استیکینگ (یا گرو گذاشتن) ارز دیجیتال چیست؟

هر فناوری رشد و توسعه پیدا می‌کند. اولین بلاک‌چین منجر به تولید بیت‌کوین به عنوان یک ارز ضدتورمی و ابزاری برای ذخیره ارزش شد. نوع دوم بلاک‌چین قراردادهای هوشمند را در قالب اتریوم ارائه کرد و پایه و اساس اقتصاد غیرمتمرکز را ایجاد کرد.

در هر دوی این بلاک‌چین‌ها از مکانیزم اجماع نظر اثبات کار برای تأیید تراکنش‌ها در نودهای شبکه استفاده می‌شد. جدیترین نسل بلاک‌چین‌ها به جای اثبات کار با اثبات سهام کار می‌کنند. در این روش به جای اینکه از ماینینگ که یک فرایند پرمصرف است استفاده شود، از استیکینگ استفاده می‌شود.

اما استیکینگ چیست و چطور کار می‌کند؟

اجماع نظر: پایه و اساس فناوری بلاک‌چین

برای درک کامل استیکینگ اول باید در جریان باشیم که چرا بلاک‌چین‌ها به اجماع نظر وابسته هستند. همانطور که احتمالاً در جریان هستید، بلاک‌چین یک دفتر کل توزیع شده است که روی شبکه ای از کامپیوترها مستقر می‌شود. به هر یک از کامپیوترهای این شبکه نود گفته می‌شود که یک رکورد از کل سابقه بلاک‌چین را ذخیره می‌کند.

بنابراین اگر نودی از کار افتاده یا به آن حمله شود، می‌توان با کمک سایر نودها به این دفتر کل دسترسی پیدا کرد. به روش بررسی و اعتبارسنجی دفتر کل روی این نودها اجماع نظر گفته می‌شود. همانطور که از نام این فرایند پیداست، الگوریتم‌های اجماع نظر با بررسی وضعیت همه نودهای شبکه، وضعیت نهایی و تایید شده آن را مشخص می‌کنند.

همین اجماع نظر است که باعث شده بلاک‌چین تبدیل به یک شبکه بی نیاز به اعتماد، غیرمتمرکز و مقاوم شود. در نتیجه وقتی تراکنشی اجرا می‌شود یعنی یک بلاک‌ جدید به بلاک‌چین اضافه می‌شود، همه کاربران می‌توانند مطمئن باشند که وضعیت جدید بلاک‌چین درست است.

استیکینگ چطور کار می‌کند؟

پس از اینکه ایلان ماسک خبر لغو پذیرش بیت‌کوین توسط شرکت تسلا را در توئیتر منتشر کرد، بازار کریپتو دچار یک سقوط 40 درصدی شد. البته این اتفاق به دلیل خبر لغو پذیرش بیت‌کوین نبود بلکه بیشتر به این دلیل بود که ماسک اعلام کرد بیت‌کوین به اندازه کافی با محیط زیست سازگار نیست.

از آنجایی که بیت‌کوین برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و اضافه کردن بلاک‌های جدید از مکانیزم اثبات کار استفاده می‌کند، انرژی زیادی هم مصرف می‌کند. در این سیستم نودها برای حل کردن معماهای محاسباتی نیاز به قدرت پردازشی دارند در نتیجه اشخاصی که در شبکه‌های اثبات کاری فعالیت دارند باید سخت‌افزارهای گران قیمتی بخرند که انرژی زیادی هم مصرف می‌کنند.

در مقابل بلاک‌چین‌های اثبات سهامی مثل اتریوم، سولانا، پولکادات، الگورند و کاردانو به جای ماینر از اعتبارسنج استفاده می‌کنند. اعتبارسنج‌ها با استیک کردن یا همان گرو گذاشتن مقدار مشخصی از ارز بومی بلاک‌چین مورد نظر تبدیل به محافظ و نگهبان شبکه می‌شوند. به عبارتی این افراد ارزهای دیجیتال را گرو گذاری می‌کنند که از آنها برای اعتبارسنجی و بررسی تراکنش‌های بلاک‌چین استفاده می‌شود.

استیک کردن ارزهای دیجیتال چه سودی دارد؟

اعتبارسنج‌ها بسته به میزان ارزی که استیک می‌کنند پاداش دریافت می‌کنند. البته اعتبارسنج‌ها انسان نیستند بلکه کامپیوترهایی هستند که نرم‌افزار اعتبارسنج را اجرا می‌کنند و دارای یک کپی کامپل از بلاک‌چین هستند.

