سمیرا گلکار
فهرست عنوان‌ها
احتمالاً برای شما هم پیش آمده که در فضای آنلاین با فردی گفتگو کنید اما متوجه شوید که شخص مقابل درباره خودش به شما دروغ گفته؛ در این شرایط گفته می‌شود که شما اصطلاحاً کت فیش شده اید. معمولاً این اصطلاح برای کلاهبرداری از طریق برقراری روابط عاشقانه به کار می‌رود اما همیشه هم موضوع چنین روابطی عاشقانه نیست.
کت فیشینگ چیست؟
کت فیشینگ به عمل فریب دادن دیگران در فضای آنلاین با استفاده از اکانت، هویت، تصاویر و سایر اطلاعات جعلی گفته می‌شود. معمولاً از این اقدام بیشتر در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های دوست یابی استفاده می‌شود. کت‌فیش به شخصی گفته می‌شود که این کار را انجام می‌دهد.
کاربرد گسترده این اصطلاح باعث شده که امروزه کت فیشینگ به نوعی مترادف با فریب دادن یا ارائه اطلاعات غلط باشد.
علت و انگیزه انجام کت فیشینگ چیست؟
مهم ترین دلیل انجام این کار، رسیدن به اهداف و سودجویی‌های خاصی است. در چنین روابط کت فیش و شخصی که این استراتژی روی آن انجام می‌شود یک رابطه عاشقانه اینترنتی برقرار می‌کنند و ممکن است حتی بدون دیدن هم روابط و تعهدات عاشقانه‌ای با هم ایجاد کنند.
اما کت فیشینگ لزوماً شامل روابط عاشقانه نیست. موارد متعددی از کت فیشینگ وجود دارد که با برقراری روابط کاری یا روابط دوستانه معمولی انجام شده اند. معمولاً این کلاهبرداری وقتی به پایان می‌رسد که اطرافیان و دوستان قربانی از او می‌خواهند که بیشتر درباره این موضوع تحقیق و بررسی کند و بعد او متوجه فریب و دروغ طرف مقابل می‌شود.
جنبه تیره تر کت فیشینگ وقتی ایجاد می‌شود که این کار در راستای دستیابی به منافع مالی انجام می‌شود. در این موارد کت فیشر ادعا می‌کند که باید خیلی سریع مبلغی را برای یکی از اعضای خانواده یا برای پرداخت هزینه‌های درمانی واریز کند. معمولاً در روابط عاشقانه دروغین، فرد کلاهبردار از طرف مقابل می‌خواهد که هزینه بلیط پرواز را برای او پرداخت کند تا همدیگر را ببینند اما بعد از دریافت این پول ناپدید می‌شود.
گاهی اوقات از کت فیشینگ برای انجام کارهای خوب و درست هم استفاده می‌شود مثلاً ممکن است نهادهای قانونی از این روش برای به دام انداختن مجرمان یا کلاهبرداران استفاده کنند.
کت فیشینگ چطور اتفاق می‌افتد؟
معمولاً دو نفر در روابط شامل کت فیشینگ دخیل هستند: خود کت فیش که درباره نام، جنسیت، سن، هویت، ظاهر و سایر اطلاعات شخصی خودش دروغ می‌گوید و شخص کت فیش شده (catfished) که این ادعاها را باور کرده و با طرف مقابله رابطه عاشقانه برقرار می‌کند.
معمولاً کت فیش اکانت‌هایی در شبکه‌های اجتماعی ایجاد می‌کند و در این اکانت‌ها از هویت جعلی یا اطلاعات یک شخص دیگر استفاده می‌شود. این اشخاص تصاویر مختلفی را از شخصی که هویت او را جعل می‌کنند جمع آوری کرده، پروفایلشان را پر از اطلاعات دروغین کرده و داستان‌های مختلفی درباره خودشان سرهم می‌کنند.
معمولاً این اشخاص با هویت جعلی اقدام به برقراری رابطه با دیگران می‌کنند. یکی از متداول ترین روش‌های مورد استفاده کت فیش‌ها، استفاده از سناریوهای احساسی برای برانگیختن احساسات دیگران است. همچنین کت فیش از برقراری روابط رو در رو، دیدن طرف مقابله و تماس ویدیویی خودداری می‌کند.
معنای لغوی کت فیش چیست؟
در سال 2010، هنری جوست و آریل شولمن مستندی به نام کت فیش (گربه ماهی) تولید و پخش کردند که در آن شخصی به اسم نو (Nev) با زنی به اسم آنجلا رابطه برقرار می‌کند که وانمود می‌کند زنی به اسم مگان است. اصطلاح کت فیش از آن موقع به بعد شکل گرفت و بعدها این فیلم به یک شوی تلویزیونی با همین نام تبدیل شد.
خود این اصطلاح ریشه در روش مورد استفاده ماهیگیران برای تازه نگه داشتن ماهی‌ها و حفظ کیفیت آنها تا رسیدن به مقصد دارد و کت فیش اینترنتی هم به نوعی سعی دارد زندگی دیگران را تازه و هیجان انگیز نگه دارد.
دامنه کت فیشینگ
این فیلم و شوی تلویزیونی باعث شد اصطلاح کت فیشینگ بین مخاطبان و در فرهنگ عامه رواج پیدا کند اما به غیر از تعریف اصلی این پدیده که به کارهایی مثل استفاده از هویت و عکس‌های جعلی گفته می‌شود، این اصطلاح جنبه‌های دیگری هم دارد.
مثلاً به اشخاصی که در سایت‌های دوست یابی اغراق می‌کنند و اطلاعاتشان را کمی تغییر می‌دهند و یا اشخاصی که عکس‌های خودشان را با فیلتر دستکاری می‌کنند تا بهتر به نظر برسند هم گفته می‌شود. حتی شاید خود شما هم مثلاً با سفید کردن دندان‌هایتان با اپلیکیشن‌های ادیت یا کمی بالا و پایین تر گفتن سنتان کت فیشینگ کرده باشید.
در واقع حالا این اصطلاح مترادف با دستکاری اطلاعات شخصی به هر روشی شده است. حتی شاید از نظر عده‌ای استفاده از تصویر پروفایلی که کمی گمراه کننده به نظر برسد هم کت فیشینگ محسوب شود. در هر رابطه‌ای حتی روابط آنلاین ایجاد اعتماد اهمیت بسیار زیادی دارد بنابراین نباید به دنبال فریب دادن دیگران باشید مگر اینکه این کار به دلیل نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی انجام شود.
