USB مخفف کلمات Universal Serial Bus به معنای گذرگاه سریال عمومی است و یکی از پورتهای پرکاربرد کامپیوتر است که با استفاده از آن میتوان به راحتی بین دو دستگاه اطلاعات منتقل کرده یا دستگاهها را شارژ کرد. از زمان عرضه این فناوری در دهه 90 تا به امروز، تغییرات و پیشرفتهای چشمگیری در آن ایجاد شده است.
به طور کلی برای USB چهار ویژگی مهم است یعنی: فرم فاکتور، سرعت انتقال، انتقال برق و انتقال ویدیو.
فرم فاکتور
USB انواع مختلفی دارد که هر کدام کاربرد و طراحی خاصی دارند.
USB-A
USB-A یا USB Type A کانکتور مستطیل شکل معمولی است که معمولاً خیلی از ما در تشخیص دادن جهت درست اتصال آن دچار مشکل میشویم. یک طرف این کابلها همیشه USB-A و سمت دیگر یک پورت دیگر قرار دارد که برای شارژ و انتقال دیتا استفاده میشود.
USB-B
USB-B بیشتر روی دستگاههای بزرگ مثل اسکنر یا پرینتر استفاده میشود. از نظر ظاهری، این کانکتور تقریباً مربع شکل است.
Micro-USB
قبلاً Micro-USB برای بعضی دستگاهها مثل گوشیها و تبلتهای اندروید، پر کاربرد بود. این پورت دو نوع Type-A Micro و Type-B Micro داشته و کوچکتر از USB-A است. به دلیل کمتر بودن هزینه این پورت نسبت به USB-C هنوز هم بعضی شرکتها از آن استفاده میکنند.
Mini-USB
Mini-USB هم نسخه کوچکتر USB-B است که قبل از Micro-USB پورت اصلی انتقال داده یا شارژ دستگاههایی مثل تبلت بود. این کانکتور هم دو نوع دارد. امروزه این پورت خیلی متداول نیست هر چند روی بعضی MP3 پلیرها یا دستههای پلی استیشن 3 وجود دارد.
USB-C
USB-C پورت استاندارد حال حاضر است که قابلیت نمایش تصویر، انتقال داده و برق را با هم ترکیب کرده. این پورت کوچک و دو جهته است یعنی میتوان آن را در هر دو جهت وصل کرد. توان 100 واتی این کانکشن باعث شده که برای انتقال داده و شارژ سریع بسیار مناسب باشد حتی برای دستگاههای بزرگ.
USB-C نسبت به سایر انواع USB امکانات و سرعت بیشتری دارد و با توجه به چندکاره بودن میتواند جایگزین انواع کابلها شود. این کانکشن قابلیت انتقال 40 گیگابیت داده در هر ثانیه را دارد و میتوان از آن برای نمایش ویدیوهای 4K روی مانیتورهای اکسترنال استفاده کرد.
گر چه هنوز در این زمینه به یک اتحاد کامل نرسیدیم اما به تدریج USB-C جایگزین انواع پورتها شده و نیاز به همراه داشتن انواع کابلها را از بین میبرد.
لایتنینگ
لایتنینگ در اصل USB نیست بلکه کانکتور اختصاصی شرکت اپل برای محصولات این شرکت است که مثل USB کار میکند. این پورت هم مثل USB-C دو جهته است و سرعت آن شبیه به USB 3.0 است.
سرعت انتقال داده
بعضی کابلهای USB برای انتقال داده، بعضی برای انتقال برق و بعضی برای هر دو کار طراحی شده اند بنابراین هنگام انتخاب کابل این نکات را در نظر داشته باشید.
USB 1.x بسیار کند و حداکثر سرعت انتقال آن 1.5 مگابیت بر ثانیه است. USB 2.0 هم نسبتاً رایج است اما فقط روی دستگاههای قدیمی تر پیدا میشود. سرعت این پورت به 12 مگابیت بر ثانیه میرسد و یک مدل پرسرعت هم دارد که سرعت آن به 480 مگابیت بر ثانیه میرسد. SuperSpeed USB 3.x قابلیت انتقال با سرعت 5 تا 20 گیگابیت بر ثانیه را دارد.
USB 4.0، تاندربولت 3 و 4 بیشترین سرعت را دارند که به 40 گیگابیت بر ثانیه هم میرسد. تاندربولت یک استاندارد سرعت است که در بعضی از کابلهای USB-C وجود دارد.
گر چه این سرعتها خارق العاده هستند اما بیشتر برای افرادی اهمیت دارند که کارهایی مثل ویرایش ویدیو روی درایو اکسترنال انجام داده و دائماً در حال انتقال فایل هستند.
انتقال برق
به طور کلی کابلهای USB با قابلیت انتقال برق سه نوع دارند: انتقال برق، شارژ کم سرعت و شارژ سریع.
USB 2.0 از شارژ 2 و نیم وات و USB 3.0 از شارژ 4 و نیم وات پشتیبانی میکند. برای شارژ کم سرعت گوشی، 10 وات کافیست و برای شارژ سریع گوشی یا تأمین برق نوت بوک و لپ تاپهایی در این سطح، 18 وات کافیست. اما استاندارد USB PD قابلیت انتقال 100 وات برق را دارد که برای تأمین برق دستگاههایی مثل مک بوک پرو، مانیتور، داک استیشن و خیلی از تلویزیونها کافیست. همچنین USB PD قابلیت شارژ سریع دستگاههای کوچک را دارد.
انتقال ویدیو
می توانید به جای کابلهای HDMI یا VGA از USB-C برای اتصال به مانیتور استفاده کنید. تاندربولت 4 هم قابلیت نمایش محتوای 4K روی دو مانیتور به صورت همزمان و 8K روی یک مانیتور را دارد؛ این قابلیت با متداول شدن این نوع ویدیوها، اهمیت بیشتری پیدا میکند.