گوشی نوکیا 5800 اکسپرس موزیک در زمان خودش گوشی خوبی بود. در سال اول ورود آن به بازار 8 میلیون دستگاه فروش داشت و یک موفقیت تجاری برای غول فنلاندی بود که در آن زمان روی تخت سلطنت دنیای موبایل به همگان فخر میفروخت.
اما اگر عینک خوشبینیمان را کنار بگذاریم، میتوانیم ببینیم این گوشی شروع پایان سلطنت نوکیا را پایهگذاری کرد.
نوکیا 5800 زمانی که اواخر 2008 به بازار آمد تقریبا هر چیزی که از یک گوشی هوشمند میخواستید را داشت. ترکیبی از سری گوشیهای توانمند N نوکیا و سری اکسپرس موزیک بود که در یک جعبه فروش پر از قطعات جانبی و قیمت عالی به بازار عرضه شد.
این اولین گوشی لمسی نوکیا نبود، ولی احتمالا اولین گوشی لمسی بود که اکثر افراد با آن آشنا شدند چون بسیار محبوب بود و تنها پیش از آن دستگاههای لمسی کمی به بازار آمده بودند.
نوکیا 5800 اکسپرس موزیک همچنین اولین گوشی بود که از سیستم عامل سری 60 سیمبیان برای فرامین ورودی لمسی استفاده کرد و آن را نشان داد. (ابتدا سیستم عامل UIQ سیمبیان برای این منظور طراحی شد ولی سال 2008 این سیستم عامل به تاریخ پیوسته بود).
شرکت فنلاندی چندین بهروزرسانی مهم برای این سیستم عامل ارائه کرد که به شکل بارزی باعث افزایش عملکرد گوشی و کاربرپذیری رابط کاربری آن شد. با این حال، آنها سعی داشتند یک سیستم عامل قرن بیستمی را به قرن بیست و یکم وارد کنند، کاری که به هیچ وجه ساده نبود.
پس از آن که اپل سال 2007 با تولید اولین گوشی و سیستم عامل خود که از ابتدا منحصرا برای نمایشگرهای لمسی ساخته شده بود جهان موبایل را شگفتزده کرد، نوکیا که پیشرو بازار موبایل بود ابتدا از آن به عنوان یک مد زودگذر یاد کرد و خیلی دیر به اشتباه خود پی برد.
این گوشی در مقایسه با آیفون 3G برتریهای مشخصی داشت. نمایشگر آن شارپتر و با نسبت تصویر 16:9 برای فایلهای رسانهای مناسبتر بود، همچنین دوربین کیفیت بالاتری داشت و میتوانست ویدئوهای با دقت 480p ضبط کند (قابلیتی که آیفون تا قبل از ورود مدل 3GS به بازار نداشت). علاوه بر این محصول نوکیا اسپیکرهای استریو داشت و از درگاه میکرو اسدی پشتیبانی میکرد.
اما آیفون یک نمایشگر لمسی خازنی واکنشگرا و کاربرپسند و رابط کاربری داشت که حول آن طراحی شده بود و از ژستهای حرکتی چند لمسی پشتیبانی میکرد.
نوکیا برای گوشی خود از یک نمایشگر لمسی مقاومتی و قلمی استفاده کرده بود که داخل گوشی قرار میگرفت (به همراه یک plectrum (مضرابی که وصل به بند موبایل بود و روی آن نام نوکیا نوشته شده بود). جنبه بدتر ماجرا نبود قابلیتهای پایهایی مانند اسکرول کردن جنبشی در منوها و پیشبینی حروف و کلمات در صفحه کلید QWETRY روی نمایشگر بود.
تا آن زمان، سیستم عامل سری 60 سیمبیان توسط یک D-pad و به نوعی یک صفحه کلید کنترل میشد. در نسل پنجم آن (که بعدا Symbian^1 نام گرفت) رابط کاربری به فرامین ورودی لمسی واکنش نشان داد، اما نتیجه کاملا ناخوشایند بود. انگاری نوکیا یک سیستم عامل داس با پشتیبانی از موس ساخته بود، جواب میداد ولی ویندوز نبود.
