آشنایی با انواع صفحه نمایش و مقایسه تکنولوژی های به کار رفته در آنها

کمپانی‌های بزرگ تولید کننده موبایل همواره در تلاشند تا محصولات خود را در بالاترین کیفیت ممکن روانه بازار فروش کنند. از همین رو هر ساله شاهد نوآوری‌ها و فناوری‌های جدیدی از سوی غول‌های تکنولوژی دنیا هستیم. هر گوشی هوشمند از قطعات متعدد زیادی نظیر نمایشگر، پردازنده، باتری و سایر اجزا ساخته شده است. هرچند وجود تمامی آنها برای عملکرد گوشی هوشمند ضروری است اما صفحه نمایش مهم‌ترین، حساس‌ترین و جذاب‌ترین آنها به شمار می‌رود.

لابد به این فکر می‌کنید که صفحه نمایش بدون سایر اجزای گوشی هیچ کاربردی نداشته و پردازنده حرف اول را می‌زند. حرف شما صحیح، اما از شما می‌خواهیم گوشی پرچمداری را تصور کنید که دارای بهترین و قدرتمندترین پردازنده و دوربین باشد اما از طرفی دارای صفحه نمایشی بی کیفیت است. علی رغمی که این گوشی می‌تواند بهترین بازی‌ها و تصاویر را برای شما فراهم کند، آیا انجام بهترین بازی دنیا در یک صفحه نمایش بی کیفیت لذت‌بخش است؟ فرض کنید با دوربین فوق‌العاده آن عکس یا فیلمی را ثبت کرده‌اید، آیا با وجود نمایشگری بی کیفیت رغبتی به مشاهده فیلم یا عکس خود پیدا می‌کنید؟

کیفیت و عملکرد صفحه نمایش به قدری مهم است که کمپانی‌های بزرگ، بخش مهمی از رویدادهای سالانه خود را به آن اختصاص می‌دهند. حساسیت کمپانی‌ها بیشتر بر روی کیفیت و کارایی صفحه نمایش گوشی‌های پرچمدار آنها متمرکز است. اهمیت صفحه نمایش در بحث گوشی‌های گیمینگ اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. صفحه نمایش یک گوشی گیمینگ قطعا باید از سرعت نوسازی فریم بالاتری برخوردار باشد. نرخ نمونه‌برداری لمسی نیز یکی از فاکتورهای اساسی و مهم صفحه نمایش گوشی‌های گیمینگ به شمار می‌رود.

حال که به اهمیت صفحه نمایش در گوشی‌های هوشمند پی بردیم، می‌خواهیم به معرفی انواع آنها از ابتدا تا به امروز بپردازیم. در این مقاله همچنین قصد داریم تا تمامی صفحه نمایش‌های برندهای مختلف را به شما معرفی کنیم. بعلاوه در نظر داریم تا با مقایسه بین تکنولوژی‌های به کار رفته در آنها، شما را در انتخاب درست یک گوشی هوشمند راهنمایی کنیم. از همین رو اگر به این مقوله جذاب دنیای فناوری علاقه‌مند هستید، ادامه این مقاله را در وبسایت روکیدا از دست ندهید.

در ابتدای مقاله باید عنوان کنیم که در صنعت صفحه نمایش به طور کلی دو نوع تکنولوژی ساخت نمایشگر وجود دارد. ال سی دی (LCD) و اولد (OLED) نام این دو فناوری هستند. هر کدام از این فناوری‌ها دارای انواع مختلف و نسل‌های متعددی هستند که باعث شده امروزه با حروف اختصاری بیشتری روبرو باشیم.

صفحه نمایش ال سی دی (LCD) چیست؟

LCD یا Liquid Crystal Display به معنای نمایشگر کریستال مایع بوده که مجموعه‌ای از کریستال‌های مایع است که توسط نور پس زمینه روشن می‌شوند. فراگیر بودن و هزینه نسبتا کم ساخت آنها باعث شده تا در بسیاری از گوشی‌های هوشمند مارکت مورد استفاده قرار بگیرند.

نمایشگرهای ال سی دی در زیر نور مستقیم خورشید نیز عملکرد قابل قبولی را ارائه می‌کنند. با این حال در مقایسه با نمایشگرهایی که به نور پس زمینه احتیاجی ندارند، از دقت رنگ پایین‌تری برخوردار هستند. در مارکت گوشی‌های هوشمند شاهد هر دو نوع نمایشگر ال سی دی یعنی  TFT و IPS هستیم.

صفحه نمایش TFT LCD چیست؟

TFT مخفف عبارت Thin Film Transistor یا به عبارتی نمایشگرهای ترانزیستور با غشای باریک، نسخه پیشرفته نمایشگرهای ال سی دی به شمار می‌روند که از یک ماتریکس فعال (active matrix مانند آنچه در نمایشگرهای امولد وجود دارد) برخوردار هستند. ماتریکس فعال به این معنا می‌باشد که هر پیکسل به صورت جداگانه به یک ترانزیستور و خازن متصل است.

