سمیرا گلکار
فهرست عنوانها
در این مطلب به بخش سوم و آخر جزئیات اورکلاک کردن پردازنده‌های نسل دوازدهم Alder Lake می‌پردازیم.
فرکانس هدف هسته و آفست AVX
با توجه به نتایج آزمایش خودمان و نتایجی که در اینترنت مشاهده شده، می‌توان انتظار داشت که تراشه‌های i9-12900K برای همه هسته‌های P از فرکانس 5.2 گیگاهرتز و برای همه هسته‌های E از 4 گیگاهرتز پشتیبانی کنند اما خنک کنندگی در اینجا یک چالش مهم است.
با سیستم خنک کننده آبی اختصاصی، می‌توان در پردازنده Core i9-12900K برای هسته‌های P تا 5.3 گیگاهرتز و برای هسته‌های E تا 4.2 گیگاهرتز رسید. تراشه‌های دیگر Alder Lake مثل Core i7-12700K و Core i5-12600K قابلیت حفظ فرکانس 5 تا 5.2 گیگاهرتز برای هسته‌های P و 4 گیگاهرتز برای E را دارند.
فرکانس اوج بستگی به میزان توانایی شما برای خنک کردن تراشه دارد.
فن‌های وایی معمولی، قابلیت کمتری برای اورکلاک دارند اما به طور کلی برای Core i9-12900K، با فن هوایی معمولی، اورکلاک همه هسته‌های P و E باید روی 3.9/4.9 گیگاهرتز باشد. برای حرکت فراتر از این محدوده نیاز به یک خنک کننده آبی همه منظوره (یا سفارشی) 280 تا 360 میلی متری دارید.
بعلاوه، معمولاً رام کردن Alder Lake مستلزم آفست‌های دقیقی برای AVX است که فرکانس تراشه حین ایجاد بارکاری AVX را کاهش می‌دهند تا امکان اورکلاک در سطح بالا در هنگام اجرای دستورالعمل‌های معمولی توسط تراشه وجود داشته باشد.
می توانید آفست مناسب AVX را با آزمایش کردن اپلیکیشن‌هایی که زیاد با AVX کار می‌کنند و ارزیابی میزان گرمای ایجاد شده، تعیین کنید. با تنظیم آفست AVX می‌توانید ولتاژ را برای کارهای معمولی کاهش دهید در نتیجه گرما را در یک محدوده مناسب حفظ کنید.
ولتاژ هدف هسته
طبیعتاً حفظ ولتاژ در محدوده مناسب یکی از مهم ترین فاکتورها برای کنترل دما است. می‌توانید از Vcore (ولتاژ هسته) استفاده کنید که میزان ولتاژ ارسالی به هسته‌های P، E و رینگ باس را کنترل می‌کند. اما نباید از ولتاژ 1.45 فراتر حرکت کنید مگر اینکه از نیتروژن مایع یا یک راهکار خنک کننده زیرصفر دیگر برای این کار استفاده کنید.
برای مدل‌های Core i9 و i7 با فن معمولی باید حداکثر ولتاژ 1.25 را در نظر داشته بشاید اما یک فن 280 میلی متری قابلیت مدیریت تا 1.33 ولت را دارد. در اکثر مواقع، برای ولتاژ بیشتر از 1.33 نیاز به یک AIO از نوع 360 میلی متری یا یک خنک کننده آبی اختصاصی دارید. به دلیل محدود بودن تعداد هسته‌ها، برای کار با Core i5-12600K از نظر حرارتی آزادی عمل بیشتری دارید.
می توانید برای بهبود ثبات عملکرد، سطوح LLC (کالیبراسیون خط بار) مختلفی را انتساب دهید اما پیاده سازی LLC در هر مادربوری متفاوت است. اکثر مادربوردهای پیشرفته، با تنظیمات Auto برای LLC پردازنده Alder Lake را به خوبی اورکلاک می‌کنند اما آزمایش مقادیر مختلف به پیشگیری از رسیدن به ولتاژهای افراطی کمک می‌کند. توصیه می‌کنیم که در محدوده وسط LLC بمانید و همیشه بهتر است انجمن‌های اختصاصی را بررسی کرده و نظر و تجربیات کاربران را درباره مادربوردهای مختلف بررسی کنید.
