ماهواره شکارچی سیارات ناسا با نام TESS، سیاره ای را به اندازه زمین در محدوده قابل سکونت ستاره خود کشف کرده است که می تواند وجود آب مایع را امکان پذیر کند.
مورد دیگر برای ماهواره تحقیقاتی، کشف سیاره فراخورشیدی است که به دور دو ستاره می گردد، که سیاره تاتوئین در فیلم جنگ ستارگان را یادآور می شود. اما تا جایی که می دانیم، بعید است که محل مناسبی برای زندگی باشد.
آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا روز دوشنبه در جلسه زمستانی انجمن نجوم آمریکا در هونولولو، هاوایی اعلام کرد که سیاره احتمالاً قابل سکونت با نام “TOI 700 d” نسبتاً به زمین نزدیک است و تنها ۱۰۰ سال نوری از آن فاصله دارد.
پروکسیما قنطورس، نزدیک ترین ستاره به زمین، تقریباً بیش از چهار سال نوری فاصله دارد.
پل هرتز، مدیر بخش نجوم ناسا گفت: “TESS به طور خاص برای یافتن سیارات به اندازه زمین در مدار ستاره های مجاور طراحی و راه اندازی شد.”
TESS در ابتدا این ستاره را به اشتباه طبقه بندی کرده بود، به این معنی که سیارات را بزرگتر و داغ تر از آنچه که هستند نشان می داد. اما چندین ستاره شناس تازه کار از جمله یک دانش آموز دبیرستانی به نام آلتون اسپنسر، که با اعضای تیم TESS همکاری می کند، این خطا را شناسایی کردند.
امیلی گیلبرت، دانشجوی فارغ التحصیل از دانشگاه شیکاگو می گوید: “وقتی پارامترهای ستاره را اصلاح کردیم، اندازه سیارات آن کاهش یافت و فهمیدیم که دورترین آن، هم اندازه زمین است و در منطقه قابل سکونت قرار دارد.”
این کشف بعدا توسط تلسکوپ فضایی اسپیتزر تأیید شد.
چند سیاره مشابه دیگر نیز قبلاً کشف شده است، خصوصاً توسط تلسکوپ فضایی کپلر، اما این نخستین کشف شده توسط TESS است، که در سال ۲۰۱۸ پرتاب شده بود.
مناسب‌ترین گزینه
TESS بر روی یک ناحیه از آسمان تثبیت می شود تا ببیند آیا اشیاء، در واقع سیارات، در مقابل ستاره ها عبور می کنند و این باعث افت موقت درخشندگی ستارگان می شود. این به TESS اجازه می دهد تا حضور یک سیاره، اندازه و مدار آن را استنباط کند.
ستاره TOI 700 کوچک است، اندازه آن ۴۰ درصد اندازه خورشید ما است و تنها به اندازه نصف آن گرما تولید می کند.
TESS سه سیاره را در مدار کشف کرد به نام های b ، c , d TOI 700. تنها سیاره “d” در منطقه به اصطلاح گلدیلاکس قرار دارد، نه خیلی دور و نه خیلی نزدیک به ستاره، جایی که دما می تواند وجود آب مایع را امکان پذیر کند.
این اسم برگرفته از داستان گلدیلاکس و سه خرس است، که در آن یک دختر جوان سه کاسه فرنی را امتحان می کند و در می یابد که فقط یکی از آنها مناسب است، نه خیلی گرم و نه خیلی سرد.
TOI 700 d حدود ۲۰ درصد از زمین بزرگتر است و در مدت ۳۷ روز به دور ستاره خود می چرخد. این سیاره به اندازه ۸۶ درصد انرژی دریافتی زمین از خورشید، انرژی دریافت می کند.
این که سیاره d از چه چیزی ساخته شده هنوز مشخص نیست. محققان مدل هایی را بر اساس اندازه و نوع ستاره تولید کرده اند تا بتوانند ترکیب جوی و دمای سطح سیاره d را برآورد کنند.
ناسا توضیح داد که بر اساس یک شبیه سازی، در این سیاره اقیانوس هایی با “جو متراکم و پوشیده از دی اکسید کربن مانند آنچه که دانشمندان گمان می کنند مریخ را در دوران جوانی پوشانده بود”، وجود دارد.
این سیاره کاملاً به TOI 700 قفل شده است، به این معنی که یک طرف همیشه با ستاره روبرو می شود. به همان شکل که ساکنان زمین هرگز “سمت تاریک” ماه را نمی بیند.
در یک مدل دیگر، این چرخش همزمان به این معنی بود که یک طرف سیاره دائماً در ابرها پوشیده شده است.
شبیه سازی سوم دنیایی کاملاً پوشیده از خشکی را پیش بینی می کند، جایی که وزش باد از سمت تاریک سیاره به سمت روشن آن جریان می یابد.
اخترشناسان متعددی برای دستیابی به داده های جدیدی که ممکن است با یکی از مدل های ناسا همخوانی داشته باشد، کره زمین را با ابزار دیگری رصد می کنند.
سیاره ای شبیه به تاتوئین
کشف دیگری که در این نشست اعلام شد، اولین کشف TESS از سیارهٔ فراخورشیدی بود که به جای یک ستاره، به دور دو ستاره می گردد.
این اطلاعیه باعث شد مقایسه هایی با سیاره تاتوئین در سریال “جنگ ستارگان” و دو غروب آفتاب در آن بشود.
اما اندازه این سیاره تازه کشف شده، که ۶.۹ برابر بزرگتر از زمین بوده و تقریباً به اندازه سیاره کیوان است، احتمال زندگی بر روی آن را غیر محتمل می سازد.
با نام TOI 1338 b، این تنها سیاره در سیستم TOI 1338 است که با فاصله ۱۳۰۰ سال نوری در صورت فلکی پیکتور قرار دارد و هر ۹۵ روز یکبار به دور ستاره های خود می چرخد.
این دو ستاره هر ۱۵ روز یکبار به دور یکدیگر می چرخند. یکی از آن ها حدود ۱۰ درصد از خورشید ما بزرگتر است، در حالی که دیگری خنک تر، تاریک تر و تنها یک سوم جرم خورشید است.
TOI 1338 b توسط ولف کوکر، دانش آموز دبیرستانی که تابستان گذشته با ناسا برای کارآموزی همکاری داشت، شناسایی شد.
این سیستم در ابتدا به عنوان یک گرفتگی دوتایی در نظر گرفته شده بود، جایی که دو ستاره در اطراف یکدیگر می چرخند و از دید ما یک خورشیدگرفتگی را پدید می آورند. اما پس از بررسی داده ها، کوکر متوجه شد که یک سیاره نیز در این منطقه وجود دارد.
تشخیص چرخش به دور دو ستاره کاری دشوار است و دانشمندان تاکنون تعداد کمی (در حدود ۲۴ مورد) را به ثبت رسانده اند، که اولین مورد در سال ۱۹۹۳ کشف شد.