از جمله مزیت‌های اصلی نمایشگرهای TFT در مقایسه با نمایشگرهای ال سی دی قدیمی‌تر، می‌توان به کنتراست بالاتر، هزینه کم تولید، کیفیتی تصویر بهتر و رزولوشن‌های بالاتر آنها اشاره کرد. اما معایب آنها کفه ترازو را به نفع خود جابجا می‌کنند. معایب نمایشگرهای TFT شامل مصرف بالاتر انرژی باتری در مقایسه با سایر LCD ها، زاویه دید محدودتر و دقت رنگ پایین‌تر می‌شوند. معایب ذکر شده به همراه افت هزینه‌های ساخت سایر نمایشگرهای جایگزین، دست به دست همدیگر داده‌اند تا کمتر شاهد استفاده از این نوع فناوری در گوشی‌های هوشمند حال حاضر مارکت باشیم.

مزایا

• سرعت پاسخگویی سریع‌تر و دقیق‌تر
• خستگی کمتر چشم
• وضوح بالا

معایب

• زاویه دید بسیار محدود
• دقت رنگ پایین
• مصرف انرژی بالاتر

صفحه نمایش LTPS LCD چیست؟

LTPS مخفف عبارت Low-temperature polycrystalline silicon به معنای پلی کریستالین سیلیکون با دمای کاری پایین است. در این فناوری جدید به جای سیلیکون آمورف (بدون شکل) از پلی کریستالین سیلیکون استفاده می‎‌شود. پلی کریستالین سیلیکون در دمای پایین‌تری نسبت به سیلیکون آمورف ساخته می‌شود. فناوری جدید باعث شده تا رزولوشن صفحه نمایش و نرخ پاسخ‌گویی آن بهبود چشمگیری پیدا کند. سرعت عبور الکترون‌ها در بین پلی سیلیکون‌های بزرگتر و یکنواخت نسبت به سیلیکون‌های نامنظم و بی شکل، 100 برابر بیشتر است. با یکپارچه شدن مدارهای الکتریکی با بستر نمایشگر، نمایشگرهای LTPS پاسخگویی سریع‌تر و تراکم پیکسلی بالاتری را ارائه می‌کنند.

مزایا

• تراکم پیکسلی بالاتر
• قابل استفاده در نمایشگرهای خمیده
• مصرف انرژی بهینه‌تر

معایب

• فرایند ساخت پیچیده‌تر
• استهلاک بالاتر
• هزینه ساخت بسیار بالا

صفحه نمایش LTPO چیست؟

LTPO کوتاه شده عبارت low-temperature polycrystalline oxide به معنای اکسید پلی کریستالین با دمای کاری پایین است. LTPO در واقع به فناوری بخش پشتی (مدار و اعضای مکانیکی که بردهای یک سیستم را به یکدیگر متصل می‌کند) نمایشگرهای نسل جدید اولد گفته می‌شود. نمایشگرهای LTPO هیبریدی از فناوری‌های LTPS و IGZO می‌باشد. فناوری IGZO هزینه ساخت پایین‌تری را ارائه می‌کند و از طرفی می‌تواند تراکم پیکسلی بالاتری را نسبت به فناوری LTPS پشتیبانی کند.

از آنجا که فناوری LTPS هزینه ساخت زیادی را به کمپانی‌ها متحمل می‌کرد، اپل تصمیم گرفت تا با کمک از فناوری IGZO (اکسید روی گالیوم اینیدیوم) این مشکل را برطرف کند. در همین راستا نیز سامسونگ فناوری مشابهی را با نام HOP یا اکسید ترکیبی و سیلیکون پلی‌کریستالی معرفی کرد تا از پرداخت حق امتیاز به اپل خودداری کند. کمپانی اپل نمایشگر LTPO را برای اولین بار در ساعت‌های هوشمند سری 4 خود به کار برد.

مزایا

• پشتیبانی از رزولوشن بالاتر
• نرخ نوسازی بالاتر
• هزینه ساخت بهینه‌تر
• مصرف انرژی پایین

معایب

• یکپارچه نبودن حرکت الکترون‌ها
• فرایند ساخت دشوار

صفحه نمایش TN (Twisted Nematic) چیست؟

پنل نمایشی TN (Twisted Nematic) یا رشته‌ای تابیده در واقع اولین نسل از پنل‌ها برای نمایشگرهای صفحه تخت محسوب می‌شوند. در این تکنیک کریستال‌های مایع به صورت عمودی (پیچیده و درهم) قرار گرفته‌اند. اگر به یک نمایشگر TN در زوایای مختلف نگاه کنیم، رنگ‌ها و زاویه دید دچار اختلال خواهند شد. این مشخصه را می‌توان حتی در گوشی‌های هوشمند و تبلت‌های ارازان قیمت مارکت نیز به وضوح مشاهده کرد. علی رغم زاویه دید محدود و دقت رنگی پایین، نمایشگرهای TN دارای سریع‌ترین نرخ پاسخگویی پیکسل هستند که آنها را به گزینه‌های بی بدیلی برای گیمینگ تبدیل کرده است.

