پس از اینکه نام فیسبوک به متا تغییر کرد، مفهوم متاورس محبوبیت زیادی کسب کرد. متاورس یک اَبَر جهان دیجیتالی و ترکیبی از واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و فیزیکی است. مفهوم متاورس در سال 1992 توسط نیل استیونسن در رمانی به اسم Snow Crash ابداع شد.
فیسبوک متاورس را به شکل یک دنیای مجازی مجسم میکند که در آن میتوانید از طریق آواتارهایی دیجیتال با دیگران ارتباط برقرار کرده و بازی کنید. تمرکز متاورس مایکروسافت، فراهم کردن امکان برگزاری جلسه و ملاقات دیگران از طریق واقعیت مجازی است. البته کاربردهای متاورس محدود به گیمینگ و تعامل با دیگران نیست بلکه به دنبال ساختن یک اقتصاد دیجیتال است که در آن میتوانید محصولات و خدمات مختلف ساخته و بفروشید.
لازم به ذکر است که ایدهها و پروژههای شرکتهای بزرگ تنها بخشی از متاورس هستند. مثل اینترنت معمولی که فیسبوک، آمازون و گوگل تنها بخشی از آن را تشکیل میدهند.
متاورس چه تأثیراتی بر سلامت روحی دارد؟
مهم ترین مشکل روحی ناشی از کار با متاورس بحث اعتیاد است. به طور کلی شبکههای اجتماعی و اینترنت به شدت اعتیار آور هستند و هر عکس و مطلب در این شبکهها حکم یک ضربه کوچک دوپامین در مغز را دارد به همین دلیل خیلی از کاربران ساعتها در این جهان وقت صرف میکنند.
حالا دنیایی مجازی را تصور کنید که چندین برابر از شبکههای اجتماعی جذاب تر و سرگرم کننده تر است.
مطالعه سال 2019 مجله علمی IJERPH نشان داد که در شبکههای اجتماعی و بازیهای فریمیوم از مطالعات روانشناسی برای جذاب تر کردن بازی و سرگرم نگه داشتن کاربران استفاده میشود.
همین اعتیاد دیجیتال میتواند باعث مشکلاتی مثل اضطراب و افسردگی شود. متاورس میتواند تبدیل به ابزاری برای فرار از واقعیت شود. مطالعه ای که سال 2018 منتشر شد نشان داد که احتمال انزوای اجتماعی کاربران اینترنتی زیاد است. با توجه به جذابیت و پتانسیلهای متاورس ممکن است این شرایط بدتر شود.
مشکلات جسمی و حریم خصوصی
بر اساس مطالعه دانشگاه جنوب کالیفرنیا، آمریکاییها حدود 23 ساعت از هفته را با اینترنت سپری میکنند. با توجه به اینکه کار، بازی و مراودات اجتماعی ما همه مجازی و اینترنتی شده اند، بدون شک در آینده این رقم افزایش پیدا خواهد کرد.
در چنین شرایطی در خانه ماندن افراد مشکلات جسمی مثل کمبود ویتامین دی ایجاد میکند و استفاده طولانی مدت از هدستهای واقعیت مجازی هم باعث فشار فیزیکی و خستگی و سردرد میشود.
همزمان شبکههای اجتماعی سعی دارند تا با جمع آوری اطلاعات مختلف از کاربران، زمان استفاده از پلتفرمهای خودشان را افزایش داده و با فروش این اطلاعات به سودهای کلانی برسند. متاورس میتواند فرصت جدیدی برای چنین شرکتهایی باشد تا دادههای بیشتری از کاربران جمع آوری کنند.
ویژگیهای مثبت متاورس
متاورس تغییر چشمگیری در شیوه تعامل ما ایجاد میکند و میتواند پیشرفتهای تکنولوژیکی زیادی را محقق کند. گرچه استفاده بیش از حد از این فناوری منجر به بروز مشکلات نگران کننده ای میشود اما مزایای آن هم کم نیست مثل امکان ارتباط با دیگران در یک محیط شبیه سازی شده مجازی، سرزدن به هر نقطه دلخواهی از جهان و کمرنگ شدن مرز بین واقعیت مجازی و واقعیت در گیمینگ و ورزش.
علاوه بر این متاورس میتواند کمک زیادی به تشخیص و درمان بیماریها کند. قبل از این هم کارایی واقعیت مجازی برای درمان فوبیاهای مختلف را دیده ایم. متاورس میتواند پلتفرمی کارآمد برای مقابله با چنین اختلالاتی باشد و امکانات درمان مجازی نزدیک به واقعیت را برای میلیونها نفر فراهم کند.
ایجاد یک اقتصاد دیجیتال
امکانات متاورس مثل قابلیت مشاهده مکانهای مختلف فواید زیادی برای آموزش دارند.
مزایای اقتصادی این تکنولوژی هم بی حد و مرز است و میتواند به تغییر مدل کنفرانسهای دیجیتال و محیط کسب و کارها کمک کند و به روشهای مختلف هزینه مشاغل را کاهش دهد. حوزه املاک و مستغلات، غذا و حتی صنعت مد توجه و علاقه زیادی به متاورس دارند. میتوانید با امکانات این دنیای مجازی، پیش از خرید یک محصول آن را به صورت کامل بررسی و امتحان کنید.
ادغام ارزهای دیجیتال با این جهان هم یکی دیگر از جنبههای جذاب آن است.
آیا متاورس مضر است؟
متاورس هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارد به همین دلیل مطالعات زیادی درباره پیامدهای مضر آن انجام نشده اما بدون شک مشکلات روحی مثل اعتیاد و افسردگی جزء این پیامدها هستند. اینکه متاورس چه تأثیراتی برای مردم دارد، کاملاً بستگی به شرکتهایی دارد که آن را میسازند.
مثل اینترنت، روش استفاده شما از متاورس هم بر پیامدهایی که این تکنولوژی برای شما دارد تأثیرگذار است. در هر صورت متاورس یک اثبات مفهوم است که دید ما نسبت به جهان را متحول خواهد کرد.