اتریوم یک ارز دیجیتال است بنابراین می‌توان با آنها خرید و فروش انجام داد. همچنین امکان اجرای کدهای پیچیده روی بلاک‌چین اتریوم وجود دارد که همین قابلیت امکان ایجاد قراردادهای هوشمند و توکن‌های تعویض ناپذیر را فراهم کرده است.
قطعاً اجرای این عملیات و تراکنش‌ها، مستلزم وجود سخت‌افزارهای کامپیوتری است که آنها را پردازش می‌کنند و این تهیه و نگه داری این سخت‌افزارها هم با هزینه‌هایی همراه است. این سخت‌افزار و قدرت پردازشی مورد استفاده برای اجرای تراکنش‌ها در شبکه اتریوم، توسط ماینرهای شبکه تأمین می‌شود.
گس ابزاری برای فعال نگه داشتن بلاک‌چین اتریوم
گسی که شما برای اجرای تراکنش پرداخت می‌کنید، در واقع مزدی است که برای انجام کارهای پردازش لازم جهت تکمیل شدن تراکنش، به ماینرها پرداخت می‌شود. هر چقدر اجرای یک تراکنش مستلزم صرف تلاش بیشتری باشد، شما مایل به پرداخت هزینه بیشتری خواهید بود.
کارمزد گس به غیر از پرداخت هزینه قدرت پردازشی لازم برای فعال ماندن شبکه اتریوم، راهی برای حفاظت از شبکه در برابر ارسال انبوهی تراکنش مخرب با هدف ایجاد تراکم در شبکخ و از کار انداختن آن است.
از آنجایی که اجرای هر تراکنش هزینه‌هایی به همراه دارد، بعید است که مهاجمان سعی کنند با ارسال انبوهی تراکنش به شبکه، آن را دچار اختلال کنند.
نوسان گس
لازم به ذکر است که قدرت پردازشی یک منبع محدود است بنابراین قانون عرضه و تقاضا بر میزان گسی که باید برای اجرای یک تراکنش پرداخت کنید هم تأثیرگذار است. وقتی شبکه مشغول بوده و درخواست‌های زیادی برای اجرای تراکنش در شبکه وجود داشته باشد، کاربران برای تأیید شدن تراکنش خودشان زودتر از دیگران، با آنها در رقابت هستند. در چنین شرایطی کارمزدهای شبکه افزایش پیدا می‌کند.
به همین دلیل است که بعضی کاربران اتریوم تراکنش‌های خودشان را آخر هفته‌ها یا ساعت‌های خاصی از روز که فعالیت شبکه کمتر است اجرا می‌کنند.
هر چقدر عملیات مورد نظر پیچیده تر باشد مثل اجرای تراکنش یا تولید کوین و NFT، باید گس بیشتری برای آن پرداخت کرد. در زمان‌های پیک فعالیت شبکه، اجرای چنین تراکنش‌هایی با هزینه بسیار زیادی همراه خواهد بود. در بعضی از پلتفرم‌ها می‌توانید مبلغ گس دلخواهتان را تعیین کنید و تراکنش شما تنها زمانی که امکان اجرا با آن مبلغ گس را داشته باشد، اجرا خواهد شد. در چنین حالتی ممکن است گاهی اوقات انتظار برای اجرای تراکنش بسیار طولانی شود.
واحد ارزیابی گس
گرچه کارمزد گس برای ماینرها با اتریوم پرداخت می‌شود اما برای محاسبه گس از این واحد استفاده نمی شود. بلکه واحد ارزیابی گس Gwei مخفف giga-wei است. هر Gwei معادل با 0.0000000001 اتر است یعنی هر اتر 1 میلیارد Gwei ارزش دارد. Wei کوچکترین واحد اتر است. پس هنگام اجرای تراکنش دقت داشته باشید که رقم نمایش داده شده برای کارمزد مربوط به gwei است نه اتر.
توجه به محدودیت گس اتر
محدودیت گس اتر حداکثر میزان اتری است که یک تراکنش می‌تواند مصرف کند. می‌توانید این محدودیت را تعریف کنید تا تراکنش موردنظرتان بیشتر از آن مصرف نکند. البته اگر سقف گس را بیش از حد کم تعریف کرده باشید، ممکن است ماینرها انگیزه ای برای اجرای تراکنش شما نداشته باشند.
سقف گس برای یک تراکنش معمولی (خرید و فروش با اتر) 21 هزار عدد است (البته ممکن است با آپدیت پروتکل اتریوم در آینده این سقف تغییر کند). قراردادهای هوشمند و NFTها هزینه بسیار بیشتری دارند. اگر محدودیت گس را بیشتر از آنچه در تراکنش مصرف می‌شود تنظیم کنید، مبلغ باقی مانده برای شما برگشت داده می‌شود. از طرفی اگر این مبلغ را خیلی کم تنظیم کرده باشید، احتمال از دست رفتن این مبلغ اتر و شکست خوردن اجرای تراکنش وجود خواهد داشت.
تخمین میزان دقیق گس مورد نیاز برای تراکنش‌های غیراستاندارد، کار راحتی نیست. به همین دلیل است که کاربران معمولاً هزینه اجرای تراکنش‌هایی مشابه تراکنش مورد نظرشان را در نظر گرفته و بعد 50 یا 100 هزار واحد برای احتیاط به آن اضافه می‌کنند. دقت داشته باشید که تنظیم گس روی مبلغ زیاد، مشکلی ایجاد نمی کند.
در اواخر سال 2021 در بلاک‌چین اتریوم یک هاردفورک اجرا شد که به آن آپگرید لندن گفته می‌شود. قرار است تغییرات صورت گرفته در سیستم کارمزد شبکه با این آپگرید منجر به روان شدن نوسان گس و قابل پیش بینی تر شدن هزینه گس شود. باید منتظر ماند و دید که این آپگرید به هدف تعیین شده خواهد رسید یا خیر.