مزایا

• نرخ نوسازی و پاسخگویی سریع
• مصرف انرژی پایین‌تر
• هزینه ساخت پایین‌تر

معایب

• زاویه دید محدود
• دقت رنگی پایین
• کیفیت ساخت متفاوت در نمونه‌های موجود

صفحه نمایش IPS LCD چیست؟

در تکنولوژی IPS (In-Plane Switching) یا همان سوئچینگ در صفحه پنل‌های IPS، کریستال‌های مایع با صفحه نمایش در یک ردیف و راستا قرار گرفته‌اند که این امر به بهبود زاویه دید نمایشگر کمک شایانی کرده است. بهبود زاویه دید تا حدی بوده است که در تبلیغات تلویزیون‌های مجهز به پنل IPS از زاویه دید 178 درجه‌ای نمایشگر آنها به عنوان یک مزیت و برتری نام برده می‌شود. یکی دیگر از مزیت‌های بسیار مهم پنل‌های IPS، پردازش و تولید رنگ بهتر و دقیق‌تر است. از همین رو برای کارهایی نظیر ویرایش تصاویر بسیار کارآمد و مفید محسوب می‌شوند.

مزایا

• زاویه دید گسترده‌تر
• دقت رنگ و کنتراست بهتر
• وضوح مناسب در زیر نور مستقیم آفتاب
• طول عمر بالاتر

معایب

• نسبت کنتراست پویای پایین‌تر
• نشت نور در پس زمینه‌های تاریک
• تارشدگی تصاویر در حرکت
• سرعت پاسخگویی پیکسل پایین‌تر

صفحه نمایش VA (Vertical Alignment) چیست؟

پنل VA یا چیدمان عمودی از نظر عملکردی در جایی میان دو پنل IPS و TN قرار می‌گیرد و در واقع ترکیبی از این دو پنل محسوب می‌شود. پنل VA در مقایسه با TN از زاویه دید و دقت تولید رنگ بهتری برخوردار است. اما در مقابل زمان پاسخگویی بالاتری دارند که آنها را به گزینه نامناسبی برای گیمرها تبدیل می‌کند. با این حال اگر نمایشگرهای VA را با IPS مقایسه کنیم، به وضوح متوجه کنتراست بهتر نمایشگرهای VA خواهیم شد.

مزایا

• نرخ نوسازی و کنتراست بهتر نسبت به پنل IPS
• زاویه دید و دقت رنگی بهتر نسبت به پنل TN

معایب

• زاویه دید محدودتر و دقت رنگی پایین‍تر نسبت به پنل IPS
• سرعت پاسخگویی پیکسل بسیار پایین نسبت به هر دو پنل IPS و TN

صفحات لمسی نمایشگرهای ال سی دی به دو نوع مقاومتی و خازنی تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه به شرح هر کدام از آنها خواهیم پرداخت:

صفحه نمایش لمسی مقاومتی  (Resistive) چیست؟

نمایشگرهای لمسی مقاومتی از دو لایه ماده رسانا تشکیل شده که فاصله بسیار کم بین آنها به عنوان مقاومت عمل می‌کند. زمانی که این نوع نمایشگر توسط انگشت یا قلم استایلوس لمس می‌شود، دو لایه به یکدیگر برخورد کرده و نقطه اتصالی پدید می‌آید. اطلاعات حاصل از  تغییر مقاومت بین دو لایه توسط پردازنده شناسایی و پردازش شده و به سیستم عامل تلفن همراه منتقل می‌شود.

فناوری صفحه نمایش لمسی مقاومتی به اندازه فناوری خازنی واکنش پذیر نیست و برای این که نقطه تماس بهتر شناسایی شود، بهتر است که از قلم لمسی استفاده شود. از این فناوری بیشتر در گوشی‌های هوشمند پایین رده و گوشی‌های ارزان قیمت معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

صفحه نمایش لمسی خازنی (Capacitive) چیست؟

فناوری صفحه نمایش لمسی خازنی از یک لایه شیشه تشکیل شده که با یک رسانا یا هادی شفافی مانند اکسید قلع ایندیوم پوشانده شده است. هنگامی که صفحه لمسی خازنی توسط بدن انسان (انگشت) لمس می‌شود، اختلالی در صفحه الکترواستاتیک نمایشگر به وجود می‌آید که به عنوان تغییری در ظرفیت بار الکتریکی خازن، قابل اندازه‌گیری است. این تغییر توسط پردازنده شناسایی شده و دستور لازمه را به سیستم عامل ارسال می‌کند.

