سیامک تیموری
فهرست عنوان‌ها
اگر به دنبال موجودات عجیب و غریبی هستید که شما را شگفت‌زده کنند، هیچ جایی بهتر از اعماق دریا برای یافتن آن‌ها وجود ندارد. همه ساله محققان تصاویر باورنکردنی و جذابی از موجودات عجیب و غریب در اعماق دریا به ثبت می‌رسانند که امسال نیز این رویه ادامه داشت. در ادامه 10 مورد از عجیب‌ترین موجودات زنده در اعماق دریا که در سال 2021 کشف شده‌اند، معرفی شده است.
آشنایی با موجودات عجیب و غریب کشف شده در سال 2021
چتر دریایی قرمز خونی، ماهی‌های شکل دهنده، ژله‌های شبح مانند، سرپایان خیره کننده و موارد دیگر از جمله موجودات عجیبی هستند که در ادامه همه آن‌ها را با چزئیات به شما معرفی می‌کنیم:
چتر دریایی قرمز خونی (Blood-red jellyfish)
در ماه آگوست، محققان اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA) از کشف یک گونه کاملاً جدید و ناشناس از چتر دریایی قرمز خونی خبر دادند. به گفته محققان، ژله قرمز تیره احتمالاً متعلق به جنس Poralia است. آن‌ها برای اولین بار این موجود جدید را در 28 جولای با استفاده از یک دوربین زیردریایی هدایت شونده از راه دور (ROV) در عمق حدود 2300 فوتی (700 متری) درست در سواحل نیوپورت، رود آیلند مشاهده کردند.
در این اکتشاف جدید، برخی دیگر از موجودات عجیب و غریب مانند ژله‌ماهی و مرجان (jellyfish & corals)، ژله شانه به سر (comb jellies) و ماهی‌های پرتودار (ray-finned fishes) نیز دیده شدند.
از آنجایی که طول موج‌های قرمز نور به اعماق اقیانوس نفوذ نمی‌کند، بسیاری از موجودات از جمله چتر دریایی قرمز خونی به رنگ قرمز درآمده‌اند. این بدان معناست که موجودات قرمز رنگ معمولا به رنگ سیاه به نظر می‌رسند زیرا هیچ نور قرمزی وجود ندارد که به سمت شکارچیان بالقوه منعکس شود.
اختاپوس شیشه‌ای گریزان (Elusive glass octopus)
یکی دیگر از موجودات عجیب و غریب کشف شده در اعماق دریا، اختاپوس شیشه‌ای گریزان نام دارد. محققان موسسه اقیانوس اشمیت (SOI) فیلمی از یک اختاپوس شیشه‌ای گریزان که نام آن را (Vitreledonella richardi) گذاشتند، در سواحل جزایر دورافتاده فونیکس، مجمع‌الجزایری در بیش از 3200 مایلی (5100 کیلومتری) شمال شرق سیدنی، استرالیا منتشر کردند.
این اختاپوس در طی یک سفر 34 روزه در اقیانوس آرام مرکزی در کشتی تحقیقاتی فالکور SOI توسط دوربین‌های فوق حرفه‌ای کشف شد. دانشمندان داخل کشتی این موجود را با استفاده از دوربین زیردریایی هدایت شونده از راه دور (Rov) مشاهده کردند که در مجموع 182 ساعت در طول سفر به اسکن کف دریا پرداخت.
مانند سایر موجودات “شیشه‌ای” نظیر قورباغه‌های شیشه‌ای و ژله‌های شانه به سر، اختاپوس‌های شیشه‌ای نیز تقریباً شفاف هستند و فقط چشم‌های استوانه‌ای شکل، عصب بینایی و دستگاه گوارش آن‌ها مات به نظر می‌رسد.
نهنگ ماهی‌های هزارچهره (Shape-shifting whalefish)
نهنگ ماهی سه شکل یکی دیگر از موجودات عجیب و غریب در اعماق دریاست. مؤسسه تحقیقاتی خلیج مونتری (MBARI) در ماه اوت فیلمی را منتشر کرد که یک نهنگ ماهی ماده نارنجی روشن را در عمق 6600 فوتی (2013 متری) در اعماق ساحل مونتری خلیج کالیفرنیا نشان می‌داد.
اطلاعات بسیار کمی در مورد این ماهی عجیب و غریب وجود دارد؛ چراکه شکل ظاهری بچه‌ها، نرها و ماده‌های آن‌ها با هم متفاوت است. دانشمندان این سه گونه را به ترتیب (tapetails)، (bignoses) و (whalefish) نامگذاری کردند. این سه شکل آنقدر متفاوت به نظر می‌رسند که دانشمندان در ابتدا تصور می‌کردند که با سه گونه متفاوت سر و کار دارند. اعتقاد بر این است که تغییر شکل ظاهری این نهنگ ماهی‌ها از سنین جوانی تا بلوغ یکی از شدیدترین تغییرات در بین مهره‌داران است.
