سیامک تیموری
فهرست عنوان‌ها
مومیایی فرعون مصر باستان موسوم به آمنهوتب یکم (Amenhotep I) آنقدر زیبا و دقیق به دور جسد پیچیده شده بود که دانشمندان برای باز کردن بقایای آن تا امروز مردد بودند؛ چراکه همیشه بیم آن را داشتند که مبادا این شی تاریخی زیباییش را از دست بدهد.
حدود 3000 سال پس از دفن آمنهوتپ یکم ، محققان مصری توانستند به صورت مجازی و با کمک فناوری باندپیچی مومیایی فرعون آمنهوتپ یکم را باز کنند و جزئیاتی درباره وضعیت سلامت، چهره و حتی جواهرات او را آشکار کنند. به گفته سحر سلیم که یک رادیولوژیست است، حالا که ویژگی‌های چهره آمنهوتپ یکم همچون باریک بودن چانه، بینی کوچک و موهای فر مشخص شده است، متوجه شده‌ایم که او شباهت زیادی به پدرش داشته است. شاید عجیب به نظر برسد که آمنهوتپ یکم به عنوان فردی که حدود ۳۵۰۰ سال پیش زندگی کرده است دندان‌های بسیار سالمی دارد.
کشف راز مومیایی مشهور مصر آمنهوتب یکم
مومیایی «آمنهوتپ یکم» که یک پادشاه جنگجو بود، تاکنون چیزی شبیه به یک معما در نظر گرفته می‌شد چرا که باندپیچی مومیایی او به رغم سایر مومیایی‌های سلطنتی در سال‌های اخیر باز نشده است. اما حالا اطلاعات بیشتری از مومیایی مشخص شده است.
محققان دریافتند که فرعون هنگام مرگ خود 35 سال سن و 5.5 فوت (169 سانتی متر) قد داشته است. به گفته محققان، او همچنین ختنه شده بود و دندان‌های سالمی نیز داشت. سحر سلیم، در پیامی نوشت: زیر لایه‌هایی مومیایی 30 طلسم و همچنین یک کمربند طلایی منحصر به فرد با مهره‌های طلا وجود داشت.
زاهی حواس، وزیر پیشین آثار باستانی مصر و یکی از نویسندگان مطالعه جدید منتشر شده در روز سه شنبه (دسامبر) در ایمیلی خطاب به کارشناسان لایو ساینس گفت: این کمربند ممکن است “معنای جادویی” داشته باشد، و حرزها “هر کدام وظیفه‌ای برای کمک به پادشاه متوفی در زندگی پس از مرگ داشتند.
سلیم در ایمیلی به لایو ساینس گفت: در مومیایی آمنهوتپ اول جواهری به شکل کمربند یافت شده است. مصریان باستان همواره علاقه داشتند تا جواهراتی مانند این را به دور کمر خود ببندند. برخی از کمربندها، مانند این کمربند، طلسم‌های صدفی در کنار خود دارند که افراد را از نحسی‌ها و خطرات شوم در امان نگه می‌داشت.
زندگینامه آمنهوتپ یکم
آمنهوتپ یکم دومین پادشاه از دودمان هجدهم بود که پس از مرگ پدرش «اهمسه یکم» به تخت پادشاهی نشست. او به مدت ۲۱ سال در فاصله بین ۱۵۲۵ تا ۱۵۰۴ پیش از میلاد بر مصر حکمرانی کرد.
مقبره اصلی آمنهوتپ یکم هیچ‌گاه کشف نشد. گروهی به رهبری مصر شناس فرانسوی گاستون ماسپرو، مومیایی آمنهوتپ را در سال 1881 به همراه چند مومیایی دیگر در مقبره‌ای در ساحل غربی تبس (اقصر امروزی) پیدا کردند. مصرشناسان با توجه به نوشته‌های هیروگلیفی به‌جای‌مانده می‌دانند که آمنهوتپ یکم در قرن یازدهم پیش از میلاد یعنی در دوران دودمان دوازدهم، توسط کاهنان برای مرمت آسیب‌هایی که توسط سارقان مقبره‌ها به مومیایی این فرعون وارد شده بود، باندپیچی مومیایی آمنهوتپ اول را باز کرده بودند.
