ماهان سرمد
بیل گیتس هشدار داده است که هوش مصنوعی به سرعت در حال تغییر جهان است و بسیاری از مشاغل را در ادوار آینده از بین خواهد برد. او حتی پیش‌بینی می‌کند که ممکن است هفته کاری به سه روز کاهش یابد و اتوماسیون جایگزین بخش عمده‌ای از فعالیت‌های انسانی شود. اما گیتس معتقد است که سه حوزه شغلی خاص به دلایلی از گزند این تحولات مصون می‌مانند.
در حوزه زیست شناسی، هوش مصنوعی می‌تواند به تشخیص سریع بیماری‌ها و تحلیل DNA بپردازد. با این حال، به گفته او، به دلیل «کمبود تقاضا» در این زمینه، سرمایه‌گذاری محدود است و فرصت‌های شغلی نسبتاً اندکی ایجاد می‌شود. این بدان معناست که پژوهش‌های ژنتیک و بیوتکنولوژی همچنان نیازمند حضور انسان‌های متخصص خواهند بود. در واقع، در دنیای پیچیده ژن‌ها، تنها تعداد اندکی از مشاغل وجود دارد که همچنان به دانش و خلاقیت انسانی متکی هستند.
در صنعت انرژی، از نفت و گاز تا منابع تجدیدپذیر، پیچیدگی فنی و استراتژیک به قدری بالاست که تصمیم‌گیری‌های کلان نیازمند نظارت متخصصان انسانی است. هیچ الگوریتمی یا ماشین به تنهایی نمی‌تواند تمامی چالش‌های این حوزه را مدیریت کند. بنابراین، کارشناسان انرژی که در حل مشکلات فنی، تعیین زیرساخت‌ها و نوآوری فعالیت می‌کنند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. به گفته گیتس، «هیچکس نمی‌خواهد هوش مصنوعی بدون نظارت انسان درباره انرژی تصمیم بگیرد!» و این حوزه همچنان نیازمند دسترسی به خرد و تجربه انسانی خواهد بود.
یکی از حوزه‌های دیگر که به گفته بیل گیتس در امان از نابودی توسط هوش مصنوعی باقی می‌ماند، حوزه برنامه‌نویسی است. اگرچه هوش مصنوعی قادر به تولید کدهای اولیه است، اما برنامه‌نویسان برای رفع خطاها، بهینه‌سازی سیستم‌ها و هدایت مسیر نوآوری‌های فناوری همچنان ضروری هستند. به عبارت ساده‌تر، «هوش مصنوعی برای ساخت هوش مصنوعی به انسان نیاز دارد». بنابراین، معماران کد و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار به عنوان ستون فقرات دنیای فناوری باقی خواهند ماند و نقش کلیدی در بهبود و نظارت بر سیستم‌های پیچیده دارند.
بیل گیتس اعتراف می‌کند که ممکن است در پیش‌بینی‌های خود درباره این سه حوزه اشتباه کند، اما یک واقعیت را قطعی می‌داند: هوش مصنوعی اینجا است تا بماند. کلید موفقیت در این عصر نو، یادگیری همزیستی با فناوری است؛ نه ترس از آن. به جای مقاومت در برابر تغییرات، انسان‌ها باید مهارت‌های خود را به‌روز کنند و از فناوری به عنوان یک ابزار قدرتمند بهره ببرند.
تحول در بازار کار به این معناست که نقش انسان در مدیریت، نظارت و خلاقیت همچنان حیاتی باقی خواهد ماند. فناوری می‌تواند بسیاری از وظایف را بهبود بخشد و کارهای تکراری را بر عهده بگیرد، اما برای رهبری، تفکر انتقادی و نوآوری، جایگزینی برای هوش انسانی وجود ندارد. در این میان، هوش مصنوعی می‌تواند بهترین دستیار انسان شود، به شرطی که ما نحوه استفاده از آن را به درستی یاد بگیریم.
با وجود نگرانی‌هایی درباره نابودی مشاغل، این تحولات فرصتی است برای بازتعریف نقش انسان در دنیای کار. از سوی دیگر، رشد فناوری می‌تواند موجب ایجاد مشاغل جدید و تغییر نحوه فعالیت‌های سنتی شود. به قول گیتس، «هوش مصنوعی بهترین دستیار انسان خواهد شد» و این پیام دعوتی است برای همزیستی و یادگیری مداوم به همراه تکنولوژی.
شما چه نظری دارید؟ آیا فعالیت شغلی شما از این تحولات محفوظ است؟ یا باید برای موج تغییرات آماده شوید؟ در نهایت، آینده کار به انعطاف پذیری، یادگیری و سازگاری با فناوری وابسته خواهد بود.