امپراتور دامبو (Emperor Dumbo)
در ماه مه، محققان کشف یک گونه کاملاً جدید از اختاپوس دامبو (Grimpteuthis imperator) را گزارش کردند که توسط محققان با نام مستعار “امپراطور دامبو” به ثبت رسید.
محققان این موجود زیبا را در سال 2016 هنگام گشت و گذار در آب‌های دریای برینگ طور تصادفی کشف کردند. گونه‌های اختاپوس دامبو را می‌توان با تارهای چتر مانندی که به شاخک‌هایشان می‌پیوندد و باله‌های کارتونی گوش‌مانندشان که شبیه گوش‌های بزرگ فیل معروف دیزنی است، شناسایی کرد.
الکساندر زیگلر، محقق دانشگاه فردریش ویلهلم در بن، آلمان و دانشمند ارشد کشتی تحقیقاتی، به لایو ساینس گفت: «این یک کشف واقعا جالب بود، زیرا ما واقعاً به دنبال آن نبودیم بلکه در حال تحقیق روی سایر موجودات عجیب و غریب بودیم.»
کشف باب اسفنجی و پاتریک ستاره‌ای واقعی (SpongeBob and Patrick)
در ماه اوت، NOAA یک عکس خنده‌دار از همتایان واقعی کارتون باب اسفنجی و پاتریک ستاره‌ای در کنار هم در بستر دریا منتشر کرد. به نقل از لایو ساینس، در اتفاقی نادر و شگفت انگیز، دانشمندان یک اسفنج دریایی زرد و یک ستاره دریایی صورتی که در زندگی واقعی معلق و شبیه این دو شخصیت کارتونی هستند را در کنار کوهی زیر آب به نام Retriever seamount در ۲۰۰ مایلی شرق نیویورک مشاهده کرده‌اند.
کریستوفر ماه، دانشمند اداره ملی اقیانوسیه و جو (NOAA)، در گفت‌وگو با لایو ساینس گفت: من معمولاً از این رفرنس‌ها اجتناب می‌کنم، اما الان شگفت‌زده‌ام که بگویم که می‌توانید باب اسفنجی و پاتریک را در زندگی واقعی ببینید! این موجودات آبی توسط یک دوربین زیردریایی هدایت شونده از راه دور (ROVs) که از کشتی Okeanos Explorer NOAA به اعماق دریا فرستاده شده بود، مشاهده شده‌اند.
آن‌ها Hertwigia (اسفنج) و Chondraster (ستاره دریایی) هستند. من در ابتدا فکر کردم مقایسه کردن این دو موجود عجیب و غریب با کارتون باب اسفنجی و پاتریک ستاره‌ای خنده‌دار خواهد بود، اما بعد از دیدن تصاویر این کشف بزرگ و رویایی متوجه شدم که با شخصیت‌های کارتونی قابل مقایسه هستند.
کشف ماهی مرکب شبح (spindly squid)
یکی دیگر از مودات عجیب و غریب کشف شده در اعماق دریا، ماهی مرکب شبحی نام دارد. در نوامبر سال گذشته، دانشمندان NOAA یک ماهی مرکب شبحی نادر (از جنس Magnapinna) را با یک دوربین زیردریایی هدایت شونده از راه دور (ROV) در طی یک سفر در خلیج مکزیک مشاهده کردند.
ماهی مرکب شبحی دارای طرح بدنی بسیار عجیب با باله‌های بزرگ و کمانی رنگ و خمیدگی‌هایی شبیه به آرنج انسان در شاخک‌هایش است. مایک وکیونه، جانورشناس محقق آزمایشگاه سیستماتیک ملی شیلات NOAA، در فیلم ویدئویی می‌گوید: «همه بازوها و شاخک‌های آن‌ها دارای این امتداد طولانی و اسپاگتی شکل است». تشخیص بازوها از شاخک‌ها واقعاً دشوار است که برای یک ماهی مرکب بسیار غیرمعمول به نظر می‌رسد.
تا به امروز، کشف کمتر از 20 مورد از این ماهی‌ها در اعماق دریا به تایید محققان رسیده است. اولین‌بار در سال 1998 بود که دریانوردان موفق به کشف چنین گونه‌ای از ماهی‌های مرکب شده بودند.
چتر دریایی فانتوم غول پیکر (Giant phantom jellyfish)
پژوهشگران به تازگی موفق به شناسایی موجودی شگفت‌انگیز در آب‌های عمیق خلیج مونتری، کالیفرنیا شده‌اند. تصاویر این ویدئو نشان می‌دهد یک عروس دریایی غول پیکر با دهان و بازوهای بسیار بزرگ در اعماق دریا زندگی می‌کند.