سلیم و حواس در ایمیلی نوشتند: تصاویر سی تی میزان آسیب مومیایی آمنهوتپ یک را نشان می‌دهد که شامل شکستگی‌های گردن و سر، نقص بزرگ در دیواره قدامی شکم و بی رگ شدن اندام‌ها از جمله دست و پای راست می‌شود.
محققان دریافتند که کشیش‌ها پس از وارسی مومیایی اندام‌های جدا شده او را با استفاده از رزین در جای خود قرار دادند، و سپس تمام بدن را دوباره همانند قبل با بانداژهای تازه ترمیم کردند.
سلیم در این بیانیه نوشت: «ما متوجه شدیم که کشیش‌های سلسله 21 خاشعانه جراحات وارده توسط دزدان مقبره را ترمیم کردند؛ به طوری که مومیایی او را به شکوه سابق خود بازگرداندند و جواهرات و طلسم‌های آن را در جای خود قرار دادند.
اینکه فرعون چگونه مرده است مشخص نیست. سلیم در این بیانیه گفت: ما نتوانستیم هیچ زخم یا تغییر شکلی برای توجیه علت مرگ پیدا کنیم.
شبیه سازی چهره آمنهوتپ یکم
اسکن‌ها نشان می‌دهد که فرعون در زمان حیات خود چه شکلی بوده است. سلیم گفت: به نظر می‌رسد آمنهوتپ اول از نظر جسمی شبیه پدرش [احموس اول] بوده است. او چانه‌ای باریک، بینی کوچک، موهای مجعد و لثه‌های بلندی داشت.
محققان گفتند که بیشتر مومیایی‌های فراعونی از نظر فیزیکی باز شده یا با استفاده از سی‌تی اسکن مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و خاطرنشان کردند که آمنهوتپ اول یکی از معدود مومیایی‌های سلطنتی بود که به طور دقیق مورد بررسی قرار نگرفت. این واقعیت که مومیایی آمنهوتپ اول هرگز در دوران مدرن باز نشده بود به ما فرصتی منحصر به فرد داد. ما تلاش‌های فراوانی کردیم تا نحوه مومیایی شدن او توسط کاهنان معبد را بفهمیم. از همه مهمتر، ما به دنبال آن بودیم تا متوجه شویم که چگونه او را قرن‌ها پس از مرگش، دوباره مومیایی کرده‌اند.
Live Science با محققانی که در این تحقیق شرکت نکرده بودند تماس گرفت. آیدان دادسون، استاد مصرشناسی در دانشگاه بریستول در بریتانیا، می‌گوید: همه چیز بسیار جالب است، اما من مطمئن نیستم که متعلقات آمنهوتپ واقعا برای او باشد. چراکه اغلب طلاها و طلسم‌های مومیایی‌ها در طول تاریخ بارها به سرقت رفته‌اند. بنابراین، با توجه به سابقه دزدیده شدن مومیایی آمنهوتب اول، هیچ بعید نیست که طلاها و سایر چیزهای کشف شده متعلق به او باشند.
کارا کنی، استاد مصر شناسی در UCLA، گفت: ممکن است کشیش‌های سلسله بیست و یکم کمربند طلایی را بر روی آمنهوتپ اول قرار داده باشند. کارا کنی در ایمیلی به لایو ساینس گفت، کاهنان اعظم آمون، که عملاً بخش‌هایی از مصر را در طول سلسله 21 کنترل می‌کردند، آمنهوتپ اول را به عنوان یک اجداد می‌دانستند و احتمالاً با گذاشتن این کمربند بر فرعون، محبت خود را به او نشان دادند. کنی گفت که این موضوع را در کتابی به نام «بازیافت برای مرگ» که توسط دانشگاه آمریکایی در انتشارات قاهره منتشر خواهد شد، بیشتر مورد بحث قرار خواهد داد.
سخن پایانی
با یکی دیگر از مقالات جذاب وبسایت روکیدا همراه شما دوستان عزیز بودیم. مومیایی «آمنهوتپ یکم» تاکنون چیزی شبیه به یک معما نبود چرا که باندپیچی مومیایی او به رغم سایر مومیایی‌های سلطنتی در سال‌های اخیر باز نشده است. اما حالا اطلاعات بیشتری از مومیایی مشخص شده توسط فناوری دیجیتالی شبیه‌سازی شده است.
