گزارش ویژه: بازار خودرو طی سه سال اخیر؛ دوئل دلار و قیمت خودرو

روند افزایش قیمت خودروهای تولید داخلی، خودروهای مونتاژی و خودورهای خارجی طی سه سال گذشته نشان می‌دهد که امروزه خودرو تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده است.

عوامل مختلفی در ایران روی افزایش قیمت خودرو تاثیر می‌گذارند که با بررسی این عوامل از سال 97 تاکنون، بالا رفتن نرخ دلار را در افزایش قیمت خودرو پر‌رنگ‌تر از سایر عوامل می‌بیینم. البته نظریه‌های مختلفی از سوی کارشناسان اقتصادی درباره روند صعودی قیمت خودرو مطرح شده است. آن‌ها عواملی مثل: عدم تعادل عرضه و تقاضا، احتکار خودرو، فاصله زیاد بین قیمت خودرو در کارخانه و بازار و سوء مدیریت بر بازار خودرو را دلیل آشفتگی این بازار و روند رو به‌ رشد قیمت خودرو می‌دانند.

با این حال، پس از هر بار گران‌تر شدن خودرو، تنها عاملی که در مورد آن بین مردم و مسئولین بحث می‌شود، افزایش نرخ دلار است که قیمت خودرو را به همراه خود بالا می‌کشد.

تبدیل خودرو به سرمایه و پیشی گرفتن از دلار و طلا

تبدیل شدن خودرو به کالای سرمایه‌ای نیز یکی از آشفتگی‌های بازار این محصول است. مسئولین برای مقابله با این اتفاق، راه کارهایی ارائه داده‌اند که در حد حرف مانده و هیچکدام عملی نشده است. نتیجه سوء مدیریت در کنترل قیمت خودرو، جایگزین شدن خودرو با طلا و دلار به عنوان یک سرمایه‌گذاری پرسود است.

چیزی که امروز شاهد آن هستیم، تسلط دلالان و احتکار‌کنندگان خودرو بر بازار این محصول است. آن‌ها با خرید و احتکار خودروهای صفر‌کیلومتر و جلوگیری از استهلاک آن‌ها، هزینه‌های مربوط به نگهداری خودرو را کاهش داده‌اند و به خوبی از سرمایه خود نگهداری می‌کنند تا در بهترین شرایط، سرمایه خود را وارد بازار کنند.

رشد قیمت خودرو طی سه سال گذشته بیشتر مربوط به خودروهای خارجی است که تحریم‌ها و بالا بودن نرخ دلار، اجازه ورود دوباره این خودروها را به بازار ایران نمی‌دهد.

در رده دوم جدول افزایش نرخ خودرو، خودروهای مونتاژی پرمتقاضی را می‌بینیم که تولید آن‌ها در سال‌های اخیر با کاهش روبرو بوده است. به طوری که افزایش قیمت برخی از خودروهای مونتاژی مانند پژو 2008، بیش از پانصد میلیون تومان بوده است.

نمودار افزایش نرخ خودروهای داخلی نیز، از رشد بی‌سابقه قیمت خودرو طی سال‌های اخیر خبر می‌دهد، اما سیر صعودی کم‌تری نسبت به خودروهای مونتاژی و وارداتی دارند.

اصل سرمایه‌ای شدن خودرو درباره محصولات دست دوم و کارکرده نیز صادق است، با این تفاوت که حباب قیمتی کوچک‌تری نسبت به حباب خودروهای صفر کیلومتر دارند.

تصاویر زیر، تفاوت قیمت خودرو طی سال‌های اخیر را نشان می‌دهند.