اورکلاک کردن حافظه DDR4
اورکلاک کردن حافظه در Alder Lake به دلیل پشتیبانی آن از حافظه DDR5 کمی پیچیده تر از سایر تراشه‌ها است اما انتظار می‌رود که با توجه به روند قیمت کنونی، اکثر کاربران از DDR4 استفاده کنند.
اینتل برای اورکلاک کردن حافظه از تکنولوژی ‘Gear’ استفاده می‌کند، مثل تراشه‌های نسل قبلی Rocket Lake و پردازنده‌های Zen 3. حالت Gear 1 این امکان را فراهم می‌کند که فرکانس حافظه و کنترلر حافظه با سرعت یکسانی کار کنند در نتیجه برای کارهای ریسمانی سبک مثل گیمینگ، کمترین تأخیر و بهترین کارایی را ایجاد می‌کند.
Gear 2 این امکان را برای حافظه فراهم می‌کند تا با فرکانسی دو برابر کنترلر حافظه کار کند که این کار منجر به افزایش نرخ انتقال داده‌ها می‌شود. چنین شرایطی برای بعضی کارهای ریسمانی مناسب است اما از طرفی منجر به تأخیر بیشتری می‌شود که می‌تواند باعث کاهش سرعت بعضی اپلیکیشن‌ها شود.
در مجموع Gear 1 بهترین عملکرد کلی را ایجاد می‌کند بخصوص برای گیمینگ بنابراین همیشه بهترین گزینه است و برای Gear 1 پروفایل XMP را توصیه می‌کنیم. این تنظیمات از طریق بایاس قابل انجام است و سرعت را در حالت توصیه شده برای کیت حافظه شما تنظیم می‌کند هر چند ممکن است برای بعضی کیت‌های حافظه نیاز باشد ولتاژ را کمی به صورت دستی جابجا کنید. طبیعتاً تنظیم دستی می‌تواند محدوده قابل انتخاب را کمی بازتر کند.
اورکلاک کردن حافظه DDR5
DDR5 دنیای جدیدی از فرصت‌های اورکلاک کردن را پیش روی شما باز می‌کند و استاندارد XMP 3.0 بخش مهمی از این تحول است. XMP 3.0 تا پنج پروفایل مختلف را پشتیبانی می‌کند که فرکانس، ولتاژ و تأخیر را مشخص می‌کنند که برای XMP 2.0 و کیت‌های DDR4 دو پروفایل را داشتیم. همچنین با XMP 3.0 می‌توانید دو پروفایل نوشته و نامگذاری کنید بنابراین امکان تنظیم فرکانس و همه زمانبندی‌ها با یک نام مشخص وجود دارد و بعد می‌توانید این تنظیمات را مستقیماً در پروفایل XMP ذخیره کنید.
بعلاوه DDR5 دارای سیستم تأمین برق آنبورد است که نقش مهمی در اورکلاک کردن حافظه دارد چون می‌توانند سه ولتاژ مختلف را تنظیم کنند.
در حالت پیش فرض DDR5 در مود Gear 2 کار می‌کند و گرچه اینتل مود Gear 4 را هم دارد اما با توجه به شرایط و تنظیمات فعلی DDR4 چندان ضروری نیست. اینتل یک وبسایت اختصاصی هم دارد که در آن مشخص شده کدام ماژول‌های حافظه DDR5 مجوز کار با مادربوردهای مشخص شده با استفاده از پروفایل‌های XMP 3 را دارند.
لازم به ذکر است که شرکت‌های تولیدکننده مادربورد دائماً آپدیت‌های جدیدی برای بایاس منتشر می‌کنند تا از قابلیت اورکلاک پویای حافظه پشتیبانی شود. این قابلیت به سیستم امکان می‌دهد که به صورت پویا بین زمانبندی‌ها و فرکانس حافظه استاندارد و همچنین پروفایل XMP جابجا شود بنابراین می‌تواند حافظه را به صورت خودکار و بر اساس الگوی استفاده فعلی از منابع سیستم اورکلاک کند.