نمایشگرهای لمسی خازنی در مقایسه با فناوری مقاومتی، عملکرد بهتر و واکنش‌پذیری سریع‌تری را نسبت به لمس انسان از خود نشان می‌دهند. از این رو تجربه به مراتب خوشایندتری را در اختیار کاربر قرار می‌دهند. از این فناوری اغلب در گوشی‌های هوشمند رده بالای مارکت به کار گرفته می‌شود.

به طور کلی جهت عبور دادن جریان الکتریسیته به پیکسل‌های یک نمایشگر دو روش وجود دارد که عبارتند از: سیم کشی ماتریس فعال (Active Matrix Wiring) و سیم کشی ماتریس غیر فعال (Passive Matrix Wiring)

سیم کشی ماتریس فعال (Active Matrix Wiring): در این روش الکتریسیته به کمک خازن‌ها و صفحات نازک ترانزیستوری (TFT) به صورت مستقل و جداگانه به تک تک پیکسل‌ها منتقل می‌شود.

سیم کشی ماتریس غیر فعال (Passive Matrix Wiring): در این روش جریان الکتریسیته به تمامی پیکسل‌های موجود در یک ردیف انتقال داده می‌شود. عملکرد این روش به هیچ وجه قابل قبول نبوده و تقریبا منسوخ شده است. با این حال ساخت آن آسان‌تر و کم هزینه‌تر می‌باشد.

صفحه نمایش PLS LCD چیست؟

PLS مخفف عبارت Plane to Line Switching بوده که از لحاظ ظاهری شباهت بسیار زیادی به فناوری IPS دارد. حال باید دید که عملکرد آنها نیز یکسان است یا خیر؟ این تکنولوژی توسط کمپانی سامسونگ توسعه یافته و از نظر مشخصاتی بسیار شبیه نمایشگرهای IPS است. از این رو PLS LCD نیز در تولید و پردازش رنگ‌ها عملکرد قابل قبولی را ارائه کرده و زاویه دید بسیار خوبی دارد. اما از نظر سطح کنتراست در مقابل پنل‌های اولد و LCD/VA حرفی برای گفتن ندارد.

طبق گفته‌های بخش نمایشگر کمپانی سامسونگ، هزینه ساخت پنل‌های PLS به طرز قابل توجهی کاهش یافته و میزان روشنایی بالاتری دارند. زاویه دید آنها نیز در مقابل پنل‌های IPS کمپانی رقیب یعنی ال جی بهبود چشمگیری پیدا کرده است.

مزایا

• انعطاف‌پذیری بهتر
• روشنایی بالاتر در حدود 10 درصد
• زاویه دید بهتر
• هزینه ساخت پایین‌تر در حدود 15 درصد

معایب

• مقاومت پایین‌تر نسبت به پنل‌های IPS
• عملکرد پایین‌تر مقیاس رنگی سیاه سفید (Gray-scale)
• پشتیبانی محدود از فناوری‌های همگام‌سازی و نوسازی تصویر Nvidia G-Sync و AMD FreeSync

صفحه نمایش LED یا LCD؟

این سوال زمانی که تلویزیون‌های LED عرضه جهانی شدند، به سر زبان‌ها افتاد. در واقع باید بگوییم که در این نوع تلویزیون‌ها از پنل LCD استفاده شده و تنها تفاوت آنها، استفاده از LED ها برای نور پس زمینه است. مزیت اصلی LED ها، مصرف انرژی کمتر آنها بوده که شرکت‌ها نیز روی همین مسئله مانور زیادی انجام داده‌اند. اما این واقعیت برای گوشی‌های هوشمند با توجه به ابعاد کوچک‌تری که دارند، صدق نمی‌کند.

از طرفی عملکرد نور پس زمینه برای ایجاد کنتراست در نمایشگرهای LCD/LED به هیچ وجه قابل رقابت با نمایشگرهای اولد نخواهد بود. چرا که کنترل روشنایی در نمایشگرهای اولد توسط هر پیکسل به صورت جداگانه صورت گرفته اما در نمایشگرهای LCD/LED به صورت منطقه‌ای صورت می‌گیرد.

صفحه نمایش S-LCD چیست؟

تکنولوژی S-LCD مخفف عبارت Super LCD بوده که توسط کمپانی S-LCD Corporation (زیر مجموعه کمپانی سامسونگ) برای ساخت نمایشگرهای تلفن همراه استفاده شد. به طور کلی از این نوع نمایشگرها اغلب در ساخت گوشی‌های HTC به کار گرفته شد، با این حال کمپانی‌های دیگر نیز از فناوری سوپر LCD بهره می‌بردند.

