رامین جعفری
بیشتر اوقات دیده‌ایم که توله سگی در یک ویدیو یا سگ خودمان که در حال انتظار خوراکی است، سرش را به طرز بامزه‌ای کج می‌کند. شاید با خود بگویید که دلیل این کار چیست؟ در این مقاله تحقیقاتی را بررسی خواهیم کرد که نسبت به این رفتار سگ‌ها انجام شده است.
تحقیقی که در اکتبر 2021 در مجله Animal Connections منتشر شد، عنوان می‌کند که این حرکت می تواند نشانه ای از افزایش تمرکز باشد. محققان همچنین یک تحقیق دیگر را انجام داده بودند که در آن اسباب‌بازی‌ها را در یک اتاق قرار دادند و از صاحبان سگ (در اتاق دیگر) خواستند تا به حیوانات خانگی خود دستور دهند که یک اسباب‌بازی خاص را بیاورد. حتی سگ هایی که سه ماه آموزش دیده بودند، نمی توانستند این کار را انجام دهند. سگ‌هایی که از پس این آزمایش برآمدند، سگ‌های با استعداد و واژه‌آموز (GWL) بودند.
سگ‌های GWL با شنیدن صدای درخواست یک اسباب‌بازی خاص از صاحبانشان، در 43 درصد مواقع سرشان را به یک طرف کج می‌کردند، در حالی که سگ‌های دیگر تنها در 2 درصد مواقع این کار را انجام دادند.
شانی درور، یکی از محققان این تحقیق، در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: به نظر می رسد بین موفقیت در پیدا کردن اسباب بازی و کج شدن مکرر سر با شنیدن نام اسباب‌بازی، رابطه‌ای وجود دارد.
محققان گفتند این اولین تحقیقی بود که رفتار کج کردن سر در سگ ها را بررسی می‌کنند، اما آنها تنها با یک آزمایش این رفتار را مورد تحقیق قرار دادند.
آندریا تمسی، محقق دیگر در همین تحقیق افزود: « نباید این نکته را فراموش کنیم که تنها سگ‌های واژه‌آموز با استعداد، سر خود را در موقعیت‌های دیگر نیز کج می‌کنند که در این مطالعه آزمایش نشد.» بنابراین، ممکن است دلایل دیگری وجود داشته باشد که سگ ها سر خود را کج می کنند. اما دلیل آن چیست؟
ابتدا، بیایید نگاهی دقیق تر به بینایی سگ بیندازیم، که به طور عجیبی با بینی وی شروع می شود. پوزه بلند سگ می تواند دید او را در زوایای خاصی مسدود کند، بنابراین ممکن است سر خود را کج کند تا نگاه دقیق‌تری داشته باشد.
تحقیقات نشان داد که سگ‌ها از نشانه‌های بصری برای خواندن عبارات انسانی استفاده می‌کنند تا بهتر بفهمند که آیا ما خوشحالیم، غمگینیم یا آماده غذا دادن به آنها هستیم.
البته همه سگ ها پوزه بلندی ندارند. فرضیه دیگر ممکن است مربوط به نحوه تنظیم دقیق صداهایی باشد که سگ ها می شنوند. حس شنوایی سگ دو برابر انسان است، اگرچه این حد می تواند بسته به نژاد و سن سگ متفاوت باشد.
وقتی سگ‌ها صداها را در ارتفاعات بالاتر تشخیص می‌دهند، ممکن است سر خود را کج کنند تا هجوم امواج صوتی را بهتر کنترل کنند. به طور خاص، سگ‌ها از نوک گوش‌هایشان (گوش‌های بیرونی معروف به پینه‌ها) مانند دیش‌های ماهواره استفاده کرده و آنها را به اطراف حرکت می‌دهند تا صداهایی که انسان تولید می‌کند را بهتر بشنوند.
علاوه بر این، سگ ها ماهیچه های مخصوصی دارند که به آنها کمک می کند تا صداهای گوش میانی خود را پردازش کنند. این ماهیچه‌ها توسط بخشی از ساقه مغز به نام هسته ابهام (nucleus ambiguus) کنترل می‌شود که بر حالات چهره، نگاه، صداها و حرکات سر نیز نظارت دارد. اما کج شدن سر سگ چطور؟ این رفتار می تواند یک رفلکس باشد تا روی صدا تمرکز کند.
و در نهایت، اگر کج کردن سر آنها آنقدر بامزه است که باعث توجه بیشتر می‌شود، پس قطعا یک امتیاز اجتماعی محسوب می‌شود. برخی از رفتارشناسان حیوانات نیز ادعا می کنند که ممکن است جزئی از ارتباطات آنها باشد.
مشاور رفتار سگ، استیون آر. لیندسی، این رفتار را “کج کردن سر اجتماعی” می نامد. برای مثال وقتی سگ در پاسخ به انسان سر خود را کج می کند، این رفتار می‌تواند نوعی از “حرف زدن” سگ باشد.
اگرچه سگی که سرش را کج می کند کاملا بامزه و جذاب است، اما اگر این اتفاق خیلی زیاد تکرار شود، می تواند نشانه یک مشکل پزشکی باشد. سر خمیده می تواند نشان دهنده عفونت گوش، التهاب یا سایر مشکلات باشد که دامپزشکان می توانند آن را برطرف کنند.
