وقتی در مورد یک “رهبر خوب” فکر می کنید، چه چیزی به ذهنتان می رسد؟
احتمالا فردی را تصور می کنید که به هیچ عنوان اجازه نمی دهد رفتارش خارج از کنترل شود، این در حالی است که برای او هیچ اهمیتی ندارد که با چه مشکلی رو به رو است. یا اینکه فردی را تصور می کنید که کاملا قابل اعتماد است، حرف گروه خود را گوش می دهد، به راحتی می توان با او صحبت کرد، و همیشه مراقب است و تصمیمات آگاهانه ای می گیرد.
این ها ویژگی های فردی با درجه بالای هوش هیجانی می باشند.
در این مطلب، ما نگاهی به اهمیت هوش هیجانی برای رهبران، می اندازیم و راهکارهایی برای بهبود هوش هیجانی خود به عنوان یک رهبر، ارائه می دهیم.
هوش هیجانی چیست؟
هوش هیجانی (EI)، توانایی برای درک و مدیریت احساسات است. افرادی با درجه بالای هوش هیجانی، می دانند که چه حسی دارند، حس آنها به چه معنا است، و چگونه این احساسات می توانند بر روی دیگر افراد تاثیر بگذارند.
برای رهبران، داشتن هوش هیجانی به منظور دستیابی به موفقیت، بسیار ضروری است. چه کسی موفق تر است؟ رهبری که وقتی زیر فشار و استرس است بر سر گروه خود داد می کشد یا رهبری که خود را کنترل می کند و به آرامی وضعیت را ارزیابی می کند؟
با توجه به گفته های Daniel Goleman، روانشناس آمریکایی، هوش هیجانی، ۵ عنصر اصلی دارد:
۱ – خودآگاهی
۲ – خود نظمی
۳ – انگیزه
۴ – یکدلی
۵ – مهارت های اجتماعی
هوش هیجانی در رهبری
۱ – خود آگاهی
اگر خودآگاه باشید، همیشه متوجه هستید که چه حسی دارید و می دانید حس و رفتارهای شما می تواند چه تاثیری بر روی اطرافیانتان بگذارد. خود آگاه بودن در رهبری به این معناست که تصویری واضح از نقاط قوت و ضعف خود دارید و باید با تواضح و فروتنی رفتار کنید.
پس برای بهبود خود آگاهی باید چه کنید؟
- وقایع روزانه و تفکرات خود را بنویسید. این کار باعث بهبود خود آگاهی می شود.
- آرام باشید. با عصبانیت و دیگر حس های سخت گیرانه و خشونت آمیز کاری انجام ندهید. به یاد داشته باشید، شما همیشه می توانید نوع رفتار خود را انتخاب کنید، بدون توجه به آن که در چه وضعیتی هستید.
۲ – خود نظمی
رهبرانی که به خودشان نظم و ترتیب می دهند، به ندرت به دیگران پرخاش می کنند یا تصمیم های احساسی می گیرند. خود نظمی باعث می شود فرد خود را کنترل کند.
این عنصر هوش هیجانی، همچنین انعطاف پذیری رهبر و تعهد به پاسخگویی را شامل می شود.
چگونه می توانید توانایی خود نظمی را بهبود ببخشید؟
- دانستن ارزش خود. آیا می دانید ارزش ها برای شما بسیار مهم می باشند؟ اگر می دانید که چه چیزی بیشتر برای شما مهم است، پس احتمالا وقتی با یک تصمیم حیاتی رو به رو می شوید، دو بار فکر نمی کنید و بهترین انتخاب را انجام می دهید.
- پاسخگو باشید. اگر کسی کار اشتباهی انجام می دهد و او را سرزنش می کنید، دیگر این کار را نکنید. خود را متعهد کنید تا با مشکلات، هرچه که هستند، رو به رو شوید.