به تازگی پژوهشگران مؤسسه تحقیقاتی آکواریوم خلیج مونتری (MBARI) ویدئویی از یک عروس دریایی را با استفاده از یک دوربین زیردریایی هدایت شونده از راه دور (ROV) به ثبت رسانده‌اند که تقریباً ۹۹۰ متر زیر سطح خلیج قرار دارد.
یکی از مواردی که این عروس دریایی را بسیار منحصر به فرد جلوه می‌دهد، وجود چهار بازوی روبان‌شکل است که از دهانش بیرون آمده‌اند. به گزارش لایو ساینس، این بازوها تقریبا ده متر طول دارند که این موجود ترسناک از آن‌ها برای شکار طعمه‌ها استفاده می‌کند.
گفتنی است نخستین تجربه برخورد دانشمندان با این عروس‌های دریایی غول پیکر، به سال ۱۸۹۹ برمی‌گردد که در آن زمان با نام علمی Stygiomedusa gigantea، معرفی شد. این جانور جز ناشناخته‌ترین موجودات دریاها محسوب شده و دانشمندان تنها حدود ۱۰۰ بار با این موجود کمیاب روبرو شده‌اند.
مرکب فوتوبمب (Photobombing squid)
در ماه اکتبر، یک تیم تحقیقاتی هنگام نقشه‌برداری از بستر دریای خلیج عقبه در دریای سرخ، با کشف یک کشتی غرق شده شوکه شدند. آن‌ها در حالی که در تلاش برای فیلمبرداری از بقایای کشتی با فناوری ROV بودند، با یک مورد عجیب‌تر مواجه شدند. در اطراف دوربین هدایت شونده (ROV) آن‌ها یک ماهی مرکب پرنده ارغوانی مدام در حال رفت و آمد بود.
کشتی غرق شده و ماهی مرکب در عمق حدود 2788 فوتی (850 متری) پیدا شدند. دانشمندان OceanX فکر می‌کنند که این یک ماهی مرکب منفرد بوده است، اما ممکن است بیش از یک ماهی مرکب بوده باشد زیرا شناسایی تصاویر ثبت شده هنگام بزرگنمایی روی صفحه بسیار سخت بود. محققان همچنین اعلام کردند که طول این موجود عجیب و غریب حدود 6 فوت (2 متر) است.
متی رودریگ، سرپرست برنامه علمی OceanX به Live Science گفت: «این موضوع برای من بسیار شگفت‌انگیز بود. چراکه ما مطلقاً نمی‌دانستیم که هنگام نقشه‌برداری از سطح خلیج قرار است با چنین حیوان باشکوه و بزرگی روبرو شویم.
مشاهده ردهای اسفنجی در کف دریا
در ماه آوریل، محققان ردهایی از موجودات عجیب و غریب تحت عنوان اسفنج‌های دریایی را در اعماق دریا مشاهده کردند. چنین تصاویری پیشتر برای اولین بار در سال 2016 توسط دوربین‌های زیردریایی هدایت شونده از راه دور (ROVs) در لانگست ریج در عمق بین 2300 تا 3300 فوت (700 تا 1000 متر) به ثبت رسیده بودند.
ماهی بشکه‌ای
ماهی بشکه‌ای احتمالا جزو جذاب‌ترین مودات عجیب و غریبی است که در سال 2021 توسط محققان کشف شد. در ماه دسامبر، محققان MBARI گونه‌ای نادر از یک ماهی بشکه‌ای (Macropinna microstoma) را شکار کردند. این ماهی عجیب و غریب دارای پیشانی نیمه شفافی است که با استفاده از یک جفت چشم سبز پیازی در داخل سر خود به آن نگاه می‌کند. پیشانی این موجود زنده در واقع منعکس کننده تصاویر پیرامون است.
یک دوربین زیردریایی هدایت شونده از راه دور از این موجود عجیب در حین گشت و گذار در عمق حدود 2132 فوتی (650 متری) در دره Monterey فیلمبرداری کرد. دوربین‌های هدایت‌شونده دانشمندان MBARI علی‌رغم اینکه بیش از 5600 متر در اعماق دریا غواصی کرده‌اند، اما تاکنون فقط 9 بار موفق به دیدن این گونه نادر شده‌اند.
سخن پایانی
با یکی دیگر از مقالات آموزشی وبسایت روکیدا همراه شما دوستان عزیز بودیم. اعماق دریا زیستگاه طیف گسترده‌ای از موجودات عجیب و غریب است که انسان تاکنون نتوانسته جزئیات زیادی از آن‌ها بدست آورد. با این حال در سال گذشته موفق شد ده‌ها مورد جدید از این موجودات زنده را در اعماق دریا کشف کند.