تفاوتی که بین نمایشگرهای IPS و S-LCD وجود دارد این است که فضای خالی بین لایه (شیشه) بیرونی نمایشگر و سنسور لمسی  آن حذف شده و هیچ فاصله‌ای بین آنها وجود ندارد. این مسئله باعث شده تا نمایشگرهای SLCD در مقایسه با IPS حس بهتری را به مخاطب القا کنند و در طرف دیگر شاهد انعکاس نور کمتری از سطح نمایشگر باشیم.

مزایا

• مصرف انرژی پایین‌تر
• دید بهتر در مقابل نور آفتاب
• انعکاس نور کمتر
• ضخامت کمتر

معایب

• عدم نمایش صحیح رنگ سیاه

صفحه نمایش کوانتوم دات چیست؟

این نوع از نمایشگرها در واقع نوع پیشرفته نمایشگرهای LCD به شمار می‌روند. نمایشگرهای کوانتوم دات در نظر دارند تا جای نمایشگرهای گران قیمت اولد را در مارکت بگیرند. در این نوع از نمایشگرها برای نمایش جذاب‌تر رنگ‌ها از نقاط کوانتومی یا به عبارتی نانوکریستال‌های نیمه هادی استفاده می‌شود. این کریستال‌ها می‌توانند رنگ‌های قرمز، آبی و سبز را واقعی و خالص‌تر ایجاد کنند. در ساخت نمایشگرهای کوانتوم دات به جای استفاده از نور پس زمینه سفید  از نور آبی استفاده می‌کنند که موجب کنتراست بهتر و دقت رنگ بالاتری می‌شود.

مزایا

• دقت رنگی بسیار بالا
• طول عمر بالاتر و مصرف انرژی بهینه‌تر
• قابل استفاده در محصولات مختلف مارکت نظیر تلویزیون

معایب

• سرعت پاسخگویی پیکسل پایین
• زاویه دید محدودتر نسبت به پنل‌های اولد
• نسبت کنتراست محدود
• نمایش اغراق آمیز رنگ‌ها

انواع صفحه نمایش‌های رتینا چیست؟

رتینا در واقع نامیست که اپل برای نمایشگر محصولات خود برگزیده است. این فناوری در سال 2010 همراه با آیفون 4 معرفی شد. در نمایشگرهای رتینا از پنل IPS LCD استفاده شده اما رتینا به کلی با یک پنل معمولی IPS فرق دارد. اپل با تغییراتی که در تعداد پیکسل، نسبت کنتراست، ساختار شیشه روی صفحه نمایش و فناوری نور پس زمینه پنل IPS اعمال کرد، توانست به وضوح بالاتر و کیفیت تصویر واقعی‌تری دست پیدا کند.

اپل نام‌های مختلفی را بر روی نمایشگرهای خود قرار داده است. از جمله نمایشگرهایی که دارای پنل مشابه IPS هستند می‌توان به نمایشگرهای رتینا، Liquid Retina و رتینا HD اشاره کرد. تمامی این نمایشگرها دارای پنل IPS هستند و تنها تفاوت آنها در نام و نسبت تصویر خلاصه می‌شود. اپل از این نمایشگرها در اولین سری محصولات خود به کار گرفته و در حال حاضر برای تولیدات جدید از فناوری اولد بهره می‌برد.

سایر نمایشگرهای رتینایی که از فناوری مشابه اولد استفاده می‌کنند می‌توان به نمایشگرهای سوپر رتینا HD و سوپر رتینا XDR اشاره کرد. هرچند از نظر فناوری این دو نمایشگر یکسان هستند اما نسبت کنتراست تصویر در سوپر رتینا XDR (دو میلیون به یک) دو برابر سوپر رتینا HD (یک میلیون به یک) است.

مزایا

• تراکم پیکسلی بالا
• رنگ‌های زنده و پویا
• وضوح بالا در زیر نور مستقیم آفتاب

معایب

• سرعت پاسخگویی پیکسل پایین در نمونه‌های IPS
• نرخ نوسازی پایین در هر دو نمونه
• هزینه ساخت بالا

صفحه نمایش اولد چیست؟

اولد مخفف عبارت Organic Light Emitting Diode بوده و به معنای دیود ساطع کننده نور آلی است. در فناوری اولد لایه‌ای از مواد آلی (بر پایه کربن) بین دو صفحه رسانا (آند و کاتد) قرار گرفته و از طرفی این دو ورق نیز توسط دو صفحه شیشه‌ای محافظت می‌شوند. شیشه بالایی در واقع نقش عایق و آب بندی را برعهده دارد و شیشه پایینی تنها نقش بستر یا زیرساخت را ایفا می‌کند. زمانی که به دو صفحه رسانا پالس الکتریکی اعمال می‌شود، مواد آلی بین دو صفحه رسانا طی پدیده التکرولومینانس (ساطع شدن نور از یک ماده در اثر عبور جریان الکتریسیته) به طور مستقیم از خود نور تولید می‌کنند. میزان روشنایی و رنگ حاصل از این پدیده می‌تواند بسته به پالس الکتریکی متفاوت باشد.

