تیمی از دانشمندان موفق شده اند یک ترکیب قندی جدید از باکتری های اعماق اقیانوس به دست آورند که می تواند سلول های سرطانی را به طرز چشمگیری نابود کند. این ماده طبیعی که توسط میکروب های ساکن در محیط های عمیق اقیانوس تولید می شود، باعث می شود سلول های سرطانی وارد نوعی مرگ سلولی شدید شوند و به نوعی خودشان را از بین ببرند. در آزمایش های آزمایشگاهی و همچنین روی موش هایی که به سرطان کبد مبتلا بودند، این ترکیب نه تنها جلوی رشد تومورها را گرفت، بلکه سیستم ایمنی بدن را هم برای مقابله با سرطان فعال کرد. این کشف می تواند راه را برای درمان های جدید سرطان با استفاده از قندهای دریایی باز کند.
عملکرد قند دریایی در نابودی سلول های سرطانی
در پژوهشی که در مجله The FASEB Journal منتشر شده، محققان موفق شدند یک مولکول قندی زنجیره بلند که به آن اکسوپلی ساکارید گفته می شود را از باکتری های اعماق دریا استخراج کنند و نشان دادند که این ترکیب باعث شروع یک نوع مرگ سلولی برنامه ریزی شده و بسیار التهابی به نام پیروپتوز در سلول های سرطانی می شود. این ترکیب که با نام EPS3.9 شناخته می شود، شامل دو قند مانوز و گلوکز است و توسط سویه باکتری Spongiibacter nanhainus CSC3.9 و سایر اعضای همین جنس تولید می شود.
بررسی های انجام شده نشان می دهد که EPS3.9 می تواند مستقیما به پنج نوع مولکول فسفولیپیدی موجود در غشای سلول متصل شود و با تحریک فرآیند پیروپتوز، خاصیت ضد توموری قوی از خود نشان دهد. این ماده حتی در موش هایی که به سرطان کبد مبتلا بودند، موفق شد رشد تومور را متوقف کند و واکنش های ایمنی ضد توموری را در بدن آن ها فعال کند.
توضیح علمی درباره پیروپتوز
پیروپتوز نوعی مرگ سلولی برنامه ریزی شده و بسیار شدید است که به بدن کمک می کند تا با عفونت ها و بیماری ها مقابله کند. برخلاف آپوپتوز یا همان مرگ سلولی آرام و تدریجی، پیروپتوز با واکنشی شدید همراه است؛ سلول ها متورم می شوند، منفجر می شوند و سیگنال های التهابی آزاد می کنند که باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن می شود.
این واکنش در ابتدا به عنوان یک مکانیسم دفاعی بدن علیه باکتری ها و ویروس ها شناخته شد، اما اخیرا توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه سرطان را به خود جلب کرده است. دلیل این موضوع این است که تحریک پیروپتوز در سلول های توموری، علاوه بر نابودی مستقیم سلول سرطانی، می تواند سیستم ایمنی بدن را به مقابله با سرطان وادار کند. در واقع، خود تومور به نوعی علامت هشدار برای سیستم ایمنی تبدیل می شود تا پاسخ قوی تری در برابر آن داشته باشد.
مطالعات اخیر نشان می دهد که استفاده از این نوع قندهای استخراج شده از میکروارگانیسم های دریایی می تواند منجر به تولید داروهای جدید و مؤثر برای درمان سرطان شود و ارزش منابع دریایی برای اکتشافات دارویی را دوچندان کند.