هر زمان کاربری یک تراکنش مثل خرید یک توکن تعویض ناپذیر (NFT) را ارسال می‌کند، یک اعتبارسنج این تراکنش را به بلاک‌چین اضافه می‌کند. هنوز اتریوم به صورت کامل به سمت مکانیزم اثبات سهام حرکت نکرده اما امکان استیک کردن اتریوم (که حداقل آن 32 عدد است) وجود دارد. در حال حاضر اتریوم با داشتن 233734 اعتبارسنج که حدود 7.2 میلیون اتر (با ارزش 24.3 میلیارد دلار) را استیک کرده اند، غیرمتمرکزترین شبکه جهان است.

حد آستانه سایر بلاک‌چین‌ها متفاوت است اما اتریوم با اختلاف زیاد بزرگترین پلتفرم قراردادهای هوشمند محسوب می‌شود.

همانطور که متوجه شدید، استیکینگ یک درآمد ثابت برای شما ایجاد می‌کند. اعتبارسنج‌ها کوین‌های خودشان را در یک والت قفل می‌کنند که بعد از آنها برای اضافه کردن بلاک‌ها یا تراکنش‌های جدید به بلاک‌چین استفاده می‌شود. هر چقدر مبلغ استیک شده بیشتر باشد، احتمال اینکه از آن برای اعتبارسنجی بلاک‌ها استفاده شود بیشتر خواهد بود.

استیکینگ در اکسچنج‌ها

یک روش دیگر از استیکینگ هم وجود دارد که می‌توان از آن برای ایجاد درآمد ثابت استفاده کرد. اکسچنج‌های بزرگ (یا همان صرافی‌های ارز دیجیتال) مثل بایننس و کوین بیس برای استیک کردن ارزهای دیجیتال به کاربران پاداش می‌دهند. مثلاً در کوین بیس می‌توانید با قفل کردن ارز دیجیتال اتریوم در والت خودتان، 5 درصد سود سالیانه دریافت کنید.

بایننس هم برای اتریوم 2 تا 20 درصد بازده سالیانه دارد. با این تفاوت که در حالت اول بازده ترکیبی در نظر گرفته نمی شود. در هر دو اکسچنج امکان استیک کردن اتر وجود دارد و برای به دست آوردن پاداش به پروتکل‌های بلاک‌چین متصل می‌شوند.

از آنجایی که خیلی از کاربران 32 اتر لازم برای استیک کردن را ندارند، این روش برای استیک کردن ارزهای دیجیتال و کسب درآمد ثابت با کمترین ریسک بسیار مناسب است. لازم به ذکر است که اگر اعتبارسنج‌ها از اعتبارسنجی بلاک‌ها خودداری کرده یا رفتار مخربی از آنها سر بزند جریمه می‌شوند و مبلغی که استیک کرده بودند مصادر خواهد شد.

آیا روشی برای افزایش پاداش استیکینگ وجود دارد؟

همانطور که اشاره شد، احتمال اینکه از مبلغ استیک شده برای اعتبارسنجی استفاده شود متناسب با حجم سرمایه گذاری کاربر است. در نتیجه یک گروه اعتبارسنج می‌توانند یک استخر استیکینگ ایجاد کرده و دارایی‌های خودشان را با هم جمع کنند. این روش احتمال استفاده از موجودی آنها برای اعتبارسنجی بلاک‌ها را بالا می‌برد.

در عین حال این کار باعث بالا رفتن تعداد دفعات دریافت پاداش می‌شود. لیدو یکی از محبوب ترین استخرهای استیکینگ است اما باید موجودی خودتان را برای یک بازه زمانی ثابت و مشخص بلوکه کنید. مقررات هر استخر استیکینگ در این زمینه خاص و مشخص است.

در هر صورت استخرهای استیکینگ مناسب ترین روش برای کسب درآمد ثابت بدون نیاز به در اختیار داشتن یک سرمایه هنگفت محسوب می‌شوند. پلتفرم‌هایی مثل Staked، MyContainer و Stake Capital هم در زمینه ارائه استیکینگ به صورت سرویس تخصص دارند.

چه ارزهای دیگری را می‌توان استیک کرد؟

علاوه بر اتریوم، کاردانو، سولانا، پلی گان، الگورند، کوساما، زیلیکا و پولکادات هم بازده خاص خودشان را برای استیکینگ دارند.

به ویژه در سه ماه پیش سولانا موفق شده 5 برابر بهتر از اتریوم عمل کنند بیشتر به دلیل افزایش میزان فروش توکن‌های NFT و همچنین سرعت، مقیاس پذیری و ترکیب اثبات سهام و اثبات تاریخچه در سولانا. گرچه خیلی‌ها بیت‌کوین را بهتر را از طلا در نظر می‌گیرند اما بلاک‌چین‌های نوظهور بازده بیشتری دارند که حتی در سال به 2 یا 10 برابر هم می‌رسد.

این شبکه‌ها پاداش استیکینگ را با توجه به وضعیت فعلی تورم و همچنین زمان فعالیت و میزان مصرف اعتبارسنج پرداخت می‌کنند.

منبع