فناوری اولد متعلق به شرکت ال جی بوده و به نوعی نماد تجاری این شرکت محسوب می‌شود. این نوع نمایشگرها از نمونه‌های LCD کارایی بیشتری دارند. اما برتری فناوری اولد به همین جا ختم نمی‌شود و در مقایسه با نمایشگرهای LCD، دارای دقت رنگی بالاتر، نرخ پاسخگویی پیکسل سریع‌تر، زاویه دید گسترده‌تر، روشنایی بیشتر و وزن بسیار سبک‌تری هستند.

مزایا

• مصرف انرژی پایین‌تر
• نازک‌تر، سبک‌تر و انعطاف پذیرتر
• زاویه دید بهتر نسبت به پنل‌های LCD
• نسبت کنتراست بالاتر

معایب

• طول عمر پایین‌تر
• هزینه بالای ساخت
• عدم مقاومت در برابر آب
• دقت پایین در نمایش رنگ‌ها

صفحه نمایش امولد چیست؟

واژه امولد مخفف عبارت Active Matrix Organic Light Emitting Diode به معنای دیود ساطع کننده نور آلی ماتریکس فعال است. فناوری امولد  کاملا به کمپانی سامسونگ تعلق دارد. در نمایشگرهای آمولد نیز مانند فناوری اولد، فرایند تولید نور به کمک پدیده الکترو لومینانس صورت می‌گیرد اما برای آمولد این اتفاق در هر یک از پیکسل‌های کوچک تشکیل دهنده نمایشگر انجام می‌پذیرد.

به عبارت دیگر برخلاف نمایشگرهای LCD که نور پس زمینه دارند، نمایشگرهای امولد همیشه خاموش هستند مگر این که الکتریسیته به پیکسل‌ها جریان پیدا کند. نمایشگر امولد از هزاران پیکسل یا سلول نوری مجزا تشکیل شده که ترکیب همه آنها با یکدیگر در نهایت به یک تصویر منجر خواهد شد.

فناوری امولد در واقع همان فناوری اولد می‌باشد با این تفاوت که در نمایشگر امولد پیکسل‌ها برای صرفه‌جویی بیشتر انرژی و نمایش عمیق‌تر رنگ سیاه، توانایی خاموش شدن نیز دارند. نمایشگرهای آمولد در مقایسه با نمایشگرهای LCD دارای مزیت‌هایی نظیر پویایی بیشتر رنگ‌ها، وزن سبک‌تر، دوام بهتر باتری و روشنایی بیشتر هستند. تنها ایراد یا نقطه ضعفی که می‌توان برای این نمایشگرها نام برد، نمایش اغراق آمیز و اشباع بودن بیش از حد رنگ‌ها است.

مزایا

• مصرف انرژی پایین
• ضخامت کم پنل
• نسبت کنتراست بالا
• کیفیت تصاویر فوق‌العاده

معایب

• طول عمر پایین
• عدم مقاومت در برابر آب
• وضوح ناکافی در برابر نور مستقیم آفتاب
• هزینه تعمیر یا تعویض بسیار بالا

تفاوت بین صفحه نمایش‌های اولد و امولد

هر دوی این نمایشگرها دارای دیودهای ساطع کننده نور آلی هستند، با این تفاوت که در نمایشگرهای امولد از یک لایه اضافه TFT نیز جهت کنترل جریان ورودی به هر پیکسل استفاده شده است. رنگ سیاه در نمایشگرهای اولد دارای عمق بیشتری نسبت به امولد است. از طرفی نمایشگرهای امولد از انعطاف پذیری و هزینه ساخت بالاتری برخوردار هستند. کیفیت تصاویر نیز در نمایشگرهای امولد بالاتر است. علاوه بر موارد ذکر شده لازم به ذکر است که نمایشگرهای امولد می‌توانند از نرخ نوسازی بالاتری پشتیبانی کنند. همچنین برای نمایشگرهای امولد هیچ‌گونه محدودیتی در ساخت آنها در ابعاد بزرگ وجود ندارد.

صفحه نمایش PMOLED چیست؟

PMOLED مخفف عبارت Passive Matrix OLED بوده و به معنای دیود گسیل نور ارگانیک ماتریس غیر فعال است. در نمایشگرهای PMOLED نحوه کنترل پیکسل‌ها به شکلی متفاوت صورت می‌گیرد. هر ردیف از پیکسل‌ها در این نوع نمایشگرها به صورت متوالی و پشت سر هم کنترل می‌شود. از آنجا که پیکسل‌ها دارای خازن نگهدارنده الکتریسیته نیستند، در اکثر مواقع خاموش هستند. برای جبران این مسئله لازم است تا ولتاژ بیشتری به پیکسل‌ها رسیده تا آنها نیز بتوانند روشن‌تر به نظر برسند. به عنوان مثال نمایشگری را فرض کنید که دارای 10 ردیف پیکسلی است، برای آن که یک ردیف آن روشن به نظر برسد بایستی روشنایی آن ده برابر سایر ردیف‌ها باشد.

