عرفان میرزایی
در تاریخ 30 ژوئیه، اگر همه چیز طبق برنامه ریزی ناسا پیش برود، یک موشک اطلس V-541 از تیپ کاناولار فلوریدا بلند خواهد شد. که مأموریت مریخ 2020 و مریخ نورد perseverance خود را در یک سفر تقریباً 5 ماهه به سیاره سرخ منتقل خواهد کرد. پس از فرود مریخ نورد در دهانه Jezero Crate در 18 فوریه 2021، وسیله نقلیه روبوتیک 2،060 پوندی (1،025 کیلوگرم)، 10 فوت (3 متر)، در زمین را حفر می‌کند تا به دهانه برسند. و قطعاتی از اندازه گچ را از سنگ مریخ استخراج می‌کند. که در نهایت می‌تواند نشان دهد که آیا زندگی یک بار برای همیشه در سیاره چهارم منظومه شمسی (مریخ) وجود داشته است یا خیر؟
perseverance آخرین ورژن از مریخ نورد مریخ است که شامل روح، فرصت و کنجکاوی می‌شود. نسخه قبلی مریخ نورد، در ماموریت آخر خود، زمان رسیدن به سطح مریخ در آگوست 2012، 14.27 مایل (22.97 کیلومتر) را طی کرده و در سال 2019 شواهدی از سنگهای باستانی به ظاهر خشک یافت. برنامه‌های ناسا برای حداقل یک سال ماموریت مریخ نوردی (687 روز زمین) و مسافت بین 3 تا 12 مایل (5 و 20 کیلومتر) را پوشش میدهد.
هدف علمی مورد توجه perseverance ، جستجوی شواهدی از زندگی میکروبی باستانی در مریخ است. اما همانطور که دو دانشمند ناسا توضیح می‌دهند، این ماموریت بسیار پیچیده‌تر است.
مایکل میر، دانشمند اصلی برنامه اکتشاف مریخ: “مهمترین جنبه این مأموریت این است که این مأموریت نشانگر سیر تحول در مطالعه مریخ است. که باعث می‌شود ما سکونت را در مریخ درک کنیم و اکنون به دنبال نشانه‌های زندگی باستان باشیم.”
دو دانشمند خاطرنشان كردند: “با این حال، ما نمی‌دانیم تا رسیدن به آنجا، چه خواهیم یافت؟ و مهمترین آنها چه خواهد بود؟” “از جمله اهداف مأموریت درک محیط زمین شناسی محل فرود و مریخ نورد مجهز به شناسایی امیدوارترین نمونه‌هایی که ممکن است حفظ زیستی داشته باشند. آن شواهد را ذخیره کنند تا به زمین برگردانده شوند و توسط بهترین ابزارهای جهان مورد بررسی قرار گیرند. ”
ناسا مجبور شد مقدمات پرتاب را در وسط درگیری COVID-19 تکمیل کند. با توجه به جزئیات وب سایت ناسا، آن وضعیت تیم پروژه را مجبور می‌کند تعداد کارمندان مشغول به کار در آزمایشگاه پیشرانش جت در کالیفرنیا، تعدیل کند. و کارگران را مجبور به انجام پروتکل‌های بهداشتی، پوشیدن تجهیزات محافظ و استفاده از دستگاه ضدعفونی کننده دست و سایر مواد تمیز کننده کرد. اما در پایان راه علم، کارگران ناسا بیشتر نگران حفظ پاکیزگی سیستم نمونه برداری از کاوشگر سیاره‌ای بودند تا نگران ویروس کرونا!
مایر و شولت توضیح می‌دهند: “سطح کنترل آلودگی برای هر فضاپیما بی‌سابقه است و در اکثر آزمایشگاه‌های روی زمین غیرقابل تحقق است.”ساخت سیستم نمونه برداری از چنین استانداردهای فوق العاده بادقت و تمیز نگه داشتن سیستم، یک دستاورد واقعی بوده است. از نظر فنی، مریخ نورد، پیچیده‌ترین فضاپیما‌یی است که به مریخ فرستاده شده است. و طراحی و ساخت سیستم حافظه پنهان نمونه یک چالش واقعا اساسی بود. تنها چالشی که توسط این بیماری وجود دارد این است که تیم مونتاژ فضاپیما و پرتاب وسیله نقلیه ایمن باشد، که خوشبختانه موفقیت آمیز بوده است. ”
استقامت بر روی دهانه Jezero فرود خواهد آمد، منطقه‌ای که محققان معتقدند این مکان احتمالاً شواهدی از موجودات میکروسکوپی باستانی پیدا شده است.
مایر و شولت می‌نویسند: “مطالعات مداری ما نشان میدهد كه دهانه یك دریاچه باستانی با یك رسوب دلتای قابل تشخیص بود كه، نشانگر جریان آب در یك حالت ایستاده از آب است.” “زندگی همانطور که می‌دانیم نیاز به وجود منبع آب دارد. علاوه بر این، یک جنبه مهم این است که در همان سایت تنوع بالایی از محیط‌ها وجود دارد، مکانی عالی برای نمونه برداری از انواع مختلف سنگ که می‌تواند در مورد آب و هوا و تاریخ زمین شناسی به ما بگوید. علاوه بر این، کانسارهای معدنی دیگری نیز وجود دارد مانند دریاچه مورد نظر دارای سنگهای کربناتی است، همچنین مکان مناسبی برای نگهداری آن‌هاست. شواهدی از زندگی در مریخ، اگر وجود داشته باشد. ”
در حالی که ابزارهای Perseverance اطلاعاتی را در مورد منطقه‌ای که از آن نمونه‌های خاک و سنگ مریخ جمع آوری می‌شود، بدست می‌آورند، سرانجام نمونه‌ها توسط یک ماموریت در آینده بازیابی می‌شوند و برای تجزیه و تحلیل گسترده‌تر به زمین منتقل می‌شوند.
این دو دانشمند ناسا توضیح می‌دهند در حالی که جزئیات بازیابی هنوز در دست کار است، برنامه کلی این است که در سال 2026 ناسا و آژانس فضایی اروپا دو مأموریت را راه اندازی می‌کنند یکی زمین نورد که برای بدست آوردن نمونه‌ها، یک مریخ نورد را حمل می‌کند. همچنین دارای موشک برای بلند کردن نمونه‌ها از سیاره سرخ. ماموریت دیگر یک مداری برای گرفتن نمونه پرتاب شده از سطح مریخ و سپس آوردن نمونه‌های موجود در زمین خواهد بود.
به احتمال زیاد ما شاهد تصاویر دیدنی و جذاب از سطح مریخ هستیم، زیرا مریخ نورد با دوربین‌های بیشتر از 23 عدد، از هر مأموریت قبلی مریخ مجهز‌تر است.
