در یک جمله، هوش مصنوعی یعنی مجموعه علوم، برای ایجاد برنامه های کامپیوتری هوشمند، به منظور تقلید از هوش انسان. هوش مصنوعی و محاسبات کامپیوتری به طور اجتناب ناپذیر، با هم در ارتباط هستند. شاید آن را در زندگی خود حس نکنید، اما هوش مصنوعی نقش مهمی در زندگی روزمره همه ما دارد. در اینجا مختصراً به شرح تاریخچه هوش مصنوعی، وضعیت آن در دنیای امروز و همچنین مسیر آن در آینده می پردازیم.
تاریخچه هوش مصنوعی
از زمان طلوع محاسبات کامپیوتری در اواسط قرن بیستم، هوش مصنوعی مورد توجه بسیاری از دانشمندان حوزه کامپیوتر قرار گرفته است. این رشته در سال 1956 در دانشگاه دارتموث شرح داده شد و به رسمیت شناخته شد. بلافاصله پس از آن، این صنعت بودجه قبل توجهی را دریافت کرد و به نظر می رسید که هوش مصنوعی به زودی به توانایی های یک انسان دست یابد.
هوش مصنوعی اولیه وظیفه حل مارپیچ ها، برقراری ارتباط به کمک جملات ساده و حرکت ربات های ابتدایی را بر عهده داشت.
با این وجود، پس از گذشت 20 سال، هنوز هم هوش مصنوعی نتوانسته بود، به هوش بشر نزدیک شود. قدرت محاسباتی محدود، بسیاری از کارهای پیچیده را برای هوش مصنوعی، غیرممکن ساخت. به همین دلیل مردم نسبت به آن بدبین شدند و حمایت های مالی هم به تدریج محو شد. از همه مهمتر، محققان قول های زیادی دادند که بسیاری از آنها عملی نشد و این، سرمایه گذاران را مایوس کرد.
در دهه 80، ظهور کامپیوترهایی که می توانست بر اساس مجموعه ای از مسئله های از پیش طراحی شده، تصمیم گیری کند، باعث شد که هوش مصنوعی دوباره بر سر زبان ها بیفتد. اما هنوز هم هوش مصنوعی خیلی گنگ بود. هوش مصنوعی فاقد کاربردهای عملی بود. بنابراین، دوباره این صنعت دچار مشکل شد و هوش مصنوعی به صورت لاک پشت وار پیشرفت می کرد.
سپس، مدل جدیدی از هوش مصنوعی پدیدار شد: یادگیری ماشین، که در آن کامپیوترها به جای اینکه نیاز به برنامه ریزی برای یک کار داشته باشند، از تجربه خود یاد می گرفتند و می توانند با استفاده از این تجربه، پیشرفت کنند. در سال 1997، در نتیجه یادگیری ماشین هوش مصنوعی، یک ابر کامپیوتر برای اولین بار یک انسان را در شطرنج شکست داد و درست 14 سال بعد، کامپیوتری به نام واتسون، دو انسان را در مسابقه Jeopardy شکست داد!
از اویل قرن بیست و یکم تا امروز، پیشرفت های مثبتی در حوزه هوش مصنوعی دیده شده است. زیر مجموعه های دیگر از هوش مصنوعی، مانند ماینینگ، شبکه های عصبی و یادگیری عمیق نیز ایجاد شده است. با ظهور کامپیوترهای سریع که قادر به انجام کارهای پیچیده هستند، هوش مصنوعی شاهد تجدید حیات خود بوده و به بخش مهمی از زندگی روزمره تبدیل شده و بر همه چیز از رانندگی تا شکلکی که با دوستان خود به اشتراک می گذاریم، تأثیر می گذارد.
هوش مصنوعی در دنیای امروز
امروز، هوش مصنوعی کاربردهای بی شماری پیدا کرده است. تقریباً در همه کارها. اما روبات ها، وسایل نقلیه خودران و هواپیماهای بدون سرنشین از جمله مهم ترین کاربردها هستند.
شبیه سازی ها و محیط های شبیه سازی شده، حوزه دیگری هستند که از افزایش توان محاسباتی بهره مند شده اند. در واقع، برخی از شبیه سازی ها در بازی های ویدئویی، آنقدر دقیق و واقع بینانه شده اند که باعث شده برخی تصور کنند، دنیایی که در آن زندگی می کنیم، یک شبیه سازی کامپیوتری است.
در نهایت، یادگیری زبان یکی از پروژه های بلند پروازانه و دشوار هوش مصنوعی است که امروزه روی آن کار می شود. مطمئناً، پاسخ های دستیارهای صوتی مانند سیری، همگی از پیش برنامه ریزی شده هستند، اما بدون شک در آینده نزدیک، شاهد تکامل این دستیارهای صوتی با هوش مصنوعی خواهیم بود.
هوش مصنوعی در آینده چگونه خواهد بود؟
فیلم هایی مانند The Terminator و The Matrix بعضی از افراد را متقاعد کرده اند که ما نباید در مورد نحوه تفکر، به کامپیوترها آموزش دهیم، چرا که ممکن است در آینده زندگی بشر را تهدید کند. اما محققان اعتقاد دارند، هوش مصنوعی می تواند بسیار مفید باشد، مانند اتومبیل های بدون راننده، تلفن های هوشمند و خانه هایی که نیاز شما را پیش بینی می کنند و حتی روبات هایی که خرید روزانه شما را انجام می دهند.
علاوه بر این، می تواند با کمک ربات، به سیاره هایی سفر کرد که انسان توانایی رفتن به آن را ندارد. اما برخی از کارشناسان معتقدند، هوش مصنوعی اثرات مخرب زیادی دارد، از این نظر که جایگزین بسیاری از کارگران و تکنیسین ها می شود. این اتفاقی است که تاکنون هم تا حد زیادی رخ داده. اما مسئله اینجاست که، چه بخواهیم چه نخواهیم، هوش مصنوعی هر روز پیشرفت می کند و کسی نمی تواند آن را متوقف کند.