هرچند روند ساخت نمایشگرهای PMOLED ساده‌تر و ارزان‌تر بوده اما کارایی قابل قبولی ندارند و پیکسل‌های اولد به علت تحمل ولتاژهای بسیار بالا و مکرر طول عمر کمتری دارند. نمایشگرهای PMOLED همچنین از نظر رزولوشن و سایز نیز با محدودیت‌هایی روبرو هستند. چرا که با بزرگتر شدن ابعاد نمایشگر، ولتاژ بالاتری نیز برای روشن نگه داشتن آن لازم است. از این رو نمایشگرهای PMOLED را بیشتر در ابعاد کوچک و تنها برای نمایش دادن اطلاعات و آیکون‌های کوچک به کار می‌گیرند.

مزایا

• روند ساخت آسان و کم هزینه

معایب

• طول عمر بسیار کوتاه
• محدودیت در رزولوشن و سایز
• مصرف انرژی بالا

صفحه نمایش POLED چیست؟

حرف P در ابتدای واژه POLED نمایانگر پلاستیک است. در این نوع از نمایشگرها لایه زیرین یا بستر پنل نمایشگر به جای شیشه از پلاستیک استفاده شده است. در ابتدا از دو ماده پلاستیکی به نام‌های پلی اتیلن نفتالات (PEN) و پلی اتیلن ترفتالات (PET) استفاده می‌شد که به علت عدم مقاومت در برابر تغییرات دمایی لایه TFT، با ماده پلی ایمید (PI) که مقاومت بالاتری را از خود نشان می‌‌داد، جایگزین شد. در همین راستا در بخش لایه TFT نیز شاهد تغییراتی بودیم. این تغییرات شامل استفاده از a-Si (سیلیکون بدون شکل) و poly-Si (سیلیکون چند وجهی با دمای پایین) جهت انعطاف‌پذیری بیشتر پنل می‌شد.

دو ساختار a-Si و poly-Si (بر پایه LTPS) تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. از جمله مهم‌ترین آنها، سرعت انتقال الکترون محسوب می‌شود. سرعت انتقال الکترون در پنل‌های poly-Si مبتنی بر فناوری LTPS بسیار بالاتر بوده و از این رو مصرف انرژی پایین‌تری را ارائه می‌کنند. از طرفی مصرف انرژی پایین‌تر نیز باعث حفظ عمر مفید باتری دستگاه می‌شود. فناوری LTPS به جهت سرعت بالاتر الکترون‌ها و مصرف پایین‌تری که دارند، برای پنل‌های اولد مناسب‌تر محسوب می‌شوند. با همه این اوصاف تمامی ویژگی‌های گفته شده به کیفیت ساخت کمپانی مربوطه بستگی دارد. به عنوان مثال کمپانی‌های بزرگی نظیر سامسونگ برای سری اج (Edge) و ال جی برای گوشی‌های جی فلکس خود نیز از پنل‌های poly-Si مبتنی بر فناوری LTPS جهت ساخت نمایشگرهای خمیده بهره بردند.

مزایا

• انعطاف پذیری بالاتر
• مقاومت بیشتر در برابر ضربه
• مصرف انرژی پایین

معایب

• وضوح پایین‌تر نسبت به صفحات شیشه‌ای
• خش پذیری بالاتر
• عدم نمایش صحیح رنگ‌ها

صفحه نمایش سوپر امولد چیست؟

سوپر امولد نسل بعدی و بهبودیافته نمایشگرهای امولد سامسونگ به شمار می‌رود. سامسونگ در نمایشگرهای سوپر امولد خود، سنسور تاچ (پنل لمسی) را با نمایشگر ادغام کرد. نتیجه این تغییر به مصرف انرژی پایین‌تر، زاویه دید بهتر بخصوص در مقابل نور مستقیم آفتاب، وضوح بالاتر و روشنایی بیشتر نمایشگرهای سوپر امولد انجامید.

مزایا

• وضوح تصویر بالاتر
• واکنش‌پذیری بالاتر صفحه نمایش
• زاویه دید بهتر

معایب

• هزینه تعمیر و جایگزینی بالا
• قیمت تمام شده گران‌تر

صفحه نمایش سوپر امولد پلاس چیست؟

سامسونگ برای اولین بار از این نمایشگر در پرچمدار خود یعنی گلکسی S II به کار گرفت. تفاوتی که نمایشگر جدید سامسونگ با نسل قبلی خود یعنی سوپر امولد داشت، نحوه چینش پیکسل‌ها بود. به طور کلی نحوه چینش پیکسل‌ها در نمایشگرهای سوپر امولد به صورت ماتریکس پنتایل یا PenTile است.

