اصطلاح هکتیویسم ترکیبی از دو اصطلاح هک و اکتیویسم (به معنای فعال سیاسی) است. این کار به سوء استفاده از فناوری برای دستیابی به مقاصد سیاسی یا اجتماعی گفته میشود.
معمولاً هکتیویسمها کارشناس کامپیوتر هستند و برای این کار از تکنیکهای هک استفاده میکنند. اما از این اصطلاح برای فعالان سیاسی فاقد مهارتهای فنی مثل افشاگران یا وبلاگ نویسان ناشناس هم استفاده میشود.
ممکن است کار این فعالان سیاسی به اندازه تلاش برای ترویج آزادی بیان، کم خطر یا به اندازه حملات سایبری که سازمانهای بزرگ را از کار میاندازند، پرخطر باشد.
مقایسه هکتیویسم با هک
مهم ترین تفاوت بین هکتیویسم و هک، هدف انجام دهنده آن است.
معمولاً هکرها با انگیزه شان تعریف نمی شوند چون انگیزههای مختلفی دارند مثل منفعت اقتصادی یا اثبات توانایی.
اما هکتیویست شخصی است که به دنبال دستیابی به نتایج سیاسی یا اجتماعی خاصی است. ممکن است چنین شخصی به یک شبکه کامپیوتری نفوذ کرده و حتی اطلاعات محرمانه را سرقت کند. البته معمولاً این اشخاص اطلاعات به دست آمده را منتشر میکنند و به دنبال فروش آنها نیستند.
هکتیویستها به دنبال چه اهدافی هستند؟
معمولاً هکتیویسم به دلایل مختلف انجام میشود اما تمرکز اصلی این افراد مسائل حقوق بشری، آزادی بیان و گردش آزاد اطلاعات است.
درک هدف تک تک حملات این اشخاص راحت نیست. مثلاً ممکن است هکتیویستها با از کار انداختن یک سایت به دنبال اثبات چیزی، از اعتبار انداختن یک سازمان یا انتقام گیری باشند.
معمولاً هکتیویستها اهدافی را انتخاب میکنند که با آنها خصومت داشته باشند یا ارزش خاصی برایشان داشته باشند.
چرا هکتیویسم یک مشکل مهم محسوب میشود؟
هکتیویستها معمولاً اهداف و نیات خیری دارند. اما تکنیکهای مورد استفاده آنها گاهی اوقات از سمت عموم مردم و حتی خود هکتیویستها مورد اعتراض قرار میگیرد.
وبلاگ نویسی به شکل ناشناس نقش مهمی در آزادی بیان دارد. افشای اطلاعات که کاری غیرقانونی محسوب میشود معمولاً برای نمایش فعالیتهای غیرقانونی دیگران انجام میشود. معمولاً هکتیویسمها این کار را به امید مقابله با انجام کارهای بد توسط دیگران انجام میدهند.
اهداف هکتیویستها پیش از اثبات انجام کار اشتباه توسط آنها انتخاب میشود؛ بعلاوه این کار آسیبهای اقتصادی جبران ناپذیری برای قربانیان هکتیویستها ایجاد میکند.
هکتیویسم به اسم آزادی گفتار انجام میشود اما معمولاً قربانیان این کار به این دلیل انتخاب میشوند که گفتههایشان باب میل هکتیویستها نبوده.
انواع هکتیویسم عبارتند از:
وبلاگ نویسی ناشناس
معمولاً هکتیویسم برای تغییر دیدگاه عموم استفاده میشود. وبلاگ نویسی ناشناس به کاربران امکان میدهد که به این هدف برسند. مجرمان سایبری از این روش برای توضیح حملاتشان استفاده میکنند اما افشاگران و وبلاگ نویسان معترض در کشورهای فاقد آزادی گفتار هم از آن استفاده میکنند.
دستکاری سایتها
معمولاً هکتیویستها با کارهایی مثل از کار انداختن یک سایت، ایجاد نقص در عملکرد آن یا نمایش پیامهایی خاص، سعی میکنند سایتها را دستکاری کرده و با اعتبار یک سازمان خاص بازی کنند.
کپی کردن سایتها
در این روش هکتیویستها کل ساختار یک سایت را کپی کرده و آن را در آدرسی متفاوت نصب میکنند. به این ترتیب کاربران کشورهایی که در حالت معمولی امکان دسترسی به آن سایت را ندارند، میتوانند محتوای آن را مشاهده کنند.
داکسینگ
داکسینگ به عمل شناسایی هویت یک شخص و افشای آن در فضای آنلاین گفته میشود. داکسینگ یکی از ابزارهای مهم هکتیویستها برای تنیبه شخصی است که سعی دارد ناشناس بماند.
افشای اطلاعات
معمولاً هکتیویستها سیستمهای کامپیوتری خصوصی را هک کرده و آنچه پیدا میکنند را در اینترنت منتشر میکنند. اطلاعات منتشر شده توسط این افراد معمولاً حساس و مهم بوده و ممکن است انتشار آنها باعث بی آبرویی قربانی شود. ارتکاب چنین جرمی معمولاً با جریمه زندان همراه است.
حملات DDoS
حمله DDoS یا همان محروم سازی از سرویس توزیع شده، با ارسال ترافیک سنگین به سمت یک سایت، آن را از کار انداخته و در گردش ترافیک معمولی سایت اختلال ایجاد میکند. هکتیویستها به حملات DDoS علاقه دارند چون میتوانند با کمترین تلاش به سازمانهای بزرگ آسیب وارد کنند.
مهم ترین سازمانهای هکتیویست
خیلی از هکتیویستها به صورت مستقل عمل میکنند اما سازمانهایی هم وجود دارند که به انجام این کار میپردازند و مشهورترین آنها انانیموس و ویکی لیکس هستند.