نوکیا یک سیستم عامل جایگزین به اسم Maemo داشت که در گوشی نوکیا N900 استفاده شده بود. این سیستم عامل نیز اولین سیستم عامل لمسی نبود و براساس سیستم ویندوز X و لینوکس ساخته شده بود (که تکیه به استفاده از موس و کیبورد داشتند).
Maemo نسبت به سیمبیان به مراتب با پشتیبانی از چند صفحه هوم به همراه ویجت و کارتهای مختلف مدرنتر به نظر میرسید.
نیازی نیست به کشمکشهای داخلی آن زمان شرکت نوکیا اشاره کنیم ولی مشخصا تیم طراحی سیستم عامل سیمبیان برنده شد. Maemo (در واقع نسل بعدی آن MeeGo) تنها در یک گوشی مهم دیگر یعنی Nokia N9 استفاده شد که یکی از محبوبترین گوشیهای نوکیا است (علاوه بر این که رابط کاربری آن به مراتب جلوتر از زمان خود بود).
تا چندین سال بعد، نوکیا به تلاش خود برای ساخت یک نسخه از سیمبیان برای دنیای نمایشگرهای لمسی ادامه داد (و اگر منصف باشیم، Symbian Belle تا حدی شبیه به اندروید بود). اما همه پایان ماجرا را میدانیم، مدیران نوکیا با این احساس که از قایق اندروید عقب ماندهاند، تصمیم گرفتند به سیستم عامل ویندوز فون رو آورند با این امید که مایکروسافت در عرصه موبایل مانند جهان دستگاههای رومیزی حرف اول را بزند.
این امیدها نقش بر آب شد و نوکیا نیز به سمت سقوط پیش رفت.
ما تقصیر را به گردن نوکیا 5800 اکسپرس موزیک نمیاندازیم. به هرحال، این گوشی ارزان و میانرده کاملا توانمند بود و به شهرت زیادی رسید، بدون شک 8 میلیون کاربر اشتباه نمیکردند و با توجه به قیمت آن محصول بسیار با ارزشی خریده بودند.
این گوشی زیر 300 یورو در جعبه فروش یک کارت حافظه خارجی 8 گیگابایتی، یک هدست با کیفیت بالا، یک کابل AV و یک قاب خوب به همراه یک plectrum داشت که به بند آن وصل شده بود.
علاوه بر این، نوکیا از طریق بهروزرسانیهای نرمافزاری قابلیتهای پرچمدار N97 خود را به آن اضافه کرده بود، از جمله امکان اوورلاک پردازنده، قابلیتی که در ابتدا برای Nokia 5800 Navigation Edition در نظر گرفته بود.
نوکیا 5800 به عنوان یک میانرده یک گوشی موفق بود چون قیمت پایین آن باعث شد کاربران نقصهایش را نادیده بگیرند.
تا این که چند ماه بعد گوشی نوکیا N97 به بازار آمد و سعی کرد واقعا نشان دهد سیستم عامل لمسی سیمبیان در یک پرچمدار میتواند موفق باشد. Anssi Vanjoki رئیس بخش موبایل نوکیا در آن زمان یک جمله مشهور دارد که میگوید نوکیا N97 «یک ناامیدی کامل از نظر کیفیت تجربه برای مصرفکنندگان است».
با این حال، اگر منطقی نگاه کنیم متوجه میشویم نوکیا 5800 اکسپرس موزیک پیش از این که حتی N97 به بازار آید زنگ هشدارها را به صدا در آورده بود و نشان داد سیمبیان نمیتواند در عصر نمایشگرهای لمسی گوشیهای هوشمند رقابت کند.
Vanjoki در مورد Symbian^1 گفت آنها «این سیستم عامل را بیش از حد کش داده بودند، چیزی که نباید کش داده میشد».
نوکیا پس از آن چند گوشی پر فروش دیگر نیز وارد بازار کرد ولی اگر به گذشته نگاه کنید، خواهید دید که بخش دوربین این شرکت تنها چیزی بود که باعث ادامه حیات کسب و کار موبایل نوکیا شد.
بنابراین، این داستان تلخ و شیرین نوکیا 5800 اکسپرس موزیک بود، یک گوشی دوستداشتنی و موفق که با این حال شروع سقوط این شرکت را رقم زد.
منبع: gsmarena.com