در این نوع از چینش، پیکسل‌های رنگی به صورت قرمز سبز آبی سبز (RGBG) درون نمایشگر قرار گرفته‌اند. رنگ سبز در این میان به صورت مشترک به کار گرفته شده است. تعدا کمتر ساب پیکسل‌ها باعث می‌شود تا به رزولوشن بالاتری در نمایشگر دست پیدا کنیم. اما در نمایشگرهای سوپر امولد پلاس چینش پیکسل‌ها از حالت پنتایل به حالت نرمال یا واقعی قرمز سبز آبی/قرمز سبز آبی (RGB) تغییر پیدا کرده است. از همین رو نمایشگرهای سوپر امولد پلاس می‌توانند تصاویر را با وضوح و جزئیات بالاتری نشان دهند.

مزایا

• روشنایی بالاتر
• مصرف انرژی بهینه‌تر
• جزئیات بهتر تصاویر

معایب

• طول عمر پایین‌تر نسبت به پنل‌های سوپر امولد
• گسترده رنگی محدودتر
• اشباع بودن کمتر رنگ‌ها

صفحه نمایش داینامیک امولد 2X چیست؟

نمایشگرهای Dynamic AMOLED در اصل همان نمایشگرهای سوپر امولدی هستند که از استاندارد رنگی HDR10+ پشتیبانی می‌کنند. HDR10+ به استانداردی برای نمایش داینامیک رنج بالا یک نمایشگر اطلاق می‌شود. استاندارد HDR10+ توسط کمپانی سامسونگ به ثبت رسیده و توسط سایر کمپانی‌های بزرگ تایید شده است. کاربرد استاندارد HDR10 در جهت کنتراست بهتر تصاویر و نمایش واقعی‌تر آنها است.

به گفته سامسونگ نمایشگرهای داینامیک امولد 2X می‌توانند تمامی گستره رنگی سینمایی DCI-P3 را پوشش دهند. نسبت کنتراست در این نوع از نمایشگرها به 2,000,000:1 می‌رسد. کمپانی سامسونگ همچنین توانسته از سازمان آلمانی TUV Rheinland برای کاهش نور آبی نمایشگرهای داینامیک آمولد خود گواهی محافظت از چشم نیز دریافت کند.

مزایا

• تولید نور آبی کمتر
• وضوح مناسب در زیر نور مستقیم آفتاب
• پشتیبانی از قابلیت نمایشگر همیشه روشن
• مصرف انرژی بهینه
• پشتیبانی از اسکن اولتراسونیک اثر انگشت

معایب

• هزینه ساخت بسیار بالا

صفحه نمایش FLUID AMOLED چیست؟

نمایشگرهای FLUID AMOLED در ابتدا توسط کمپانی وان پلاس معرفی و به کار گرفته شد. به گفته خود کمپانی این نوع نمایشگرها نوعی پنل‌های امولد هستند که با کمک فناوری‌های جدید تولید شده‌اند. تغییرات حاصل باعث شده تا نمایشگرهای FLUID AMOLED علی رغم مصرف انرژی پایین‌تری که داشته باشند، وضوح تصویر خود را حفظ کنند.

تغییر دیگر در نرخ نوسازی آنها اتفاق افتاده است. نرخ نوسازی در این نمایشگرها از 60 هرتز فراتر رفته و به 90 هرتز می‌رسد. نکته حائز اهمیت دیگر این که نمایشگرهای FLUID AMOLED وان پلاس، 40 درصد نور آبی کمتری را از خود بروز می‌دهند. این مسئله باعث شده تا آسیب کمتری به چشم‌ها برسد و خستگی کمتری را ایجاد کند.

مزایا

• مصرف انرژی پایین‌تر
• آسیب کمتر به چشم‌ها
• هزینه ساخت پایین‌تر
• پشتیبانی از HDR10 و HDR10+

معایب

• وضوح پایین‌تر نسبت به سایر پنل‌های سوپر امولد
• حساسیت لمس پذیری کمتر

جمع بندی

با گذشت زمان و ظهور فناوری‌های جدیدتر قطعا در آینده شاهد نمایشگرهایی پیشرفته‌تر خواهیم بود. نمایشگرهایی که در عین کم مصرف بودن، وضوح بالاتری را ارائه می‌کنند. با این وجود هر کدام از نمایشگرهایی که در بالا معرفی کردیم، مزایا و معایب خاص خودشان را دارند. کمپانی‌های بزرگ نیز متناسب با قیمتی که در نظر دارند محصول خود را ارائه کنند، از نمایشگرهای متنوعی استفاده می‌کنند. برخی از اسامی نمایشگرها صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و عملا با سایر نمونه‌ها تفاوتی ندارند. از این رو پیشنهاد می‌کنیم که در هنگام خرید یک نمایشگر یا محصولی که دارای نمایشگر است، ابتدا نیازهای خود را بسنجید و متناسب با آنها خرید مطمئنی را تجربه کنید.