند.
شاید گوگل از سمت کاربرانی که مایل به کار با نوت بوک‌های کم کیفیت نباشند هم با مقاومت روبرو شود اما ممکن است این اشخاص به زودی بتوانند این سیستم عامل را روی دستگاه‌هایی دیگر دریافت کنند. احتمال زیادی هست که در صورت موفقیت آمیز بودن کروم روی نوت بوک‌ها، گوگل نسخه به روزرسانی شده آن را برای کامپیوتر و لپ تاپ‌های قدرتمندتر هم عرضه کند اما اولین نسخه‌های این سیستم عامل قرار است برای نوت بوک‌هایی مثل محصولات ایسر، لنوو، ایسوس و هیولت پاکارد عرضه شود.
بحث کنترل هم وجود دارد. مردم نگران هستند که استفاده از کروم آنها را در گروی گوگل قرار دهد و کنترل کمتری بر داده‌های خودشان داشته باشند. گوگل برای مقابله با این مشکل اتکای زیادی بر تلاش‌هایی که طی سالیان دراز انجام داده دارد و از آنجایی که خیلی از کسب و کارها متکی بر محصولات گوگل مثل گوگل ویس، گوگل داکز و جی میل هستند ممکن است گوگل استفاده از این سیستم عامل را برای کار با این ابزارها الزامی کند.
هنوز برای قضاوت در این زمینه زود است. شاید گوگل حرکتی عظیم در بازار سیستم عامل انجام داده و بیشتر و بیشتر با مایکروسافت رقابت کند یا اینکه کاربران این سیستم عامل را بیش از محدود ببینند – حتی برای یک کامپیوتر جانبی – و از آن دوری کنند.
در نهایت ممکن است همانطور که گوگل در طرز استفاده از اینترنت تحول ایجاد کرد، در مفهوم کامپیوتر و طرز استفاده از آن هم تحول ایجاد کند.