- تمرین کنید آرام باشید. وقتی وارد چنین وضعیت های چالشی شدید، مراقب باشید که چگونه رفتار می کنید. آیا نگرانی خود را با داد زدن بر سر دیگری، نشان می دهید؟ برای آرام شدن، نفس عمیق بکشید و آن را مدام تمرین کنید. همچنین می توانید تمامی حرف های منفی که می خواستید به زبان بیاورید را بر روی کاغذ بنویسید، سپس آن را پاره کنید و دور بیندازید. توضیح دادن در مورد این حالات و حس ها بر روی کاغذ خیلی بهتر از داد زدن بر سر تیم می باشد.
۳ – انگیزه
رهبران باانگیزه همواره کار می کنند تا به اهداف خود برسند.
چگونه انگیزه را در خود بهبود ببخشید؟
- با خود بگویید چرا این کار را انجام می دهید. همیشه دلیلی که عاشق کار خود بوده ایم را به آسانی از یاد می بریم. پس زمانی را صرف کنید تا به یاد بیاورید چرا خواهان این کار را بودید.
- بدانید که در چه جایگاهی هستید. ببینید در این نقش رهبری چقدر انگیزه دارید.
- امیدوار باشید. رهبران باانگیزه معمولا خوش بین هستند و به مشکلات اهمیت نمی دهند. برای این که این گونه باشید باید بسیار تمرین کنید، نتیجه به دست آمده به این تمرین ها می ارزد.
- هر وقت که به چالش یا مشکلی برخورد کردید، سعی کنید حداقل یک چیز خوب، حتی کوچک، در مورد این وضعیت پیدا کنید. همیشه یک چیز مثبت در هر وضعیتی وجود دارد.
۴ – یکدلی
یکدلی برای رهبران به منظور مدیریت یک تیم موفق یا یک سازمان، بسیار حیاتی می باشد. رهبرانی که دارای یکدلی هستند، می توانند خود را در موقعیت افراد دیگر قرار دهند. چنین رهبرانی، می توانند تیم خود را به سمت پیشرفت سوق دهند، افرادی که به بی عدالتی رفتار می کنند را به چالش بکشند، بازخوردهای سازنده می دهند، و به حرف افراد گوش می دهند.
چگونه می توانید یکدلی را در خود بهبود ببخشید؟
- خود را در موقعیت فرد دیگری قرار دهید.
- به زبان بدن توجه کنید. احتمالا وقتی با کسی حرف می زنید، دست های خود را تکان می دهید، پاهای خود را به عقب و جلو می برید، یا لب خود را می گزید. این زبان بدن به دیگران می فهماند که شما چه احساسی دارید. یادگیری در مورد زبان بدن برای رهبری بسیار مفید است. چون بهتر متوجه می شوند که افراد دیگر چه احساسی دارند.
- پاسخگوی احساسات باشید. شما از همکار خود می خواهید که تا دیر وقت کار کند، او قبول می کند، ولی در لحن صدای او نارضایتی می بینید. به احساس او جواب بدهید. به او بگویید که کار کردن بیشتر او چقدر برای شما باارزش است. اگر ممکن بود برای این کار او، پاداشی در نظر بگیرید.
۵ – مهارت های اجتماعی
رهبرانی که در این عنصر از هوش هیجانی خوب هستند، ارتباط عمومی بسیار خوبی دارند. آنها تحمل شنیدن خبرهای بد را دارند و تیم خود را به خوبی حمایت می کنند و از این که در مرحله جدید یا پروژه جدیدی قرار بگیرند، خوشحال و هیجان زده می شوند.
چنین رهبرانی می توانند تغییرات را به خوبی مدیریت کنند و مشکلات به وجود آمده را حل کنند. آنها به سختی راضی به رها کردن کار می شوند، عقب نشینی نمی کنند و کار را فقط به افراد دیگر نمی سپارند.
چگونه مهارت های اجتماعی را در خود بهبود ببخشید؟
- حل کردن مشکلات و اختلاف های بوجود آمده، را یاد بگیرید. رهبران باید بدانند چگونه اختلاف های بوجود آمده بین اعضای تیم خود، مشتری ها و فروشندگان را حل کنند.
- مهارت های ارتباطی خود را بهبود ببخشید.
- یاد یگیرید چگونه دیگران را تحسین کنید.
